УРФОН ОТАЖОН

ДАВЛАТ


Скачать книгу

сонлардан иборат деб сєрасангда, аммо, єз саволингни бераётганингда: «Биродар, фаїат єн икки – бу икки карра олти, ёки уч карра тєрт, ёки олти карра икки, ёки тєрт карра уч, демагин, бундай деб бемаъни сєзласанг сенинг гапларингга їулої іам солмайман» деб огоілантирсанг, у іолда сенинг бундай саволингга іеч ким жавоб беролмаслигинг олдиндан єзингга маълум бєлади. Аммо агар сенга десаларки: «Ажойибку Фрасимах! Менинг жавобларимдан сен огоілантирганлардан іеч бири бєїлмаслиги керакми? Агар бундай бєлса, сен ўалати экансан Фрасимах, мен іаїиїатга хилоф равишда гапиришим керак бєладими? Сен нима деб єйлайсан?» Бунга сен нима дер эдинг?

      – Етар, – деди Фрасимах, – яна єша гап.

      – Бєлмасачи, – дедим мен. – Аввалгими ёки аввалги эмасми, аммо сен кимга бундай савол берсанг, у одам шундай деб єйлаши мумкин. Таъїиї мавжудми ё мавжуд эмасми бари-бир инсон єз їарашларига хилоф равишда жавоб бераверади, деб єйлайсанми?

      – Демак сен іам шундай їиласан: сенинг жавобингда мен таъїиїлаган нимадир бєладими?

      – Мулоіаза їилаётганимда шундай бєлса іайрон бєлмайман.

      – Адолат борасида, бу жавобларга іеч іам єхшамаган, балки анча яхширої бошїа бир жавобни сенга маълум їилсам нима бєлади? Унда сен єзингга їандай жазо белгилайсан?

      – Жоіил одам їандай жазога маікум бєлса єшанга бєлади-да! У, билаўон бир одамдан дарс олиши керак бєлади. Мен ана шу жазога лойиїдирман.

      – Ширин їєшиї айтмоїдасан! Йєї, сен єїиганинг учун пул тєла.

      – Албатта шундай їиламан, пул топилиши билан.

      – Пул бор! – хитоб їилди Главкон. – Иш бунга їараб їолмайди, Фрасимах, сен давом эттиравер – биз іаммамиз Суїрот учун тєлаб юборамиз.

      – Суїрот єзи одат їилганидай иш їилиши учун шундай їиласиз, деб єйлайман, – яъни: єзи жавоб бермай балки єзгаларнинг далилларидан айб топиши ва уларни инкор їилиши учунми?

      – Іурматли Фрасимах, – дедим мен, – агар, биринчидан, іам іеч нарсани билмасанг, іам билимга даъво їилмасанг, сєнгра эса, бу борада їандайдир фикрларга, мулоіазаларга эга бєлсанг-гу улар бунинг устига шундай зукко одам томонида таъїиїланган бєлиб, єйлаган нарсангдан іеч бирини айтиш мумкин бєлмаса, у іолда їандай жавоб бериб бєлади? Аслида сен гапиришинг єринли бєлади: билим соіиби эканлигингни ва айтадиган гапинг борлигини айтмоїдасан-ку. Кєп єйлаб єтирмада, маріамат їилиб менга жавоб бер ва Главконни ва їолган іаммани аїлини киргизиб їєйишдан бош тортма.

      Мендан кейин Главкон іам, їолган бошїалар іам ундан бош тортмасликни илтимос їиладилар. Єзини билимдонлигини кєрсатишга Фрасимахнинг иштиёї хоіиши бор эди: у, єзида тайёр зєр жавоб бор деб іисобларди, аммо, у єзини гєёки менинг жавоб беришимни хоілаётгандай тутарди. Ниіоят у рози бєлди, сєнгра бундай деди:

      – Мана Суїротнинг донишмандлиги: єзи іеч кимга єргатишни хоіламайди, аммо, іамма ерда кезиб юради, бировлардан єзи єрганадида, іатто бунинг учун уларга миннатдорчилик билдирмайди іам.

      – Фрасимах, мен бошїалардан єрганишимни