Aslan Aslanov

Haber Oluşturma: Standartlar ve Yeni Yaklaşımlar


Скачать книгу

bürolarının sayısı artırılsın, multimedya ve video haber hizmetleri oluşturulsun, Almanca, Fransızca ve Arapça haberler yayınlanması düzenlensin.31 Kararnameye göre belirlenen görevlerin yerine getirilmesi ile ilgili geniş kapsamlı kurumsal önlemler alınmış ve bu çalışma hala sürdürülmektedir.

      Ajansın malzeme ve teknik tabanını geliştirme ve yaratıcı ekibin çalışmalarını teşvik etme konusuna her zaman önem verilmektedir. 2010 yılında, AZERTAC’ın 90. yıldönümünde, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in kararnamesi ile ajansın bir çalışanı üçüncü düzey “Vatana hizmete göre” madalyasıyla, 8 kişi onursal adlarla, 9 gazeteci “İlerleme” madalyası ile ödüllendirilmiş, bir çalışanına ise Azerbaycan Cumhurbaşkanının bireysel bursu belirlenmişti.

      AZERTAC’ta kaliteli bir personel kadrosu oluşturuldu. Gençlerin sayısı yıldan yıla artmaktadır. Kalifiye genç elemanlar üst düzey görevlere yükseltilir ve gereğince deneyim kazanmak için düzenli olarak hükümet etkinliklerine ve uluslararası etkinliklere gönderilmektedir. Kreatif personelin belirli alanlarda uzmanlaşmasına da özen gösteriliyor. AZERTAC’ta toplumsal-siyasi haberler, ekonomi, bankacılık-finans ve bölge haberleri, petrol, enerji, ulaşım, iletişim, inşaat haberleri, bilim, eğitim, kültür haberleri, sağlık, çevre, spor ve turizm haberleri, askeri iş ve hukuk haberleri ana yayın işleri ofisleri oluşturuldu. Hazırlanan haberlerin kalitesini artırmak ve hızlılığını sağlamak için önlemler alındı. Sonuç olarak, ajansın faaliyetleri daha da yoğunlaşmış ve ana yayın işleri ofislerinin bağımsız çalışması için gerekli koşullar sağlanmıştır.

      1 Mart 2015 tarihinde, 95 yaşını kutlayan AZERTAC’ın, bu yıldönümü küreselleşen dünyada değer düzenlerinin güncellendiği, yaşamın tüm alanlarında temel dönüşümlerin gerçekleştiği, klişelerin değiştiği, yeni bilgi teknolojilerinin hızla geliştiği, sosyal medya patlaması yaşandığı bir döneme denk geldi. Ajansın altı çalışanına yıl dönümü dolayısıyla Azerbaycan Cumhurbaşkanının 26 Şubat 2015 tarihli kararnameleri ile “Emektar Gazeteci”, “Emektar Kültür İşçisi” ve “Emektar Teknisyen” onursal adları verilmiş, yedi çalışanı ise “İlerleme” madalyası ile ödüllendirilmiştir. Bir başka Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile, Ajans ismindeki “telgraf” kelimesinin yerini “enformasyon” kelimesi aldı ve Azerbaycan Devlet Enformasyon Ajansı olarak yeniden isimlendirildi.

      Azerbaycan’ın önemli bir jeopolitik alanda yer alması AZERTAC’ın Doğu’da, aynı zamanda Batı’da önde gelen medya kuruluşlarında temsil edilmesini sağlamıştır. AZERTAC 2004 yılından Asya-Pasifik Haber Ajansları Birliği’nin (OANA), 2008 yılından Avrupa Haber Ajansları Birliği’nin (EANA), 2010 yılından Uluslararası İslami Haberler Ajansı’nın (İİNA) üyesidir. Aynı zamanda, Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerin Ulusal Haber Ajansları Birliği (ANIA), Türkçe Konuşan Haber Ajansları Birliği (TKA), Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ülkelerin Ulusal Haber Ajansları Birliği’nin (BSANNA) kurucularından biridir.

