gewaai – tot groot vermaak van die vroue wat gloede ken!
Ek was siek van verliefdheid op Adri-Louise. Sy was vir my verskriklik mooi. Ek het dikwels by haar gaan sit wanneer sy op haar rekenaar gewerk het. Ek sou haar vra of ek maar daar mag sit – ek wil haar net ’n bietjie bewonder, sy is so mooi! Dan lag Adri-Louise, want sy het nooit gedink sy is mooi nie. Ek onthou die keer dat ek na haar toe gegaan en vir haar gesê het: “My lief, ek kry baie swaar!” Adri-Louise, dadelik met die pruilmond, ernstig: “Wat is dit?” En ek wat verduidelik: “Jy sien, dis jy – jy is so mooi. Ek kry swaar, ek kan nie werk nie, ek dink die hele dag aan jou.” Ek herinner haar aan daardie Duitse spreekwoord: Trou met ’n beeldskone vrou en jy trou met verdriet. Toe lag Adri-Louise daardie kloklag van haar en sê: “Ek is nie beeldskoon nie, maar dankie, my lief, jy laat my beeldskoon voel.” En ek sing toe vir haar Jimmy Soul se 1963 lied wat ek male sonder tal daarna vir haar gesing het wanneer sy netjies aangetrek en met haar bekende parfuum uit die kamer verskyn het:
If you wanna be happy
For the rest of your life,
Never make a pretty woman your wife,
So from my personal point of view,
Get an ugly girl to marry you.
Ek was ’n gelukkige man. Nee, ek was die gelukkigste man in die wêreld om ’n vrou soos Adri-Louise te kon liefhê. Ek kon elke dag in daardie mooi blou oë kyk en Percy Sledge (1966) se lied vir haar sing:
When a man loves a woman
Can’t keep his mind on nothing else
He’ll trade the world . . .
Ons het elke dag met lag en huil trotseer. Miskien kan ’n mens dit gelykstel aan die meesleurende ervaring van seestrome tydens die veranderende getye. Maar dit het my ook aan die wind laat dink.
Ek hou nie van die wind nie. Wanneer die wind waai, is ek sommer swaarmoedig. Wanneer ek aan die wind dink, dink ek altyd terug aan my weermagdae en hoe die wind veral op ’n Saterdagmiddag of Sondagmiddag deur die verlate kamp op Jan Kempdorp en later Potchefstroom gewaai het. Of dit nou hard of sag waai, daardie aanhoudende geloei en blare wat dwarrel, plastieksakke wat teen die wasgoeddrade en kampdrade vaswaai en hier en daar ’n plaat of blikhouer wat omwaai, het by my ’n beeld van troosteloosheid geskep. Sergio Leone, saam met die musiek van Enrio Morricone, het hierdie troosteloosheid in sy Western-flieks vervolmaak: die tolbosse wat slingerend hol in die verlate stofstrate en die uithangborde wat skreeuend aan hul skarniere die wind se gehuil aanvul. En die eensame ruiter wat stofverwaaid op sy perd naderkom.
Die wind is ’n vreemde verskynsel. Die Bybel sê ook die wind waai waar hy wil. Jy hoor sy geluid, maar jy weet nie waar hy vandaan kom en waar heen hy gaan nie (Joh 3:8). Van die wind weet jy niks.
Maar die wind bring meer as net, soos by my, ’n troosteloosheid. Die wind is ook ’n boef. In Psalm 103:15-16 vind ons seker een van die ontmoedigendste vergelykings van ons menslike lewe: “Die mens, sy lewensduur is soos dié van gras, soos dié van ’n veldblom wat oopgaan: as die woestynwind daaroor waai, is dit weg en sy plek vir altyd leeg.” Skrikwekkend die beskrywing van ons lewe, byna soos Elton John se “Candle in the wind”. En ewe verdoemend die ongenaakbare woestynwind. Dit kan die lewe in ’n oomblik soos ’n kersvlam uitblus.
Is God die wind? Of laat Hy net die wind waai? Jesaja sê: “. . . gras verdor en blomme verwelk as die Here sy wind daaroor laat waai” (Jes 40:7, my eie beklemtoning). Uit ervaring weet ek dat jy nie God en wind aan mekaar kan gelykstel nie. Baie dinge hier op aarde is nie die wil van God nie. Daarom kan jy nie sommer altyd sê die wind wat waai, is God se wind nie.
