УРФОН ОТАЖОН

ДАВЛАТ


Скачать книгу

отларнинг, їайси бирининг фазилатлари маъносида?

      – Отларнинг.

      – Ва итлар іам, агар уларга зарар етказилса, отларнинг эмас, итларнинг фазилатларини йєїотадилар, шундайми?

      – Худди шундай.

      – Дєстим, одамлар іаїидачи, улар іам, агар уларга зарар етказилса, єзларининг одамийлик фазилатларини йєїотадилар деб айта оламизми?

      – Албатта.

      – Аммо адолат одамнинг фазилати эмасми?

      – Сєзсиз шундай.

      – Одамлардан їайси бирларига зарар етказилган бєлса єша одамлар адолатсиз бєлиб їолмайдиларми?

      – Шундай бєлиши мумкин.

      – Машшоїлар мусиїа воситасида кимнидир мусиїага нєної їилиб їєяоладиларми?

      – Бундай бєлиши мумкин эмас.

      – Чавандозлар отга миниш воситасида от минишга нєної їилаоладиларми?

      – Йєї.

      – Адолатли одамлар адолат воситасида кимнидир адолатсиз їила оладиларми? Ёки умуман: яхши одамлар єз фазилатлари ёрдамида бошїаларни ярамас їилаоладиларми?

      – Бундай бєлиши асло мумкин эмас!

      – Зеро совитиш, єйлайманки, итссиїликнинг эмас, балки унга їарама-їарши нарсанинг хусусиятидир.

      – Іа, шундай.

      – Нам їилиш – їуруїликнинг хусусияти эмас, балки унинг їарма-їаршисиники.

      – Албатта.

      – Зарар келтириш – яхши одамнинг хусусияти эмас, балки унинг тескариси.

      – Шундайлиги аниї.

      – Адолатли одам – яхши одам, шундайми?

      – Албатта.

      – Демак Полемарх, на дєстга, на бошїа бирор кимсага зарар етказиш – адолатли одамнинг иши эмас; бу иш, унга їарама-їарши яъни, адолатсиз одамнинг иши.

      – Менингча Суїрот, сен мутлаїо іаїсан.

      – Демак, агар кимдир іар кимга муносибини бериш – адолатлиликдир, деб тасдиїласа ва буни, адолатли одам душманларга зарар, дєстларга эса фойда келтириш, деб тушунса, у іолда гапираётган одам асло донишманд эмас, чунки у іаїиїатни гапирмаган, зеро биз іеч кимга іеч нарсада зарар етказмаслик адолат эканлигини аниїладик.

      – Мен бунга їєшиламан, – жавоб берди Полемарх.

      – Шундай экан, – дедим мен, – биз сен билан Питтах, ёки донишманд ва ажойиб одамлардан бири айтган, дейдиганларга їарши жангга кирамиз.

      – Бундай жангда їатнашишга мен тайёрман, – деди Полемарх.

      – Менингча, адолат, дєстларга фойда ва душманларга зарар етказишдир, деган іикматни ким айтганини биласизми?

      – Ким? – сєради Полемарх.

      – Єйлайманки бу ибора, Периандрга ёки Пердиккага, балки Ксеркс ёки фивалик Исменийга, ёки єзларини їудратли одамлар деб єйлайдиган бойлардан бирига тегишлидир.

      – Сен мутлаїо іаїсан.

      – Жуда яхши. Аммо, адолат, яъни адолатлилик (тушунчасининг єзи) бундан иборат эмас экан, у іолда бошїа їандай таърифни таклиф этиш мумкин?

      Бизнинг суібатимиз давомида Фрасимах бир неча бор гапга аралашишга їаттиї интилди, аммо унинг ёнида єтирганлар тийиб туришди – улар бизни то охиригача эшитишни шунчалик хоілашарди. Аммо, мен савол берганимда биз озгина тєхталган эдик, Фрасимах