кўзларини очади, лаблари қимирлайди. Томирлари чиқиб турган қўлларини олдига чўзиб: «Б… Берт…»дейди.
– Берта, сенинг Бертангни ўлдирган Довуд мен бўламан.
Довуд икки йилдан бери излаб юрган кишисини топганини билди. Унинг кўзлари ёниб кетди. Бу соқов кишини Довуд юраги билан олдинроқ таниган эди. Асад кулди. Сўнг ориқ қўлларини чўзиб Довуднинг бўғзига кела бошлади. Довуд ўзини лаззатли туш қучоғида сезди. “Ака, мен сендан розиман. Сен менинг қотилим эмассан. Сен ўз синглинг Бертани ўлдирганинг йўқ. Ахир менинг севгилим сендан қасос олмаяпти–ку!”–деган каби бўларди. Бироқ Довуд кўзини очганда Асад яна оловга қараб жим ўлтирарди. Довуд этик кўнжидан узун пичоқ чиқарди. Асаднинг тикка тепасига келди.
– Асад.
Асад кулиб қаради, бу кулги қумғонда қайнаётган сув сингари бўлса ҳам Довудгатоғ-тошлар ағдарилаётгандек даҳшатли эди. Довуд пичоқни Асаднинг қўлига олиб берди.
– Мен–қотил. Фақат сен мени ўлдиришинг керак.
Асад ўзининг ғайритабиий кулгиси билан пичоқни чеккага қўйди.
Орзусига етолмаган Довуд чинқираб йиғлади, ўзини ерга урди. У бутун дунёни ланъатлади. Дунёдаги бутун динларни, илоҳларни ҳақорат қилди. Асаднинг оёғига ёпишиб сўради. “Мени ўлдир!” деди.
Асад яна баттар кулди.
Довуд жинни бўла бошлади.
Асад эса қаттиқ кулар, унинг кулгуси баланд минора қуббаларига урилиб ҳазин ва қўрқинчли акс садо қайтарарди. Шу, тамом.
– Аҳмад,бу сурат орқали ҳозир айтганингдек маъно чиқараолмайсан. Кечирасан.
–Майли… Ваҳоб, ойимга мени ухлаяпти деб қўявер.
Ҳаммаёқ оппоқ. Йўқ, қор эмас. Қиров. Қатқалоқ ердан Усмонали ўтиб кетди. Рустамжон деразам тўғрисида сигаретини ёндирди. Деразамнинг каттагина шу кўзи Аҳмаднинг чизмаларига ўхшаб кетади. Қумри опа челак кўтариб ўтди. Хаёлчан. Бизнинг уйдан йигирма қадам нарироқда водопровод бор. Ҳаялўтмасдан Қумри опа челакларини қўлларига осиб олади. Сув йўқ, бўш қайтди. Музлаб қолгандир. Ана, Маҳмуд ота. Носи бор лунжида. Маҳмуд ота ғаройиб қария. Унинг лаблари пичирлади. Менга эшитилмайди. Қўшиқ айтаётгандир. Ҳарқалай Қуръоннинг бирор сураси эмас-да. Маҳмуд ота мен томонга ўгирилди. Кўрмади мени. Ўтиб кетди…
– Чойингни ичмайсанми, совуди,– деди ойим.
– Ичаман. Ойи, Аҳмадни уйғотайми?
– Йўқ. У кечаси билан ухлагани йўқ. Иккита касалнинг суратини оляпти.
Ойимнинг қўллари қора. Менинг қўлим оқ, қизғиш.
– Нонуштада яхшилаб чой ичиб олиш керак.
Ойим бу гапни ҳар кун эрталаб айтади. Эринмайди. Мен ҳам “албатта, албатта” дейман ҳар тонг. Ойим– рўза. Бирга-бирга саҳарлик қиламиз ойим билан.
– Мулла Солиҳникига кириб фотиҳа қилиб чиқ. Бўлмаса, ёмон бўлади.
– Хўп. Кечки пайт кираман-да.
Солиҳ аканинг хотини ўтган чоршанба вафотқилибди. Садбар хола жуда хушфеъл эди. Гапирганда “гиргиттон” деб қўярди… Раҳматлик… Энди Садбарсо хола ҳақда сўз кетса, «раҳматлик» қўшиб гапирилади. Кўниколмайман. Дадамни эслайман. Дадамнинг бўйи