lub wydzierżawiający przeniósł na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu opłat wynikających z takich umów, a umowy te między stronami nie wygasają, do przychodów wynajmującego lub wydzierżawiającego nie zalicza się kwot wypłaconych przez osobę trzecią z tytułu przeniesienia wierzytelności. Opłaty ponoszone przez najemcę lub dzierżawcę na rzecz osoby trzeciej stanowią przychód wynajmującego lub wydzierżawiającego w dniu wymagalności zapłaty.
Od 2004 r. jest możliwość ryczałtowego opodatkowania przychodów z najmu nawet przez przedsiębiorcę, jeśli umowa najmu nie jest zawierana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Przepis ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne stanowi, że osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Stawka podatku wynosi 8,5% przychodów, niezależnie od wysokości przychodów z tego tytułu. Przy tym sposobie opodatkowania przychodów nie obniża się o koszty, inaczej jak ma to miejsce przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Mały podatnik w rozumieniu ustawy o VAT, rozliczający się metodą kasową, wystawił 13 października 2014 r. fakturę kontrahentowi, niebędącemu podatnikiem VAT czynnym, z terminem płatności 13 listopada 2014 r. Fakturę tę ewidencjonuje w księdze pod datą wystawienia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT, obowiązek podatkowy pojawi się u niego pod datą otrzymania należności od kontrahenta, czyli np. w terminie płatności, a najpóźniej w 180 dni od dnia wydania towaru. Podatnik składa deklarację co kwartał.
Jeżeli kontrahent zapłaci mu w terminie płatności, fakturę wykaże w rozliczeniu za IV kwartał 2014 r. Jeśli jednak będzie zwlekał z zapłatą, musi wykazać tę fakturę w rozliczeniu za I kwartał 2015 r. Jeżeli zapłaci część w terminie, a część na początku stycznia 2015 r., podatnik będzie musiał „podzielić” fakturę. Kontrolę momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT należy prowadzić w ewidencjach VAT. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by takie informacje dla porządku umieścić także w kolumnie 16 podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Z początkiem 2013 roku tzw. ustawa deregulacyjna wprowadziła zmiany dotyczące kasowej metody rozliczeń małych podatników.
Otrzymano premię od kontrahenta w kwocie 3.000 zł za usługi marketingowe. Należy ją rozliczać tak jak wynagrodzenie za świadczenie tego typu usług. Premie pieniężne, związane z określonymi zachowaniami otrzymującego, a więc związane ze świadczeniem usług otrzymującego taką premię, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym i VAT. Otrzymujący premię powinien zatem za świadczoną usługę wystawić fakturę VAT, przyjmując jako netto kwotę: 2.459,02 zł, VAT (np. 23%) w kwocie 565,57 zł (zob. art. 8 ust. 1 ustawy o VAT). Przychód po stronie otrzymującego premię pieniężną powstanie w dniu otrzymania tej premii, czyli np. w dniu wpływu środków na rachunek bankowy przedsiębiorcy, w dniu dokonania kompensaty wzajemnych zobowiązań.
Inna sytuacja byłaby, gdyby otrzymano premię pieniężną od kontrahenta za osiągnięcie określonego pułapu zakupów w jego firmie np. w okresie ostatnich 6 miesięcy. Premie pieniężne, związane z określonymi zachowaniami nabywcy, np. nabywaniem określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie, niewątpliwie też wpływają na opodatkowanie podatkiem dochodowym. W tym przypadku jednak do tej pory pojawiają się sprzeczne opinie. Na gruncie bowiem przepisów o VAT dawniej organy podatkowe traktowały otrzymywane premie jako wynagrodzenie przyznane kontrahentowi za spełnienie określonych w zawartej umowie warunków (zachowań), czyli za podlegające opodatkowaniu VAT świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.
Następnie Ministerstwo Finansów wydało interpretację, która ujednoliciła stanowiska urzędów skarbowych. Stwierdzono w niej, że w przypadku, gdy wypłacona premia pieniężna jest związana z konkretną dostawą, nawet jeżeli jest to premia wypłacona po dokonaniu zapłaty, powinna być traktowana jako rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT (obecnie art. 29 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT).
W uchwale składu 7 sędziów z dnia 25 czerwca 2012 r. (sygn. akt II FPS 2/12) NSA wyjaśnił, iż premia pieniężna udzielona kontrahentowi obniża VAT podobnie jak rabat. W uchwale tej chodziło o premie pieniężne udzielane przez podatników kontrahentom za zrobienie zakupów o określonej wielkości bądź za terminową zapłatę za kupowane towary i usługi. Sąd zauważył przy tym, że nie ma w ustawie o VAT przepisu, na podstawie, którego można byłoby karać za brak korekty faktury po udzieleniu premii. Rabatu nie trzeba bowiem zawsze dokumentować fakturą korygującą. Według NSA (np. w wyroku z 11 lutego 2014 r., sygn. akt I FSK 310/13) nie w każdym przypadku po przyznaniu rabatu sprzedawca musi wystawić fakturę korygującą. Gdy przedsiębiorca nie zamierza obniżać podstawy opodatkowania, nie musi tego dokumentować. Nie może też ponosić z tego tytułu żadnych sankcji. Dopiero jeśli zdecyduje się zmniejszyć podstawę opodatkowania, musi spełnić warunki formalne, w tym związane z korektą faktur.
Czynności stanowiące opodatkowaną dostawę towaru nie mogą jednocześnie stanowić podlegającej opodatkowaniu VAT usługi polegającej na osiągnięciu określonego poziomu zakupów i dokonaniu zapłaty za nie.
NSA już w wyroku z dnia 6 lutego 2007 r. (sygn. akt I FSK 94/06), dotyczącym m.in. opodatkowania VAT premii pieniężnych za wyniki sprzedaży, wyraźnie zauważył, iż za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT nie można uznać obrotów w wysokości określonej umownie, osiągniętych przez nabywcę towarów; premia wypłacona przez sprzedawcę w razie osiągnięcia określonego progu obrotów nie jest dla nabywcy wynagrodzeniem za świadczone usługi.
Podatnik-sprzedawca dysponuje wynagrodzeniem (z tytułu wszystkich zrealizowanych dostaw), które jest następnie pomniejszone o udzieloną premię pieniężną, ekonomicznie skutkującą podobnie jak w przypadku udzielenia rabatu, co powinno zostać uwzględnione poprzez obniżenie podstawy opodatkowania zgodnie z art. 29 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT (do początku 2014 r. zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT).
Zatem jeżeli wypłata premii uzależniona jest jedynie od wartości osiągniętego przez nabywcę obrotu, stanowi ona w istocie rabat obniżający wartość konkretnych dostaw udokumentowanych poszczególnymi fakturami, zmniejszający podstawę opodatkowania VAT.
Wypłata premii stanowiącej rabat udzielony po sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia obrotu, wymaga wystawienia faktury korygującej. Wypłacone premie można powiązać z dostawami dokonanymi w przyjętym okresie rozliczeniowym i tym samym powinny być one traktowane jako rabat potransakcyjny podlegający regulacjom ustawy o VAT, dokumentowany za pomocą faktur korygujących. Gdy zaś wysokość wypłaconej premii pieniężnej uzależniona jest od wszystkich dostaw dokonanych w danym okresie rozliczeniowym, uznaje się, że przyznana i wypłacona premia odnosi się proporcjonalnie do każdej z nich. Sam sposób naliczania premii, jako procent bądź kwota od wartości zakupionych towarów, powoduje, że jest ona związana z każdą dokonaną w danym okresie dostawą i stanowi obniżenie jej wartości. Należy przy tym wspomnieć, iż istnieje obecnie możliwość wystawiania jednej, zbiorczej faktury korygującej dokumentującej rabat udzielony w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych dla jednego odbiorcy w danym okresie.
6.2. Pozostałe przychody – kolumna 8
Do pozostałych przychodów zaliczyć należy przychody ze sprzedaży środków trwałych czy wyposażenia, otrzymane dotacje przedmiotowe, subwencje i inne nieodpłatne świadczenia z wyjątkiem tych, które stanowią zwrot wydatków poniesionych na zakup lub wytworzenie