Damlaya damlaya göl olur, atasözünü Damlaya damlaya deniz olur, şeklinde kullanamayız.Türkmen Türkçesinde kullanılan atasözleri içinde aynı şey geçerlidir. Örneğin; Dokluk näme diýdirmez, açlyk näme iýdirmez (Tokluk neler dedirmez, açlık neler yedirmez) (TDDS-I. 25); Älem içre adam gezmez, at gezer (Dünyada insan gezmez, adı gezer) (TDDS-I. 27); Dag daga duşmaz, adam adama duşar (Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur) (TDDS-I. 27); Agaly oglan aglamaz (Babası ağa olan oğlan ağlamaz) (TDDS-I. 30); Süri agsaksyz bolmaz (Sürü aksaksız olmaz) (TDDS-I. 35); Süri agsagyny gizlär (Sürü aksağını gizler) (TDDS-I. 35); Süýtde agzy bişen suvy üfläp içer (Sütten ağzı yanan suyu/yoğurdu üfleyerek içer) (TDDS-I. 39); Böriniň agzy iýse-de gan, iýmese-de gan (Kurdun ağzı yese de kanlı, yemese de kanlı) (TDDS-I. 39) atasözleri tam kalıplaşmıştır ve herhangi bir değişikliğe izin vermez. Bu ve bunun gibi örnekler atasözlerindeki çekirdek kalıplaşma için oldukça fazladır. Ancak deyimlerde bu çekirdek kalıplaşmada bazı noktalar sabit kalmak şartıyla kalıp sözün bazı yerlerinde değişiklikler olabilmektedir. Mesala; Gözü dolmak deyimini Gözlerim doldu, Gözün dolmuş şeklinde iyelik ekleriyle de kullanabilir, değişime sokabiliriz ve o anki kullanan kişiye göre farklı anlamlar çıkarmamıza yardımcı olmasını sağlayabiliriz. Türkmen Türkçesinde; Akly ýitirmek (Delirmek, aklını yitirmek) deyimi Aklyň ýitirme (Delirme, aklını yitirme!) (MEDS. 39); Gol ýetirmek (Namusa el sürmek, güç yetirmek) deyimi Gol ýetirdiň (Namusa el sürdün, güç yetirdin) (MEDS. 493); Gulak asmak (Kulak asmak) deyimi Gulak asyň (Kulak asın) (MEDS. 501); Nyýaza durmak (Allah’a yakarmak, dua etmek) deyimi Durdum nyýaza (MEDS. 549); Ýas tutmak (Yas tutmak) deyimi Ýas tutarmyş (Yas tutarmış) (MEDS. 687) deyimlerinde olduğu gibi bazı noktalar sabit kalmak şartıyla deyimlerin bazı yerlerinde değişiklik yapmak mümkündür.
Kalıp sözlerde de bunun gibi değişiklikler mevcuttur. Teşekkür ederim kalıp sözü Teşekkürler, Teşekkür ediyorum, Teşekkür ederiz şeklinde de kullanılabilir. Saygılar kalıp sözü Saygılarımla, Saygılarımı iletin(iz), Selam sözü Selamlar, Selam söyleyin(iz), şeklinde kullanılabilir. Türkmen Türkçesindeki Agşamyň haýyrly! kalıp sözü Agşamyň haýyrly bolsun! Agşamyňyz haýyr! Agşamyňyz haýyrly! Agşamyňyz haýyrly bolsun! şeklinde kullanılabilir (Sarıyev, 1994: 35). Türkmen Türkçesinde; Alnyňyz açyk! (TDDS-I. 61-62) > Alnyň açyk bolsun! (TDDS-I. 61-62) > Alnyň-bagtyň açyk bolsun! (TDDS-II. 80) (Mutlu ol, başarılar dilerim! Bahtın açık olsun!); Avuň şowly bolsun! > Avuň şowuna düşsün! (Av bereketli geçsin! Rast gele!) (TDDS-I. 94); Bagt bersin! (TDDS-I. 380) > Bagt getirsin! (Gelin alan aileye gelin şans getirsin anlamında kullanılan söz) (TDDS-I. 67); Baýramyňyz bilen! (Bayramınız kutlu olsun!) (TTS. 54) > Baýramyňyz mübärek bolsun! (Bayramınız mübarek olsun!) (TTS. 466); Bereket bersin! (Bereket versin!) (TTS. 60) > Bereketli bolsun! (Bereketli olsun!) (TDDS-I. 583) şeklinde değişikliklerin olduğu örnekler mevcuttur. O halde kalıp sözlerde söz öbeğinde yer alan kelimelerden bir kısmı kendini korumak şartıyla bir kısmı da başka eklerle çekime girebilirler. Bu sadece anlam açısından ufak bir değişime sebep olsa da içerikte vermek istediği mesaj aynıdır.
Gökdayı, öbek veya cümle oluşturulurken biçimsel değişikliği iki başlıkta inceler: İsim çekim ve fiil çekim eklerinin eklenmesi veya değiştirilmesi.
