капцы яму! Жывы застагнаў бы, а то і заенчыў. Мае кулі не хібяць!
– Я і не кажу, але ж нездарма папярэдзілі, што малады але хітрун, якіх пашукаць. Праўда, калі збег, конь так і гэтак наш.
Голас першага чуўся ўжо зусім выразна.
– Хацеў бы я зірнуць, як бы ты хітраваў ці бег з куляй у мазгаўні, – хрыплы смех усё ж сведчыў прытоенае хваляванне.
Бражына асцярожна ўзвёў куркі пісталетаў. Яшчэ хвілю патаптаўшыся, мусілі пераканацца. А яму трэба забіць абодвух. Ніякага паланення, ніякай ласкі. Барацьба з двума ў начным лесе не варожыць перамогі. Але каб жа ўгадаць з якога боку зойдуць. Кусты навокал падказвалі найбольш верагодны, і пан Бражына асцярожна павярнуў галаву, каб начас згледзець постаці на тле неба. Павінны ж над ім схіліцца, кашэль намацаць, паперы, калі дзеля іх гналіся. Гэта і будзе адпаведны момант, ні раней, ні пазней! Страляць толькі ва ўпор.
Не гадаў, ці паспелі тыя здзівіцца, перш чым струмені грымучага агню з абедзьвух рук уяўнага нябожчыка звалілі іх у густую траву. Адзін яшчэ жыў. Бражына выхапіў кінжал на поясе замахоўца і дабіў яго адным дакладным штыхом.
Падумаўшы хвілю, выстраліў з пісталетаў абодвух замахоўцаў і кінуў ім блізу рук. Нехта ж з’явіцца праверыць: няхай варожаць, ці не самі пазабіваліся.
– Як нехта казаў, калі не музыка, – мармытнуў, невядома чаму злуючыся, – не бяры скрыпкі ў рукі.
Сеў на каня і рушыў старым шляхам. Двух засад напэўна не рыхтавалі, але азіраўся як злодзей. Да паселішча дабраўся позна, але дым над кузняй пыхкаў у такт кавальскага меху.
Ганец прыгледзеўся і не заўважыў нічога падазронага. Пад'ехаў, пачакаў хвілінку і саскочыў. Прыгнуўшы галаву ступіў у дымны пах і чырванаватую цьмянасць кузьні. Каваль толькі што перастаў варухаць ручкай мяха і глянуў на прыбыша.
– Трэба падковамі заняцца, – крыкнуў Бражына, – але грошай не маю!
– А бяз грошай падковы не трымаюцца, – падаў голас стары.
Седзячы на калодцы, асцярожна мэцаў шурпатым пальцам насечку сярпа. Мабыць заявіўся забраць прыладу, а заадно паслухаць навіны, якія да кузьні, як і да шынка сплываюцца разам з наведвальнікамі. – Магу сплаціць вухналямі беларускай работы, – прапанаваў ганец і каваль хуткім крокам падступіўся ледзь не ўпрытык.
– Кажаш, беларускай работы? Пакажы.
Бражына выцягнуў з скуранога мяшэчка некалькі цвікоў. Каваль чамусьці выцер рукі аб скураны фартух, выбраў адзін і падкінуўшы яго на далоні, прыгледзеўся пры святле горна.
– Неблагая работа, мабыць сапраўды беларускія. Магу і ўзяць.
Каваль забраў мяшэчак з рук ганца і прыкінуў яго вагу.
– Магу і ўзяць. Паказвай капыты.
Паставіў мяшэчак на кавадла і скіраваўся на двор. Калі ўжо так, то па чарзе агледзелі ці спраўна трымаюцца ўсе чатыры падковы. Заадно і перамовіліся.
– Мяне перастрэлі ці здагналі, – ціха прамовіў ганец, азірнуўшыся.
– Мабыць ішлі ўслед, бо тут нікога не было. Адбіўся?
– Зваліў