.

… en koffie … en mooi skoene vir die dames, kamme en borsels …”

      Sy lag sag en dink aan hoe hierdie wilde man van die see, wat so min tande in sy mond oorhet en wie se hare jare gelede laas ’n borsel gesien het, mooi goedjies aan fyn dames sal kan verkoop. Dit sal interessant wees om te sien.

      “En ek sal na jou winkel toe kom en soos ’n regte dame na al die mooi goed kyk en my neus optrek en tog iets koop,” terg sy.

      Hy lag en kyk ver oor die see uit, en sy kan sien dat sy gedagtes op paaie loop waaroor hy in die nag droom. Dis maar soos wat ek ook droom oor dinge wat nie meer kan realiseer nie, dink sy. Miskien sal sy eendag iemand ontmoet wat haar sal wegneem van hierdie skip en hierdie lewe, iemand wat vir haar omgee en wat haar weer soos ’n vrou sal laat voel.

      Dis nie vir haar nodig om in ’n spieël te kyk om te sien hoe sy lyk nie. Haar lang, blonde hare is met ’n toutjie agter in haar nek vasgemaak, sy dra ’n manshemp en -broek, en selfs haar stewels is eintlik ’n man s’n. Haar gelaat is bruin gebrand deur die son en die weerkaatsing op die see.

      Die tyd wat sy nog as ’n fyn meisie beskou kon word, is meer as vyf jaar gelede al verby. As sy ’n ordentlike man kan kry wat bereid sal wees om sy lewe met haar te deel, sal sy haarself baie gelukkig ag.

      Filipe het ’n nuwe tabberd vir haar in die hande gekry. Hierdie keer is dit van ligblou sy, ’n modieuse rok wat haar soos ’n prinses laat voel. Daar is selfs ’n klein hoedjie wat daarby pas, en handskoene. Dit alleen is al ’n groot weelde.

      Solita moet ’n uur of wat wag voordat Filipe terugkeer na die skip. Hy het in die stad ingegaan om ’n paar goed te koop. Die sak wat hy haar gegee het, is taamlik swaar. Jean gaan soos gewoonlik saam met haar omdat sy nie alleen in die strate gesien moet word nie, en dis hy wat die sak oor sy skouer gooi toe hulle eindelik van die skip afstap.

      Die seerowers het almal koers gekies na ’n hawekroeg. Net twee word op die dek agtergelaat om die skip op te pas. Filipe beplan om terug te wees van die kroeg wanneer Solita met die geld terugkom.

      In die hawe is daar baie bedrywigheid en niemand sien Solita en Jean eintlik raak nie. Hulle lyk buitendien asof hulle presies weet waarheen hulle op pad is. Jean huur ’n rytuig wat hulle neem na die huis van Jacques de Ville, ’n ryk koopman van Marseilles.

      Soos elke keer wanneer hulle alleen bymekaar is, probeer Jean Solita oortuig van sy gevoel vir haar, en soos elke keer probeer sy hom laat verstaan dat dit ’n hopelose saak is. Sy wil nie by enige man betrokke raak nie.

      “Jy hoort nie op ’n seerowerskip nie, Solita,” sê hy.

      “En waar sal ek heengaan? Daar is niemand wat vir my sal sorg nie. Of kan jy aan iemand dink?”

      “Ek sal!”

      “Met wat? Jy het nie twee stuiwers om teen mekaar te vryf nie.”

      “Ons kan ’n plasie koop … Ek maak geld bymekaar daarvoor.”

      Sy onthou dat hy byna nooit kroeg toe gaan saam met die ander nie. As hy ’n plasie sal koop … Miskien sal sy dan saam met hom gaan, want dis waar haar hart is. Maar wat dan as sy Simon eendag weer raakloop?

      “Daar is nog baie tyd,” sê sy eindelik om Jean nie seer te maak nie, en hy is tevrede.

      Dis al amper donker toe hulle weer na die skip kan terugkeer.

      Jacques de Ville maak geen geheim daarvan dat hy Solita aantreklik vind nie, maar dit krap haar net elke keer om. Tog moet sy baie versigtig wees dat hy dit nie agterkom nie, want hy is die enigste een vir wie hulle hul ware kan bring om te koop.

      Dus is sy taamlik uitgeput teen die tyd dat sy met die loopplank na die dek van die skip stap, met Jean kort op haar hakke. Die bemanning staan op die dek en hulle is baie stil toe sy nadergaan. Nie een van hulle praat of gesels of skel soos wat sy gewoond is nie. Dis nie soos sy hulle ken nie, daar moes iets gebeur het.