Andries Cilliers skryf daar is twee werklikhede oor die wind. Die eerste is dat geen mens die wind vryspring nie – of jy nou gelowig of ongelowig is. Die tweede werklikheid is dat ons nie windbestand is nie. Party mense hou beter uit teen die wind as ander, maar uiteindelik is ons beste skanse teen die wind nie opgewasse daarteen nie. Winde van siekte, soos in ons geval, kry jou beet, waai jou plat en op ’n dag is jy nie meer daar nie.
Dit bring ’n mens natuurlik by die vraag of God soms die wind keer. Soms ontsnap ons die wind en soms tref die wind ons reg van voor – en dan voel dit of God niks daaraan doen nie. Tereg sê Cilliers dat dit een van die moeilikste dinge is waardeur ons in die lewe kan gaan: om in die wind te staan en te wonder of God dan van ons vergeet het.
As gelowiges glo ons dat God met ons besig is wanneer die wind ons tref. Oor die manier waarop God met jou besig is, kan jy verskil. Diegene wat God as die oorsaak van die wind sien, sal sê daar was ’n doel waarom God die wind oor hulle laat waai het. Diegene wat dink die wind waai op sy eie (dalk teen die wil van God in), sal vertel hoe God by hulle was toe hulle in die wind beland het.
Die Hollandse digter Adriaan Roland Holst het ’n aangrypende gedig “Zwerversliefde” geskryf waarin hy sê hoe min ons van die wind weet. Die gedig gaan oor die liefde tussen ’n man en ’n vrou. Die digter kontrasteer die liefde van langdurige verhoudings of huwelike met die tydelike en kortstondige liefdes – daarom die titel van die gedig, swerwersliefde. Die tydelike liefdes word deur die wind bymekaar gewaai en na ’n tyd, sonder begryplike redes, weer uitmekaar gewaai – net die wind weet waarom.
Wij zijn maar als de blaren in den wind
ritselend langs de zoom van oude wouden,
en alles is onzeker, en hoe zouden
wij weten wat alleen de wind weet, kind –
Soms “waai” twee mense na mekaar, hulle is ’n tydjie saam en dan gaan hulle weer uit mekaar. Dit is dikwels onduidelik waarom dit gebeur; dit weet die wind alleen. Dikwels gaan die liefde in die wind verlore. En daarom eindig die digter die gedig met ’n oproep aan sy geliefde, dat terwyl hulle nog bymekaar is: “Laten wij zacht zijn voor elkander.”
Vir Holst was die enigste slotsom waartoe hy oor die wind kon kom: “. . . en wat de wind wil, zullen we nooit wete.” In sy nadenke oor hierdie gedig sê Cilliers maar hoe kan jy ook weet wat die wind wil, as die wind maar net ’n blinde natuurkrag is? Vir hom is daar iets belangriker as om te weet wat die wind wil. Dit is om te weet wat God wil. Dáár waar ons op pad heen is, word nie bepaal deur die koers van die wind nie, maar deur die wil van God. Maak nie saak hoe dikwels die wind ons van koers af waai nie.
Ek en Adri-Louise het in 2012 die felheid van die winterwind oor ons gevoel. In werklikheid was dit daardie woestynwind van die Psalms. Nie lank voor dit nie het die wind waarvan Holst in sy gedig praat en wat in ons taal die guns van God was, ons bymekaar gewaai. Die winde het ons verwar. Dit is miskien die minste wat ’n mens moet sê. As jy dieper begin krap, word die verwarring net groter. Maar ja, ons kon nie verstaan waarom die Here nie die woestynwind keer nie. Of was ons te ongeduldig? Sou Hy op sy tyd en sy manier winde van verandering stuur?
Anders as Holst het ons geglo dat die Here, en nie die wind nie, ons bymekaar gebring het. Ons saamwees was soos ’n vars bries in ons lewe. ’n Bries wat vars lug vir ons longe gebring het. Die asemnood was verby. Hiervan getuig die eerste kaartjie wat Adri-Louise vir my gegee het. Op die voorkant was ’n foto van ’n buitekraan en ’n gehawende emaljebekertjie wat daaraan hang, terwyl die water na onder stort. Binne-in het sy vir my geskryf: “Die kaartjie se voorkant? Die tyd van dors en hongersnood is verby – vir my en vir jou, want daar is nou ’n ‘ons’. Die liefde wat ek vir jou het, het besit geneem van my hele wese en lewe.”
En toe kom die wind. Ons het ook nie geweet hoe lank die kraan gaan bly loop nie.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить