Рафаил Газизов

Окна / Тәрәзәләр


Скачать книгу

җиттек, каеннар арасына кереп югалдык, салкын чишмә күзләренә карадык, җиләкләрнең йөзләреннән үптек. Кукы, кузгалагы, баллы көпшәсе белән сыйландык.

      Бүген мине Барый абый печән чабарга өйрәтте, азапланып бетте, ләкин тырышты, һәр хәрәкәткә сөенде, мине кочаклап алгалады. Бары әти кеше генә малаен шулай яратадыр, шундый сабырлык белән өйрәтәдер.

      – Өстән бәреп чапма, – ди ул, – көче җитмәгәнгә, хатын-кыз шулай чаба. Чабылмаган печән кырыенда камылны биек калдырма, икенче чапканда, үзеңә кыен була. Чалгыңны астан йөрт, күтәрмә, печәнең күп чыкмаячак бит. Тезмә астың чабылмый калмасын. Әйдә, сынап карыйк әле.

      Минем тезмә астында чабылмыйча калган үләннәр җитәрлек икән. Өйрәнәм шулай әкренләп. Инде күлмәк тә, майка да печән өстенә очты. Тир ага да ага. Ә шулай да өйрәнергә кирәк, минем Дөлкәфилнеке кебек әтием юк шул.

      Ничек кайткан да сизелмәде дисәм, дөрес булмас. Тауларда Барый абый арбамны тартышып менә. Бераз баргач, арыдым дигән булып ял итә, сизеп торам, минем өчен инде. Кесәсеннән алма алып бирә, алманы арыш ипие белән сыптырам гына. Аның тәмлелекләре!

      Кайтып та җиттек. Барый абый ишегалдына кереп кала, мин, тагын өч өйне узып, үзебезгә борылуга, мине көтеп утырган энем, йөгереп барып, капка ача. Үпкәлисен оныткан.

      Ай-яй печәне! Үзе күп, үзе җиләк кенә. Бүген әни дә себерке алып кайткан көндәге шикелле еламады. Ияләнә, ахры, елмаеп кына тора. Әнигә чәчәк, энекәшкә җиләк сузам, куян күчтәнәче.

      Печәнне аралаш тезгән колгаларга таратабыз, бездә бүген чәчәк исе, җиләк исе. Чалгыны чоланга, арбаны күләгәгә куям, бүкәне кибеп кигиләре бушамасын, карап торган бер уфалла бит. Шунда гына бик нык арыганлыгымны тоям. Ә үзем сөенәм: әни миңа туйдыручым диде.

      Кайнар бәрәңге белән салкын катык ашыйбыз. Сыер асрамасак, каян алыр идең сөтен, маен, ә энем сорап йөдәтер иде… Ул аны-моны белми, аңа китер генә.

      Яке елгасын да күрсәтте, печән чабарга да өйрәтте. Яшәсен Барый абый!

      Әнидән ун ат йөге утынга акча алып, биш юлын гына китергән Хәллә Шәфыйгын нишләтергә икән? Без бүген ул китергән утынны кисәбез, ярабыз, өябез. Туры агачлар келт-келт итеп кенә тора. Ә ботаклары мине дә, әнине дә санламый. Шулай да ул тумраннарны без чыгарып ташлый алмыйбыз, юк, алайса, кыш чыгарга утыныбыз җитмәячәк. Моны күреп торган Барый абый өеннән калун балта, кувалда, тимер чөйләр алып керде. Мин азапланган тумраннарны тетеп кенә ата. Ә каралып беткән ямьсез бүкәннәрне ярганда:

      – Фашистлар да чыдамады безгә, сез генәме соң? – дип көлеп җибәрә.

      Мин ул ярган утыннарны өеп барам. Барый абыйның көченә, осталыгына сокланам, мәзәкләреннән шаркылдап көләм.

      – Менә бу тумраннарны су буена төшереп атсаң, кемгәдер комачауларлар иде. Күмер яндырсаң ярый да, аңа урманнан метрлы тумраннар ташыйлар, моңа калмаган. Ә миңа физзарядка. Рас! – ди ул, тәпән зурлыгындагы тумранны бүкәнгә бәреп. Тумран икегә аерылып, өч-дүрт адым читкә барып төшә, мин йөгереп барып, алып килеп бирәм.

      Кичкә таба утын ярылып та бетте. Болай булгач яшәргә була.

      – Ачуланмасаң бетердек без моны, Хөснурый, – ди