      Die klomp staan bedremmeld rond asof hulle vir iets of iemand wag.

      “Is iets verkeerd?” wil sy weet.

      Filipe staan by die stuur en probeer iets aan haar beduie wat sy nie verstaan nie.

      “Ons weet nie … Miskien is ons verniet bang,” sê die een.

      “Bang vir wat?”

      Hulle kyk na mekaar, maar voordat iemand kan antwoord, bulder ’n manstem van die loopplank af: “Wat staan julle daar?”

      Sy word yskoud. Die jare rol terug en sy proe weer die vrees wat sy as negejarige geken het. Net vir ’n oomblik ruk haar binneste ineen. Sy onthou wat op die dorpie gebeur het, maar sy kan nie glo dat dit nog nie verby is nie. Stadig draai sy om.

      Hy kom aangehink, vuil soos wat sy hom destyds geken het, die grusame litteken oor sy gesig, sy hare maande laas gewas.

      Hy steek vas toe hy haar sien.

      “Wat maak jy op my skip?” skreeu hy op haar. “Skoert! Hierdie is nie ’n plek vir ’n vroumens nie!”

      Sy kyk om na die loopplank en vryheid. Omdat hy haar nie herken nie, kan sy ’n vry mens hier uitstap en dis amper te goed om te glo. As sy nog haar skeepsklere aangehad het, sou hy geweet het wie sy is, maar sy is geklee soos ’n dame. Wat nou belangrik is, is dat sy so vinnig as moontlik moet wegkom.

      Sy maak ’n ligte buiging in sy rigting. “Verskoon my dan, s’il vous plaît, monsieur.”

      Dis asof sy elkeen se oë op haar rug kan voel toe sy na die loopplank begin aanstap. Agter haar is dit stil en niks gebeur nie, maar net toe sy haar voet op die loopplank sit, praat hy weer.

      “Stop!”

      Sy huiwer, haar vryheid is net ’n paar treë van haar af, maar sy kyk tog om om nie agterdog te wek nie.

      “Oui, monsieur?”

      “Jy is Isabeau!”

      Hy bars uit van die lag en dit voel asof alles in haar breek – haar hoop, haar geloof, álles word met daardie drie woorde aan flenters geslaan. Oorkant die loopplank is die kaai en haar vryheid, maar al hardloop sy nou, sal hulle haar inhaal en keer, want behalwe vir Filipe en Jean staan die ander onverskillig teenoor haar.

      Sy kyk om na hom. Al die jare het sy gevrees dat hierdie dag sal aanbreek, en nou is dit hier. Sy het te lank gewag om die skip te verlaat, want sy het nie gedink dat hy nog leef of dat hy sal terugkom om die nagmerrie voort te sit nie.

      “Lorenzo … die man wat my ouers koelbloedig vermoor het!”

      “Het jy gedink jy kan weghardloop? Dit verbaas my net dat jy nog hier is, maar dit pas my uitstekend.”

      Daar was baie keer dat sy daaraan gedink het om weg te hardloop, soos hy dit noem, maar die skip het deel van haar lewe geword. Daar was nie ’n ander manier vir haar om ’n bestaan te maak nie, behalwe as sy bereid sou wees om ander mense se klere met haar hande te was. Só ’n lewe is net so sonder hoop as die een op die skip. Hierdie lewe ken sy ten minste.

      Hy gryp haar aan die arm en trek haar nader na waar die ander staan.

      “En julle! Julle het my net so gelos om dood te gaan. Nou is ek terug, en ek sal nie vergeet wat julle aan my gedoen het nie. Ék is die kaptein van hierdie skip en nie Filipe nie. Hy sal gehang word vir sy verraad teen my!”

      Daar is ’n beroering onder die matrose. Filipe is ’n goeie en regverdige kaptein.

      “Ons het gedink jy’s dood!” roep een. “Jy was op die ander skip, hoe moes ons jou daar gaan haal het?”

      Lorenzo swaai om na die spreker.

      “Ek was in die tronk! Weet jy hoe lyk ’n tronk van binne? Weet jy wat doen hulle daar met jou? Ek was tien jaar lank in daardie gat, en nou het ek ontsnap en ek wil my skip terughê! Verstaan julle klipkoppe dit?”

      Hulle knik net teësinnig. Maar Lorenzo is nog nie klaar nie.

      “Volgens wat ek