белән ул ничек танышып китте соң әле?..
Әйе, яхшы хәтерли… чираттагы ялдан соң Рахманкулов туган авылыннан Одессага кайтты. Аның корабы әле йөзүдә иде. Кадрлар бүлеге, эш хакының җитмеш биш процентын түләү шарты белән, аны резервка куйды. Корабны көткәндә, өлкән комсоставны эшкә кумыйлар иде. Пароходчылыкның үз кунакханәсе бар. Арзан гына хакка, хәтта аерым бүлмәдә ялгыз яшәргә мөмкин. Корабның кайтканын көтеп, тыныч кына яши бир. Дөрес, адым саен дусларың очрап торганда, тынычлыкны саклау чиктән тыш катлаулы иде.
Диңгезчелек эшендә, бер корабтан икенчесенә күчеп эшләгәндә, ерак юллар кичергән таныш-белешләрең, дусларың, әшнәләрең елдан-ел ишәя бара. Кемдер, синең шикелле, корабын көтә. Икенче берәү эшендә өскәрәк күтәрелә алган. Аны башка корабка билгеләгәннәр. Өченчесенең үзе югында хатыны юлдан язган – гаилә фаҗигасен хәл итәргә кирәк… Кунакханәдә, телисеңме-юкмы, син шулар белән очрашасың. Рәсәй традициясе очрашу шатлыгын аракы белән юарга куша. «Юарга» теләмәсәң, син, дошман ук булмасаң да, «безнеке түгел, әллә сырхау, әллә сволочь, кыскасы, ят кеше». Менә шул «юу» ритуалы сине акрынлап сәрхушлыкка сөйрәп кертә. Бу юлы Рахманкулов кунакханәдән баш тартты. Бәхетенә каршы, якын дусты, кораб врачы Юрий Владиславович Дадонов та ялда иде. Аның җәмәгате, Нина Ивановна, кырыкка якынлашып килгән «карт» хатын, чын-чыннан кунакчыл зат иде. Рахманкулов Нина Ивановнаның: «Корабың кайтканчы бездә генә яшә», – дип, якты йөз күрсәтүеннән баш тартмады.
– Бүген иртәрәк кайтырга тырыш, пилмән ясарга булышырсың, – диде Юраның җәмәгате. Пилмән ясавы аны ашаудан да татлырак. «Чолман»да эшләгәндә, Юра Дадонов, чыннан да, корабның кокларын ашны тәмлерәк пешерергә өйрәтә иде. Аның аш-суга оста булуын Габдрахман бу юлы да үз күзе белән күрде.
Рахманкулов кайтканда, пилмәнне әзерли башлаганнар иде. Бүлмә уртасына куелган өстәлнең түр ягында – Юраның тугызынчы класста укый торган кызы Евгения, сулда Юра үзе. Уң якта тагын бер кыз утыра. «Минем белән таныштырырга чакырмаганнардыр бит…» – дип уйлап куйды Габдрахман. Махсус таныштыру гадәтен яратмый иде ул. Әйе, сыерны үгезгә илтү табигый. Ат караучыларның бияләргә айгыр табуына да тел тидереп булмый. Адәм баласы мәхәббәтен үзе, бары тик үзе генә эзләп табарга тиеш… Дөрес, ул ялгыша, алдана, алдарга, күз буярга өйрәнә. Менә шуларны җиңеп чыгучылар гына бәхеткә ирешә ала. Ул чорда Рахманкулов шулай уйлый иде. Өлкәнәйгәч, татарның улына – килен, кызына кияү сайлау, димләү кебек, таза, зирәк оныклар тудырып, нәсел сыйфатын яхшыртуга юнәлдерелгән йола барлыгын аңлап хәйран калды.
Аяк киемен салган арада, өстәлнең уң ягындагы урын бушады. Габдрахман шунда барып утырды.
– Оксана, бу якка чык әле, – диде Дадонов. – Сине дустым белән таныштырасым килә.
– Вакыт юк, дядя Юра. Пилмәнне болгатып торырга кирәк.
Кухняга кереп качкан кызның Оксана Яременко – нәфис гимнастика буенча Одесса чемпионы, Бөтенукраина ярышында икенче урынны алган кыз икәнлеген чамалап алды Габдрахман. Одесситлар – бик патриот халык. Ул чакта, Бөтенукраина