Экономикалық ілімдер тарихы. Коллектив авторов

сөздер: протекционизм, ақша балансы, кольбертизм саясаты, халықаралық еңбек бөлінісі, делдалдық сауда.

      Бақылау сұрақтары:

      1. Меркантилизмнің теориялық негіздері қандай?

      2. Неліктен меркантилистердің зерттеу нысаны айналыс саласы болған?

      3. Меркантилизмнің дамуындағы негізгі кезеңдеріне сипаттама беріңіз.

      4. Меркантилизмнің мәні неде?

      Тест тапсырмалары:

      1. Меркантилизм қай кезеңде жақсы дамыған?

      A. XVI ғ.;

      B. XVIII ғ.;

      C. XIX ғ. басы;

      D. XVII ғ.;

      Е. XIX ғ. ортасы.

      2. Меркантилизм саясаты кімнің мүддесін қорғады?

      A. дін өкілдерінің;

      B. ұсақ қолөнершілердің;

      C. сауда буржуазиясының;

      D. шаруалардың;

      Е. ірі жер иеленушілердің.

      3. Меркантилизмге сәйкес, елдегі байлықты (алтынды) көбейтудің негізгі құралы:

      A. ауыл шаруашылығы;

      B. сыртқы сауда;

      C. ішкі сауда;

      D. ірі өнеркәсіп өндірісі;

      Е. мануфактуралық өндіріс.

      4. Меркантилизм қағидаларына сәйкес мемлекет қандай экономикалық саясатты жүргізуі тиіс?

      A. мемлекеттің экономикаға араласпауы;

      B. мемлекет елге дайын өнімдерді әкелуді ынталандыруы тиіс;

      C. мемлекет елден шикізат материалдарын шығаруды ынталандыруы тиіс;

      D. мемлекет бәсекелестікті ынталандыруы тиіс;

      Е. мемлекет протекционистік саясатты жүргізуі тиіс.

      5. Аталғандардың қайсысы кейінгі меркантилизмді сипаттамайды?

      A. сыртқы сауданы ынталандыру;

      B. ақшаны мемлекет шегінен шығаруға қатаң тыйым салу;

      C. активті сауда балансы;

      D. экспортты ынталандыру;

      Е. мемлекеттің протекционистік саясаты.

      6. Кейінгі меркантилизмнің маңызды белгісі:

      A. активті сауда балансы саясаты;

      B. ақшаны мемлекет шегінен шығаруға қатаң тыйым салу;

      C. ауыл шаруашылық өндірісін ынталандыру;

      D. еркін сауда саясаты;

      Е. дұрыс жауабы жоқ.

      7. Меркантилистердің зерттеу нысаны:

      A. айналыс саласы;

      B. өндірістік капитал;

      C. құн заңы;

      D. материалдық өндіріс;

      Е. өндіріс саласы.

      8. Қай ғалым меркантилизмде «ғылыми ақиқат дәні» бар деп санады?

      A. А. Смит;

      B. М. Фридман;

      C. Т Веблен;

      D. Д. Рикардо;

      Е. Дж. Кейнс.

      КЛАССИКАЛЫҚ МЕКТЕПТІҢ ПАИДА БОЛУЫ

      Классикалық саяси экономияның жалпы сипаттамасы және дамуының негізгі кезеңдері

      ХVІІ-ХVІII ғасырларда әлемдегі дамыған мемлекеттерде кәсіпкерлік іс – әрекет сауда және ақша айналысы салаларынан өнеркәсіптің көптеген салаларына кеңінен тарады. Мемлекеттің қуаттылығы және оның дамуы материалдық өндірістің дамуымен анықталды, басқаша айтқанда индустриалдыға дейінгі қоғамды индустриализм алмастырды. Экономикалық саясат саласында