Тоµир Малик

ТАНЛАНГАН АСАРЛАР


Скачать книгу

бґлди – хожасининг ошхонасидан гґшт ґІирла±тган мушукни іувиб бора±тган эди…

      Итнинг садоіатига хожаси хи±нат билан жавоб берди. Агар дун± айланиб, бу одамнинг бошига шундай кун тушса, ит хожасининг жасадини ташлаб кетмаган бґларди…

* * *

      Машинанинг оріа ґриндиІида уч а±л ґтирибди. Учовининг ±ши олтмишдан ошган. Улардан бирининг іайнонаси яіинда оламдан ґтган. А±ллар ґша іайнонадан іолган матохлар, латта-лутталарнинг меросхґрлар орасида нотґІри таісимланганини муµокама іилиб боришяпти. Уларнинг µар бирлари ґзларича донодирлар, ґзларича µалолдирлар, ґзларича адолат эгасидирлар. Гґ± яратган Ґаі барча аілни уларгагина берган-у, бошіалар бу неъматдан бенасиб іолганлар.

      Аілнинг ґлчови йґі. Ґар µолда ґзини доно сановчи µар бир инсонда озми-кґпми Худо берган аіл мавжуд. Лекин гап бу ерда аілдан іандай фойдаланишда. Одам боласи ±нидаги юз сґм пулга битта нон олиб еб іорнини тґйІазиши ±ки шу пулга саіич харид іилиб, чайнаб-кавш іайтариб, пуфак чиіариб юриши µам мумкин.

      Машинадаги уч а±лнинг занглаган аіллари демайдики: «Эй инсон, сен нималарни ґйлаб бош іотиряпсан? Латта-луттага куйиниб жавра±тган маµалингда ±нингга яіин келиб іолган ґлим сендан куляпти. Ахир олтмиш йилдан зи±д умр кґрдинг. Бу ±Іи іанча іолди? ¤ша латта-лутталар эгаси бґлмиш кампир салкам тґісон йил яшади. Оіибат, топганларини, йиііанларини ташлаб кетди. Шу µолнинг ґзи сенга ибрат бґлмайдими? Сен шу матоµларсиз олтмиш йил яшадинг. Шу латта-лутталарсиз яна 10–15 йил яшай олмайсанми? Бойликсиз, латта-луттасиз яшаш мумкин. У дун±да «іайнонангнинг матохларидан нега кґпроі улуш ололмадинг?» деб сґралмайди. Имонсиз яшамоі мумкин эмас. Шу боис у дун±да «нима учун имонсиз яшадинг?» деб сґралса керак…»

      Автомобилнинг Іилдираклари шитоб билан айланади. Умримиз Іилдиракларининг µам шу каби, балки унданда тез айланишини идрок іилмаймиз. Хотинларнинг Іийбати, иІвоси авжга чиііан маµалда биргина туртки ±ки йґлдаги муштдеккина тош сабаб бґлиб µалокат юз бериши, уларнинг жонлари шу онда, Іийбатни охирига етказа олмасларидан узилиши мумкин. Тил Іийбат билан банд бґлганда шаµодат калимасига ґрин йґі. Роббим, бандаларингни шундан асрагин!

* * *

      Айрим жойларда киши вафот этгач, айрим кийимлари кґзга кґринарли жойга іатор іилиб илиб іґйилади. Бу одатни баъзилар шарµлай олмайдилар, айримлар бу кийимлар Іассолга бериб юборилади, дейишади. Бизнингча мазкур одатнинг маъноси бундай: кийимларни осиб іґйиш билан дейилмоічики: «Ана, кґриб іґйинглар, бу инсон ґлиб, ґзи билан µеч нарса олиб кетмади. Ґатто кийимлари µам іолди. Кґринглар, шунга іараб фикр іилинглар ва мол-дунёга берилишдан тийилинглар!»

* * *

      Бир одам фарзандларининг бемеµрлигидан шикоят іилиб: «Мен отам ґлганида йиІламадим, онам ґлганида йиІламадим, ич-ичимдан эзилдим. Энди шу ±шга кириб, болаларимдан меµр кґрмай йиІлаяпман», деди. Балки ота-онаси билан видолаша±тганда йиІлаганида – µозир ґз іадрига йиІламасмиди…

      Фарзандларидан нолийдиган одамлар оз эмас. Отанинг фарзанддан нолишига µаііи борми? Йґі.