бу» дэһэн оҕолору ананан баран, охсуһуннаран көрүлүүллэр. Бөрүө оонньуута, хаарты оонньуута, эрэлээҥки, сакылааттаһыы кинилэргэ кэмэ суох. Саамай дэлэгэйдик туттар үптэрэ – «балабыына буорсуйа». Микиитэ өлүүтүн аҥаарын мэлдьи сүүйтэрэр.
Дьиэлэриттэн сылдьааччылар үөрэх кэмигэр эрэ оҥорбуттарын туһугар буруйданаллар. Мөссүйүөҥҥэ олорооччулар ону таһынан бэйэлэрин олохторугар буруйданаллара үгүс. Киэһэ хараҥа муннукка турар баар – ынырык суол! Уйбаан Ханаайап уоттаах чоҕу ытыран, уотунан тыынан кэлэн, эбэтэр куһаҕан сону бүрүнэн кэлэн араастаан куттуур. Оҕолор кэпсэтиилэрэ бүтүннүү абааһы туһунан буолар.
Буруйданыы олус үгүс. Сорҕотугар буруйа да суохха.
Биир хараҥа киэһэ дьиэттэн тахсар ааҥҥа Бүөтүр Сүөдэрэп уонна Микиитэ Лэглээрин сүүстэриттэн иҥниһэ түстүлэр. Иккиэн ыарыйдылар. Ким ордук буруйдааҕа кыайан быһаарыллыбата, онон… таһырдьа үтүрүһэн тахсан охсуһуу буолла. Тымныы сырылас кулгаахтарын саба харбаммытынан иккиэн ытаһан киирдилэр да учууталга түбэстилэр, тэҥҥэ «Кини!» диэн хардарыта ыйса түстүлэр. Учуутал уолаттары окумалларыттан харбаталаан ылан, хараҥа кылааска анньыталаан кэбистэ. Кини тахсарын кытта, уолаттар ыгыта куустустулар уонна күүскэ таптаһалларын, чахчы доҕордууларын туһунан сибигинэһэ турдулар.
Биирдэ учуутал суоҕуна эргэ холуоһатын хас да оҕо кэтэ оонньоотулар. Учуутал уруута Соня кыыс Микиитэни соҕотохтуу үҥпүт. Ситэ хараҥатыйа илигинэ, Микиитэ боруҥуй муннукка турда. Муннугуттан босхолонон тахсан иһэн Соняны көрсө түһэн: «Суонньай-куонньай, хобуоччуо!» – диэн ботугураан ааста. Энньэрэҥнии титирээн тахсан, уокка көхсүн ититэн эрдэҕинэ, учуутал хаачырҕаччы үктэнэн кэлэн Микиитэни окумалыттан бобо харбаан тэлэкэччитэн илдьэн, кылаас түгэх муннугар анньан кэбистэ.
Сотору түҥ хараҥа буолла. Микиитэ икки илиитин түөһүгэр ыга туттубутунан, тоҥон, куттанан салҕаластыы турда. Муус сыбах дэлбэритэ тоҥор, дьиэ үрдүттэн буор тохтон сурулуур, кумааҕы бытархайын кутуйах соһон чаччыгынатар. Чигдитийбит хаарга сыарҕалаах ат курдурҕаччы үктэммэхтээн ааһар. Учуутал хоһугар атах эти сүгэнэн эттээн биллиргэтэллэр.
Күлүүнэн мөгүл гынан кэбиһэ-кэбиһэ, оҕолор айдааннара быыстала суох ньамаалаһар.
Бүөтүр Сүөдэрэп уонна Арамаан Соппуруонап уолаттар «доҕор буоллахтара» аатыран дөрүн аан кэннигэр кэлэн тугу эмэ саҥаран, халҕаны охсон ааһаллар. Микиитэ оччоҕо сэргэхсийэ түһэр, соруйан сөтөллөн, баарын биллэрэр…
Сүрдээх өр турда.
Айдаан, күйгүөн улам намырайан барда. Микиитэ турар. «Алдьархайдаах» араас санаалар кини өйүгэр кииртэлииллэр. Оскуолаттан күрээн Манчаары Баһылай курдук сырыттахха… Хобуоччу Суонньайы-куонньайы кэтэҕин аһыттан ылан илби таһыйан куотуллуо. Араас Сыҕаайаптар, Кириилиннэр баайдарын үлтү үүрэн суохха-дьадаҥыга түҥэтэн бэриллиэ. Манчаары Баһылай… Ээ, суох, Лэглээрин Микиитэ албан аата, суон сураҕа уон улууска тарҕаныаҕа.
«Сүһүөхпүт сүүрээнин, харахпыт ууларын
Уулааннар