ёзувчиларнинг асарлари. Булар жуда кам таржима қилинмоқда ёки умуман қилинмаётир. Бунга биз колхозчи-ёшлар билмайдиган сабаблар бор бўлса керак.
Бу ерда таржима ҳақида гапириб кетишга тўғри келиб қолди. Белорус адабиётидан қилинган таржималар бизда ўзбек тилига белорус тилидан таржима қилинадими ёки рус тилиданми? Бизнингча, кўпроқ (ёки бутунлай)рус тилидан қилинса керак. Бундай ҳолда таржима асл нусха даражасида бўлмаслиги ҳаммага аён. Бундан келиб чиқадиган хулоса: ўзбек ёшлари белорус тилини, белоруслар ўзбек тилини ўрганиб олишсин, деган гап эмас. Маълум кишилар мана шу соҳада иш олиб борсин. Бунга қандай шароитлар яратилиши кераклиги ўзбек ва белорус ёзувчилари иттифоқига маълум.
Белорусларда “Молодосць” номли ёшларнинг журнали бор. Ўзбекларда шунинг ўрнини босадиган бошқа нарсалар бўлса-да, алоҳида ёшлар журнали йўқ. Ёки бизда истеъдодли ёшлар камми? Ҳаддан зиёд!
Биз Василь Биков, Иван Науменко, Михас (?), Ригор Бородулин, Иван Пташников, Геннадий Буровкин ва бошқа кўп ёш ёзувчи ва шоирларни биламиз. Биламиз– турли суҳбатлардан, рус тилидаги таржималардан. Ватанпарварлик, меҳнаткаш халқнинг орзу ва дардларини ифодалаш, ўз она эли ва она тилига муҳаббат– бу санъаткорнинг севимли мавзуидир.
Сўзимнинг охирида, бу йўлда сира ҳормасликларини тилаб, Сиз азиз меҳмонлар белорус халқига Ҳамроқул Турсунқулов номли колхоз аъзоларининг қизғин саломини етказишингизни сўрайман.
МАНТИҚДАН ЙИРОҚ 15
1987 йилни Ишонч йили деб аташни истардим. Инсон ўзининг инсонлигига инонди. Бу бизнинг биринчи ютуғимиз.
Яқин-яқинларда “Ватан”, “Миллат”, “Она тили” каби муқаддас сўзларни айтиш унчалик осон эмасди. Бу сўзларни такрорлаган кишини миллатчиликда айблашлари мумкин эди-да.
Ўзбек халқи ўз ватани учун жонини фидо қилишга тайёр халқ. Биз букун ватанимизнинг қоровули эмас, эгаси бўлмоғимиз керак.
Ўзбек халқи етмиш йил ичида (…) тортган азоб-уқубатлари ҳақида гапирмаслик кўрлик бўлур эди. Коллективлаштириш, Улуғ Ватан уруши, шахсга сиғиниш, турғунлик даврларида ватансиз, миллатсиз кимсалар турли-туман шиорлар ниқоби остида минг-минглаб ҳалол меҳнат кишиларини, ажойиб такрорланмас зиёлиларимизни қурбон қилдилар. Афсуски, қурбон бўлганларнинг ўрнини ҳеч ким, ҳеч қачон боса олмайди. Бу сохта “ғолиблар” ва улар ўзлари учун яратган муҳит ҳақида, албатта, бу кун ошкора гапирмоқ шарт, илло, бу фожеавий хатолар такрорланмасин. Мен ўзбекман, шунинг учун ҳам ўзбекнинг ғалабаси мени жондан қувонтиради, мағлубияти қон йиғлатади.
Маълумки, 40 асрлик тарихга эга бўлган маданий-адабий ёдгорликлар фақат ўзбекники, фақат қирғизники, фақат қозоқники, фақат озарбайжонники, фақат туркманники эмас, балки бутун туркий халқларнинг муштарак меросидир. Уларни ўрганиш учун Бирлашган Илмий Марказни ташкил қилиш вақти келгандир.
БИР ШЕЪР ШАРҲИ 16
Тошкентнинг 2000 йиллиги тантаналари давом этаётган кунларнинг бирида ўтказилган “Шеър ва қўшиқ” кечасида шоир Дадахон Ҳасан афғон қўшиқчиси “Аҳмад Зоирнинг онасига қилган сўнгги ноласи” шеърини ўқиди. Ўша мушоирада мен