бино қўйворган қизнинг унга ҳеч қачон тегмаслигига ишончи комиллигидан дилидагини тилига чиқара олмасди.
Ҳадемай… Келдиёров оиласи ва авлоди учун сира кутилмаган нохуш воқеалар бошланиб кетди.
Ўша пайтлар Тошкентда Мумтоз деган машҳур қўшиқчи йигит чиққан эди. Ўзи йигирма бешларга бориб-бормаган, бироқ бағоят ширали ва қўнғироқ овози, беназир ижрочилик маҳорати ва дилларни сув қилувчи оҳанрабо, ўйноқи ашулалари билан чор атрофга кенг довруғ таратганди. Ҳофиз Мумтознинг овози ёзилган тасмалар «дунёни босиб кетгач», одамлар учун унинг концертида бўлиш ёки тўй қилиб, базмига уни олиб келиш буюк бир бахтдек ҳисобланарди. Мумтоз бўй-басти келишган, истарали, гапга чечан ва салобатли, шу билан бирга, калондимоғ ва айёр табиатли ҳам эди. У билан шахсан танишиш, бир даврада бўлиш ёшларнинг, айниқса, жигарсўхта аёллару, шуҳратпараст қизларнинг бебаҳо орзусига айланиб қолганди.
Ана шу ҳофиз баъзан гастролгами ёки тўю ҳашамларгами Қўқон тарафларга келиб қолгудек бўлса, албатта, шу ерда яшовчи кекса ва касалманд амакисиникига бирров қўниб ўтар, ҳар гал ҳам шинаванда амаки ва унинг қўни-қўшниларидан уч-тўрт жуфт қўшиғини дариғ тутмай, уларни хушнуд этиб кетарди.
Ана шу амакининг енгилоёқликда айбланиб, битта боласи билан эридан ажралиб келиб ўтириб қолган Сурайё исмли қизи бўлиб, у Хуршиданинг энг яқин, сирдош дугонаси эди.
Сурайё ҳофиз Мумтознинг Қўқондаги овунчоғи ва шу билан бирга, унинг бу ердаги бошқа кўнгилхушликларини ҳам сўзсиз ва бекаму кўст ташкил этиб турувчи ишончли одами ҳисобланар, бунинг эвазига у ҳофиздан катта-катта ҳадялар олиб турарди. Мумтоз кўпинча Сурайё орқали таклиф қилинган тўй-ҳашамларга келиб қолгудек бўлса, ўша пайтлар «Дўндиқча» деб ном чиқарган Сурайёнинг ўзи базмда раққосалик қилар ва бундай пайтларда Мумтоз кўпинча тўйдан тушган чорси-чорси пулларни ҳеч иккиланмай унга ташлаб кетарди. Мумтознинг гуруҳидаги йигитлар ҳам бунга кўникиб қолишган, Қўқонга тўйга келгудек бўлиб қолишса, ўзларича кулишиб: «Дўндиқчанинг худойисига келдик», деб қўйишарди.
Шундай қилиб, Мумтознинг Қўқонга қилган навбатдаги сафарларидан бирида, унинг кўйида ўртаниб юрган, «Мумтоздек ҳофиз билан ёнма-ён ўлтириш, унинг икки оғизгина ширин сўзига мушарраф бўлиш, бир жуфтгина қўшиғини ўзига қаратиб тинглаш»дек буюк онларни сабру тоқатсизлик билан кутаётган Хуршиданинг орзуси Сурайё орқали амалга ошди. Сурайё уларни ўз уйларида таништирди. – Мени янги дугонам Хуршида…– деди у Мумтозга.– Сиззи қўшиқлариззи жону дилдан севади.
Мумтоз қаршисида ийманиброқ ўтирган, икки бети тандирдан янги узилган кулчадек ловуллаб турган, кўкраклари дуркун, гулрў ва дилбар қизга суқланиб тикилди. Беихтиёр ютиниб, Сурайёга деди:
– Мен Қўқонда бунчалик чиройли қиз учрайди, деб ўйламовдим… Хуршиданинг юраги гумириб кетди. Мумтоздек «довруғи дунёни тутган» йигитдан бундай таърифни эшитиш унинг учун сира кутилмаган бахт эди.
– Раҳмат. Менга биронта