Тоµир Малик

ТАНЛАНГАН АСАРЛАР


Скачать книгу

µам бор-ку?)

      Одам боласи бир айб иш іилиб іґйса, іамалиб іолишдан іґріади. Чунки іамоіда µам маънавий, µам жисмоний азоб бор. Одам шу азоблардан іутулиб іолиш йґлларини излайди. Милисанинг, прокурор, судьянинг кґнглини овлаш пайига тушади.

      Ажаб! Јамоідан неча минг марта даµшатлироі ва азоблироі бґлган дґзахдан нечун іґрімайди? Нечун дґзахга тушмаслик чораларини изламайди?

* * *

      Битта суякни талаша±тган икки итнинг маісадини тушуниш мумкин. Лекин емоі-ичмоІи, киймоІи етарли, µатто мґл бґлган одамлар бир-бирларига зулм іилишса, уларнинг маісадларини тушуна олмайман.

* * *

      Деµіон іишда яхоб бериб, ернинг шґрини ювади. Эътиіодсиз одамнинг пешонаси шґрини ким ва іандай ювади?

* * *

      Ажаб манзара бу, ажаб манзара:

      Атрофдан хуфтон азони эшитиладир. Хонадонларда эса кґзлар телевизорларга іадалган. Одамлар диііати мексикаликларнинг тутуруісиз ва беµаё кинофильмлари билан банд.

      Фожиа бу, фожиа…

* * *

      Донишманд ґзига нисбатан іаттиііґл бґлади-ю, бошіалардан µеч нима талаб іилмайди. У ґзининг таідиридан µамиша рози. Ґеч маµал нолимайди, ґзининг іисмати учун бошіаларни айбламайди. Шу боис таідирга тан бериб, хокисор бґлиб яшайди.

      Нодон эса дун± неъматларига берилиб, жонини хатарга іґяди. Агар ґі нишонга тегмаса мерган бошіани эмас, ґзини айблайди. Донишманд µам айнан шундай.

* * *

      Бирон бир а±л эришган жавоµири туфайли яхшироі бґлиб іолган, деб ґйлайсизми? Ґолбуки, іанчадан-іанча а±л жавµарга етмоі йґлида бузилди экан, бахтсиз бґлиб іолди экан? Јайси бир эркак тилло тґла сандиііа эга чиіиб, яхшироі бґлибди? Бу сандиіларни тґлатиш йґлида іилинган зулм миідорини ким ґлчабди экан?

* * *

      Бойлик эгаларининг Аллоµ салтанатига кирмоІи бениµоя даражада мушкул дейишади. КамбаІал сабр ва шукронаси бґйича µисоб берса, бой тґплаган хазинасига µаром аралашганми ± йґіми, уни нимага сарф этган, закотни тґІри берганми… хуллас шунга ґхшаш кґп бурчлари бґйича µисоб берар экан іи±матда. Насронийларнинг илоµий китоби «Инжил» да айтилишича, бойнинг Аллоµ салтанатига, яъни жаннатга кирмоІидан кґра туянинг игна тешигидан ґтмоІи осонроі эмиш.

      Ровийлар дерларким, бир подшоµ «µа±тни ґрганиб кел», деб ґІлини дун± сафарига юборибди. Орадан ойлар ґтиб, шаµзода саройга іайтиб, бир кафтида тупроі, яна бирида тош билан отасига рґпара бґлибди.

      – Дун± кезиб топганинг шу бґлдими? – деб ранжибди подшоµ. – Хґш, буларингдан іандай маъно уімоІим керак?

      – Подшоµ іанчалар улуІ, іанчалар іудратли бґлмасин, у тупроідан яралган ва оіибат яна тупроііа айлангуси. Шундай экан, то аслига іайтгунига іадар Аллоµга маібул ишларни іилиши, яъни раиятга меµр-муµаббатда бґлмоІи шарт экан. Тошнинг маъноси эса: хазинадан яхшилик йґлида фойдаланилмас экан, ундаги олтину жавоµирнинг іадри билан бу тошнинг іиймати бир хилдир, – деб, шаµзода бир ривоят айтибди:

      – Зиіна бой далага чиіиб, хуржун тґла олтинини кґмиб іґйибди-да, хазина кґмилган ерни µар