bilaman, o‘sha kuni sen ertalabdan kechgacha televizor tomosha qilgansan, shundaymi?
– To‘g‘ri, kun botay-botay deguncha ko‘ruvdim.
– Echkingga xashak solishni unutgansan, to‘g‘rimi?
– Voy, bunisiyam to‘g‘ri, amaki, – debdi Omonboy.
– Tovuqlaringni katakka kiritmagansan.
– Kiritmoqchi edim-u, tursam tomosha tugab qoladi, deb qo‘rqqanman.
– O‘sha kuni, rostini ayt, o‘g‘lim, necha soat televizor tomoshasini ko‘rding?
– Esimda yo‘q, amaki.
– Kun bo‘yi ko‘rgansan, kechga yaqin xontaxta ustidagi kichkina televizorcha sen tomonga kela boshlagan.
– To‘g‘ri, surilib kelayotgandek edi.
– Surilib kelib, peshonangga yopishib qolgan.
– Voy amaki, siz ko‘rib turganmidingiz?
– Ha, hammasini ko‘rib turgandim.
– Siz sehrgarmisiz?
– Ha, sehrgarman.
Savol-javob mana shu yerga yetganda Omonboy yig‘lab yuboribdi. Nega yig‘layotganini o‘zi ham bilmas ekan. Lekin doktor amaki yig‘lagan bolalarni yupatishga usta ekan. Kafti bilan Omonboyning qizib turgan peshonasini uch marta silagan ekan, yig‘i to‘xtab qolibdi. Keyin doktor amaki:
– Tashvishlanma, o‘g‘lim, sendan oldin ham oltita bolaning peshonasiga yopishib qolgan televizorni ajratib olganman. Xudo xohlasa, sen yettinchisi bo‘lasan, lekin bu oson emas, og‘ir-og‘ir shartlari bo‘ladi, – debdi.
– O‘shanda Telebola degan nomim ham yo‘q bo‘ladimi? – shoshilib so‘rabdi Omonboy.
– Albatta, yo‘q bo‘ladi, – debdi hamma narsani biladigan sehrgar amaki.
Keyin ichkarida sehrli sandiqchasi bor ekan, o‘shani ochib, ichidan yettita sehrli, ehtimol sehrli emasdir-u, Omonboyga sehrlidek tuyulibdi-da, ishqilib yettita ko‘k konvert olib:
– Har kuni bittadan ochasan, qanday shart yozilgan bo‘lsa, so‘zsiz bajarasan, bajarib bo‘lganingdan keyin mana bu shishadagi sehrli suvdan uch ho‘plam ichasan, ichishing bilan darhol uxlab qolasan, – degan gaplarni aytibdi. – Yetti kun deganda peshonangdagi televizorcha o‘z-o‘zidan yo‘q bo‘lib qoladi, – deb negadir Omonboyning qulog‘iga shivirlab aytibdi.
Omonboy xursand bo‘libdi, tashqarida betoqat kutib o‘tirgan ota-onasi ham behad sevinishibdi.
SARGUZASHTNING ENG QUVONCHLI BOBI
Shoshilib uylariga qaytishibdi. Katta Tagob qishlog‘idagi barcha odamlar bu sehrli voqea nima bilan tugashini kutishayotgan ekan. Hammalari yopirilib kelishibdi. Qandoq bo‘ldi, qandoq bo‘ldi, deb rosa so‘rashibdi. Hatto bitta kampir «O‘sha sizlarni ko‘rgan doktorning orqasida ham ko‘zi bor emish, shu rostmi?» deb so‘rabdi. Lekin hech kimning savoliga javob qaytarishmabdi. Faqat uylarini poylab, echkilari bilan tovuqlariga qarab o‘tirgan Davronboyga juda-juda mehribon bo‘lgani uchun bo‘lgan voqeaning hammasini bitta qoldirmay so‘zlab berishibdi. Xullas, ertasiga mashaqqatli sinov boshlanibdi. Birinchi ko‘k konvert ochilayotganda Davronboy o‘rtog‘iga «Qo‘rqma, men yoningda turaman, yiqilsang, turg‘izib qo‘yaman», deya dalda beribdi. Konvert ichidan qo‘rqinchli hech narsa chiqmabdi, xat chiqibdi, unda «Omonboy o‘g‘lim, esingdami, 21-yanvar kuni qo‘shning Sora xola pul uzatib, jon o‘g‘lim, menga magazindan non olib kelib bergin, deganda, pulni olgansan-u, nonga bormagansan. O‘shanda kampir xolang och qolgan, hozir kirib kechirim so‘ra», degan yozuv bor ekan.
Omonboy, e, bu shart juda oson ekan-ku, deb xursand bo‘lib, magazindan non olib, xolasining oldiga kirgan ekan, xola xursand bo‘lib ketibdi-da, Omonboyning peshonasidan o‘pib, unga sherik bo‘lib turgan Davronboyga ham rahmat aytib, ikkovlariga cho‘ntaklarini to‘ldirib yong‘oq beribdi. Omonboy uyiga qaytib, sehrli suvdan uch ho‘plam ichgan ekan, shu zahotiyoq uxlab qolibdi. Uyqudan turgach, navbati bilan qolgan yettita shartni ham bajaraveribdi, bajaraveribdi. Uxlash ham davom etaveribdi, etaveribdi. Oxirgi konvertni ochayotganda Omonboyning ota-onasi ham, jonajon o‘rtog‘i Davronboy ham juda qo‘rqishibdi. Bordi-yu, bu shart qiyin bo‘lsa, Omonboy uni bajara olmasa, peshonasida bir ko‘rinib, bir yo‘q bo‘lib qolayotgan televizorcha butunlay qolib ketsa, unda nima qilamiz, deb rosa o‘ylashibdi.
Nihoyat, oxirgi ko‘k konvertni ochishibdi, undan sehrgar doktorning mana bunday so‘zlari chiqibdi: «Omonboy o‘g‘lim, endi senga berib yuborganim, sehrli suvdan uch ho‘plam emas, olti ho‘plam ichasan-u, darhol uyquga ketasan, demak, bu gal ikki hissa uxlaysan. O‘rningdan turganingda miyangdagi har xil tasvirlar, qulog‘ingdagi yoqimsiz ovozlar, peshonangning qizishi butunlay yo‘q bo‘ladi, sen endi soppa-sog‘san, papkangni yelkangga osib, maktabga jo‘nayverasan. Shartli savollarni tuzib chiquvchi professor Odil Usmonov».
Omonboy ko‘zini ochib, atrofiga qarasa, o‘sha birinchi kuni uyqusirab, boshi og‘irlashib, qulog‘i shang‘illab, jahl ustida qo‘yxonadagi o‘tlar orasiga otib yuborgani kichkina televizorcha yonginasida paydo bo‘lib qolibdi.
– Voy, mening miyamga kirib ketgan televizor mana shu edi-ku, – deb qichqiribdi Omonboy.
– Ha, o‘sha televizorcha miyangdan chiqib keldi, – deyishibdi ota-onasi.
– Ha-ha, o‘shaning o‘zi, – deb tasdiqlabdi Davronboy ham. – Miyangdan chiqib kelganini men ham ko‘rdim, – degan so‘zlarni ham aytibdi.
Ertasiga ertalab ikki o‘rtoq barvaqt maktabga jo‘nashibdi. Undan keyin o‘z vaqtida maktabga boradigan, o‘z vaqtida tomosha ko‘radigan, o‘z vaqtida echkiga xashak soladigan ham bo‘lishibdi. Lekin ming afsuski, Omonboyning telebola degan laqabi hech o‘zgarmay haligacha qolib ketibdi.
OSMONDAGI HAYVONLAR
Bir bor ekan, bir yo‘q ekan, o‘tgan zamonda emas, shu o‘zimizni kunlarda Toshkent shahrida eng aqlli odamlarni shoshirib, o‘ylantirib qo‘yadigan sirli bir voqea yuz beribdiki, butun shahar ahli hayratdan yoqasini ushlab qolibdi. 12 qavatli uylarning qoq o‘rtasiga dadalari qurib bergan qizil qum to‘kilgan, keng, bahavo maydonchada jamiki bolalar qiyqirishib, yugurishib, o‘mbaloq otishib o‘ynashayotgan ekan. O‘ynayotganlar orasida Farrux degan hushyorgina bir bola ham bor ekan. Tug‘ilgan kunida dadasi sovg‘a qilgan rostakamidan hech qolishmaydigan samolyotga opasi Soraxonni, akasi Humoyunni, mehmonga kelgan Rasuljon o‘rtog‘ini chiqarib olib, goh o‘ngga, goh chapga haydashib, qiyqirib kulishib, juda-juda maza qilishayotgan ekan. To‘satdan, ha-ha, to‘satdan sirli voqea yuz beribdiku, samolyot tarillab ovoz berib, orqasidan ko‘m-ko‘k tutun chiqazib, avval 12 qavatli uylar barobar uchibdi, keyin xuddi lochin qushdek tumshug‘ini oldinga cho‘zgancha havolab borib-borib, pag‘a-pag‘a bo‘lib suzayotgan oppoq bulutlar orasida ko‘zdan g‘oyib bo‘libdi.
– Xayr, dadajon! – qichqiribdi Farrux osmondan turib.
– Opajon, qozondagi sut toshib ketsa, men aybdor emasman, – deb baqiribdi Soraxon.
– Oyijon, men ertaga bog‘chaga bormayman, – debdi Rasuljon.
Humoyun ham bir narsa deb qichqirgan ekan, samolyotning tarillagan ovozi eshittirgani qo‘ymabdi. Samolyot bo‘lsa uchgandan-uchaveribdi, uchaveribdi. Goh o‘rkach-o‘rkach bo‘lib, bir-birini quvlab borayotgan oppoq bulutlar orasidan sho‘ng‘ib o‘tarmish, goh qop-qora bulutlar samolyotni yutib, yo‘q qilib yuborarmish. Bir qarasa, charaqlab oftob chiqarmish, yana bir qarasa, qorong‘ilik shunaqa quyuq bo‘larmishki, Rasuljon hatto o‘zining burnini o‘zi ko‘rolmay burun o‘rniga qulog‘ini ushlab-ushlab qo‘yarmish.
Yerda qolganlar esa yoqa ushlab anchagacha angrayib turishibdi. Bir xillar «Uchar likopchalar o‘g‘irlab ketdi ularni» deyishsa, boshqalari «Sehrli voqea yuz berdi», dermish. Yana bitta hammadan ham aqlliroq odam bor ekan. O‘sha bo‘ynini baland cho‘zib, baland ovoz