A) İsim çekim eklerinin değişebilmesi:
Bazı birimlerde iyelik, ad durum, soru ve çoğul ekinden oluşan isim çekim ekleri değişebilir. Ancak atasözleri bu değişikliklere izin vermez. Dost ile ye, iç, alışveriş etme sözü Dostlarınla ye, iç, alışveriş etme şekline dönüştürülemez. Buna rağmen bazı deyimlerin çoğu, ikilemeler, birleşikler ve kalıp sözlerin bir bölümü buna izin verirler. Söz gelimi Ağzının tadı kaçmak deyimi, Ağzımın tadı kaçtı, Ağzının tadı kaçtı şeklinde değişik kişilere gönderme yapmak amacıyla iyelik ekleri değiştirilerek; dağ bayır ikilemesi dağa bayıra, dağda bayırda, dağdan bayırdan, dağdan bayıra gibi değişik ad durum ekleriyle; fotoğraf makinesi birleşiği fotoğraf makinemizi, fotoğraf makinelerine biçimlerindeki ad durum ekleriyle değiştirilebilir (Gökdayı, 2015: 29).
Türkmen Türkçesinde Pelegiň oýnuny görmek/ Feleğin oynunu görmek deyimi; Pelegiň oýnuny bir gün görer sen/ Feleğin oynunu bir gün görürsün şeklinde şahıs eki alarak farklı kişilere gönderme yapabilir (Yılmaz, 2016: 278-279). Başy göge, gövsüň ýele götermek /Başı göğe, göğsü yele kaptırmak deyimi; Başyň göge, gövsüň ýele göterme/ Başını göğe, göğsünü yele kaptırma, şeklinde farklı şahıs ekleri ile de kulanılabilir (Yılmaz, 2016: 118-119). Gözi dört olmak deyimi; Gözüm dört oldy şeklinde kullanılabilir (Yılmaz, 2016:363).
Türkmen Türkçesinde bazı kalıp sözlerde de isim çekim eklerinde değişme olabilir. Örneğin, Abraýyň artsyn! kalıp sözü Abraýyňyz artsyn! (Şöhretin(iz) artsın!) şeklinde; Alnyňa ak gün dogsun! kalıp sözü Alnyňyza ak gün dogsun! (Alnına/alnınıza ak gün doğsun! Güzel günler gör(ün)!) şeklinde farklı isim çekim ekleri alabilirler (Sarıyev, 1994: 40). Türkmen Türkçesinde isim çekim eklerindeki değişimlere daha fazla örnek vermek istersek; Dilegi kabul bolsun! > Dilegiň kabul bolsun! (Dileği(n) kabul olsun!) (TDDS-I. 105-106); Dövletiň artsyn! > Dövletiňiz artsyn! (Şansın(ız) bol olsun!) (TTS. 174); Eliňden gelse > Eliňizden gelse (Elin(iz)den gelse) (TDDS-II. 244); Eliň-gözüň dert görmesin! > Eliňiz-gözüňiz dert görmesin! (Elin(iz) gözün(üz) dert görmesin!) (TDDS-I. 367); Eliň kesilsin! > Eliňiz kesilsin! (Elin(iz) kopsun!) (TTS. 406); Garakyn çyksyn! > Garakynyz çyksyn! (Sana/size daha ne gerek! Gözün(üz) çıksın!) (TTS. 228); Gijäň rahat bolsun! > Gijäňiz rahat bolsun! (İyi geceler!) (TDDS-II. 216); Gözüň aýdyň! > Gözüňiz aýdyň! (Gözün(üz) aydın!) (TDDS-I. 5); Gözümiň üstünde yeriň bar! > Gözümiziň üstünde yeriňiz bar! (Başımı(zı)n üstünde yerin(iz) var! (TTS. 301); İşiň bilen boluň! > İşiňiz bilen boluň! (İşiniz gücünüzle ilgilenin!/İşinize bakın!) (TDDS-II. 155); İşiň şovly bolsun! > İşiňiz şovly bolsun! (İşin(iz)de başarılar!) (TDDS-I. 380); İşiň oň bolsun! > İşiňiz oň bolsun! (İşin(iz) iyi olsun!) (TTS. 488); İşiň rovaç bolsun! > İşiňiz rovaç bolsun! (İşin(iz) iyi olsun!) (TDDS-II. 220-221); Ömrüň uzak bolsun! > Ömrüňüz uzak bolsun! (Ömrün(üz) uzun olsun!) (TDDS-II. 165); Özüň bil! > Özüňiz bil! (Sen/siz bilirsin!) (TTS. 67); Rysgalyň egsilmesin! > Rysgalyňyz egsilmesin! (Horluk görmeyin(iz)!) (TDDS-II. 223) gibi örnekler verilebilir.
B) Fiil çekim eklerinin değişebilmesi:
Fiil çekimi cümlede yer alan kişiye, zamana ve kipe göre değişiklik gösterir. Burada da atasözleri bu değişime izin vermez. Örneğin, Damlaya damlaya göl olur atasözünü Damlaya damlaya göl oldu şeklinde kullanmak dilbilgisi kurallarına göre mümkün olsa da kalıplaşmış olduğu için bu kullanım şekline izin verilmez. Buna karşın deyim, ikileme, birleşik ve kalıp sözlerde cümlede kullanımına