(р.а.) унинг ўз исмини сўради.
Увайс деди:
– Увайсдирман.
Умар (р.а.) деди:
– Сенга Мустафо (с.а.в.)нинг саломини олиб келдик. У зот муборак хирқаларини бериб, умматимни дуо ва шафоат қилсин дедилар.
Увайс хирқани олиб, ўпди, кўзига суртди. Мураққаъ (хирқа)ни ерга қўйиб, юзини тупроққа қўйди ва Аллоҳга ёлвориб илтижо қилди:
– Эй Роббим, Сарвари олам (с.а.в.) мен ожиз бандани шафеъ тутиб, хирқани берибдилар. Муҳаммад (с.а.в.)нинг барча умматини мағфират қилмагунингча (кечирмагунингча) уни эгнимга солмасман. Увайс анча вақтгача муножот қилди. Унинг ҳаяллаганидан хавотир олган Умар (р.а.) Увайсдан сўради:
– Нима учун хирқани киймадинг?
Увайс деди:
– Умматнинг барчасига шафоат қилмагунича хирқани киймайман деб Роббимга ёлвораётган эдим. Бас, сабр қилмадингиз.
Ҳотифдан нидо келди:
– Увайс ҳурматига умматимга Робиъ ва Мудор қабиласи қўйларининг юнги саноғича шафоат қилингай.
Увайс хирқани кийди. Қарн қишлоғида Увайс маълум ва машҳур бўлди. Увайс Куфага йўл олди. Батамом Ҳақ зикри билан машғул бўлиб, одамлар назаридан йироқ юрди. Турли юртлардан зиёрат қилгани келган одамлар уни топа олмай қайтиб кетишди. Фақат бир сафар Ҳурмиз ибн Ҳассон уни кўриб суҳбатлашишга муяссар бўлди.
Ҳурмиз ибн Ҳассон (р.а.) деди:
– Увайс ҳақидаги ҳикоятларни эшитиб, уни кўришга ошиқдим. Уни кўп қидирдим. Излаб Куфага бордим. Фрот дарёсида таҳорат қилаётган одамни кўриб, Увайс ҳақида эшитганларимдан нишона топдим. Ёнига келдим. Саломаликдан сўнг унинг этагини тавоф қилишни сўрадим. Увайс рози бўлмади.
Ҳурмиз ибн Ҳассон Увайснинг заиф ҳолига куйиб йиғлади ва деди:
– Нечуксиз?
Увайс ҳам йиғлади ва деди:
– Эй Ҳурмиз ибн Ҳассон, менга ким йўл кўрсатди?
Ҳурмиз ибн Ҳассон деди:
– Эй Увайс, сиз мени кўрмай ва эшитмай мени ва отамнинг исмини қаердан билдингиз?
Увайс деди:
– Ҳақ субҳанаҳу ва таоло хабар берди. Ҳеч нарса унинг илми ва хабаридан ташқари эмас. Менинг руҳим сенинг руҳингни таниди. Мўминлар руҳи шундайки, агар кўришмасалар ҳам уларнинг руҳлари бир-бирларини танийдилар.
Ҳурмиз ибн Ҳассон деди:
– Ҳазрати Расули (с.а.в.)дан бир ҳадис ривоят қилинг.
Увайс деди:
– Мен ҳамиша Аллоҳ билан машғулманки, ҳадис айтишга, фатво беришга, тафсир қилишга, зикр айтишга хоҳишим йўқдир.
Ҳурмиз ибн Ҳассон деди:
– Қуръондан бир оят ўқинг.
Увайс Ҳурмиз ибн Ҳассоннинг қўлидан тутиб, деди:
– Аъузу биллаҳи минаш шайтонир рожийм5. Қуръондан бир оят ўқиди: Бас, (эй инсонлар ва жинлар), Парвардигорингизнинг қайси неъматларини ёлғон дея олурсизлар?! Осмонлар ва ердаги (барча) жонзот (Унга муҳтождир ва бор тилак-мақсадларини ёлғиз) Ундан сўрар. У зот ҳар куни ишамалдадир6.
Увайс деди:
– Эй Ҳассоннинг ўғли, олдимга келишингнинг боиси нима?
Ҳурмиз ибн Ҳассон деди:
– Сизни кўриш, сўзларингиздан баҳра олиш, дуоларингиздан Ҳақ марҳаматига эришиш учун келдим.
Увайс деди:
– Худони