Kaszanka jako forma życia duchowego. Zbigniew Mentzel

głosem i wszyscy w kawiarni wybuchnęli śmiechem. Wzmocnieni gorącą herbatą i albańskim koniakiem, powtarzając co chwila to surrealistyczne „Edynburg odcięty od świata”, poszliśmy na ulicę Długą do mieszkania Joli i Marka Nowakowskich. Punktualnie o ósmej Edward Gierek wygłaszać zaczął w telewizji orędzie noworoczne, ale gdy tylko swoim charakterystycznym gestem uniósł znad kartki głowę i zamrugał powiekami, ekran zgasł. W całej dzielnicy wyłączono prąd. Przyjęliśmy ten znak z ogromnym entuzjazmem, jakby proroctwo Ezechiela, przypomniane pół roku wcześniej przez Papieża, miało za chwilę spełnić się na naszych oczach. Czy kończył się komunizm? Było tak, jak powiedział później Andrzej Kijowski, „ludzie, ziemia, maszyny razem stanęły dęba i wydawało się, żaden bat, nawet największy, nic już na to nie pomoże”.

*

      Co jeszcze pamiętam z tamtej apokalipsy Nowego Roku 1979? Toasty o północy w mieszkaniu wybitnego malarza Henryka Stażewskiego, jego pomalowane w kubistyczne wzory kapcie, taniec dwóch znanych mecenasów i wybitnego prozaika, któremu pewien dyplomata przywiózł z Paryża gumową maskę Leonida Breżniewa; pasowała jak ulał… Niezwykła to była noc, niezwykła… A potem, już nad ranem, szalona jazda z placu Dzierżyńskiego na Żoliborz. Jechaliśmy z Antonim Liberą, zabrani życzliwie przez kierowcę pługu Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania. Pług był zepsuty, nie nadawał się do odśnieżania, ale jeździł straceńczo z wysoko uniesioną płozą, ostatni pług wojewody… Kierowca, skwapliwie przyjąwszy od nas poczęstunek, pił szampana z butelki, trzymając kierownicę jedną ręką.