Уришиб қолдим.
– Бекор қилибсиз, ўртоқ Раҳмонов, бекор.
– Бобо, менинг тўйим ҳам бўладими?
– Ҳм… Йўқ, бўлмайди. Ойинг оёғини тираб олди-ку!
– Билмасам.
– Сени унчасуймайди-да, шунинг-чун.
– Ойим мени ёмон кўрадими? Ойим мени яхши кўради. Кечқурун ёнимга келиб бошимни силаб йиғлайди. Мени ухлаяпти деб ўйлайди-да. Бобо, ойим мени жуда яхши кўради.
Ҳали саратонга узоқ. Кун исиб кетди.Ғир этган шамол йўқ.
Анна Петровна туш пайти ишдан келди. Хонасига кириб ечинди. Халатини, лозимини кийди-да, кўрпа-тўшакларни ташқарига олиб чиқди. Дорга ёйилган сочиқларни, жойнамозни, ўғлининг кўйлагини уйга олиб кирди. Ўчоққа ўт қалаб,қўмғон қўйди. «Пуф» десанг йиқиламан деб турган ҳужрадан тўртта тошкўмир топиб ўчоқдаги ўтга аралаштирди. Йиқилибётганобдастани ювиб, сув қуйди.
Қумғон қиқирлади. Чойнакка қуруқ чой солди. Нон қутини очди. “Искандар мактабгатағин нон олиб кетмабди”хаёлидан ўтказди у.
Кўча эшикнинг тамбасини олиб йўлга қаради.
Раҳмон ота қўлида ҳасса, мункайиб келмоқда эди. “Ишламаса ҳам бўларди. Бекорданўриснинг худоси ҳам, ўзбекниям безор, дейди. Искандарнинг ётқизилишигарозилик бермай, тўғри қилдиммикан? Мендан жуда хафа бўлса ҳам индамайди, қария”.
– Ҳорманг
– Ишдан келдингми, саломат бўл, қизим…– Раҳмон ота ариқ томонга ўтди. Уйга кириб қайтиб чиқди.
– Қизим, жойнамозни қаерга қўйдим экан?
–Ҳалидазмоллаганим йўқ эди, дада.
– Майли, майли, алҳамдуллилоҳ,ювганингаям шукур.
Анна Петровна гилос остидаги сўрига дастурхон ёзиб, чойнакни ўради. Дазмолга чўғ солди. Ишларини саранжонлаб, кийиниб чиқди. Раҳмон отани пойлади. Раҳмон ота намозини ўқиб чиқди.
– Ассалому алайкум…Дада, мен ишга борайин, ҳали-замон Искандар ҳам мактабдан келиб қолади, бирга чой ичарсизлар.
– Ваалейкум… Бор, қизим, бор. Бунақа чой-пойга овора бўлма кўпам. Ўзимиз, Искандар билан бир йўлини топамиз. Унингсиз ҳам ишинг кўп.
Раҳмон ота ариқ қувирига узун калтак суқиб лойдан тозалаётган эди,набираси яктагининг этагидантортди.
– Тишт, ке… келдиларми ўртоқ… Хўш, хўш, ким уришди, “беш”нинг тескарисини олдингми? Тўхта-чи.
Кўзлари жиққа ёш Искандар бобосининг сўзларидан кейин овозини чиқариб йиғлай бошлади.
–…Болалар мен билан ўйнашмаяпти… Аҳмад ҳам битта партада мен билан ўтирмайман, дейди. Бобо, мактабга бормайман энди…
–Ҳай, ҳай-ҳай, йигит киши ҳам йиғлайдими? Уят бўлади… Икковимиз ўйнаймиз– шунгаям ота гўри қозихонами!
– “Ота гўри қозихона” ўйнамайман, уруш-уруш ўйнайман.
–Майли,ўшанақаўйнаймиз, болам, тур, чой ичиб олайлик, кейин ўйнаймиз.
Раҳмон отанинг юраги тўлиб, ичкарига кирди, устига юпқа тунука қопланган сандиқчани кўтариб чиқди. Узун-узун қўллари билан сандиқчани артди. Калитини ярим соатча излаб, ахир топди. Сандиқча “три-линг” деб очилди. Аллақандай қоғозларнинг остидан иккита сарғайиб кетган суратни олди. Ўрнидан туриб томоша қилди. Икки томчи ёш соқолига оқиб, тўхтаб қолди. Суратни Искандарга узатди.
–Дадамлар-ку,