      Uluslararası ve bölgesel medya kuruluşlarındaki aktif temsilcilinden dolayı AZERTAC, Azerbaycan’ın gerçekleri ile ilgili haberleri geniş bir coğrafi alanda yaymanın yanı sıra Doğu ve Batı haber ajansları arasında bir diyalog ve işbirliği platformu niteliği taşımaktadır. Bu platformun temeli Eylül 2008’de Bakü’de düzenlenen Asya-Pasifik Ülkeleri Haber Ajansları Birliği (OANA) 30’uncu Yönetim Kurulu Toplantısında atıldı. “‘Küreselleşen dünyada herkes için haber” konulu bu toplantı, modern tarihimizde ilk kez dünyada enformasyon politikalarını belirleyen Asya ve Avrupa’dan birçok önemli medya patronlarını bir araya getirmişti.

      Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in OANA Yönetim Kurulunun 30. toplantısı katılımcılarına hitaben yazdığı mektubunda şöyle ifade eder: “Enformasyon ajanslarını birleştiren büyük bölgesel kuruluşlar ve önemli haber ajansları liderlerinin katılımıyla Bakü’de böyle bir etkinlik düzenlemek, uluslararası topluma kapsamlı bütünleşmeyi seçme ve dünya bilgi alanına giren bağımsız bir ülkenin toplumsal yaşamında önemli bir olaydır.

      Modern Azerbaycan’ın hızlı sosyoekonomik gelişimi, reformların niteliksel olarak yeni bir aşamaya getirilmesi ve sivil toplum kuruluşunun derinleştirilmesi, ülkedeki haberlere olan sosyal gerekliği daha da artırmaktadır. Devletin enformasyon politikası Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasına yansımış fikir, söz, konuşma ve bilgialma özgürlüğünün, vatandaşların habere erişim hakkının sağlanmasını, ayrıca toplumun, kamunun tarafsız bilgilendirilmesi işlevini etkin bir şekilde yerine getirmesi için medyaya gerekli koşulların oluşturulmasını amaçlamaktadır.

      Azerbaycan’da bağımsızlık yıllarında sansürün kaldırılması, fikir, söz ve bilgi alma özgürlüğünün geliştirilmesi için kanunların uluslararası düzeylere uyarlanması, basının ekonomik bağımsızlığının güçlendirilmesi doğrultusu konusundaki gerçekleştirilmiş pek çok çalışma, işte bu amaca hizmet ediyor.

      Küreselleşme ve entegrasyon süreçlerinin geniş kapsadığı günümüzde insanlığı tehdit eden terörizm olayları, bölücülük, aşırıcılık gibi durumlar yaşanmaktadır. Yirmi yılı aşkın bir süredir, topraklarının yüzde 20’si işgal edilmiş, terör eylemlerine, etnik temizlenmeye ve soykırımına uğramış Azerbaycan aynı zamanda Ermenistan ve Ermeni diasporunun kültürel-ideolojik tahrikçiliğine, ikiyüzlü enformasyon savaşı ile karşı karşıya kaldı.

      Günümüzde tüm dünyada insanlar için tarafsız, dürüst haberlere erişimin açık olması sonuçta aynı zamanda yeryüzünde barışın, güvenliğin güçlenmesine, ülkeler ve halklar arasında işbirliğinin, medeniyetler arası diyalogun genişlemesine hizmet ediyor. Yaşadığımız dönemin çok önemli ve güncel bir konulu toplantısının yapıcı tartışmalar, yararlı görüş alışverişinde geçeceğine, insanlık değerlerinin tanıtımına katkı sağlayacağına inanıyorum.”32

      Doğu-Batı medya diyalogu geleneğini Dünya Haber Ajansları Kongresi Konseyi 2 Mart 2015 ve 23 Mayıs 2016 tarihlerinde Bakü’de yapılan toplantıları ile daha da zenginleştiren AZERTAC bu çalışmayı Asya-Pasifik Haber Ajansları Birliği’ne (OANA), ayrıca Dünya Haber Ajansları Kongresi’ne 2016-2019 yıllarında başkanlık döneminde yeni düzeye kaldırmaya çalıştı.

      Başka bir diyalog platformu geleneksel Bakü Uluslararası İnsani Forumlardır. Ajans bu ender fırsattan en iyi şekilde yararlanmak için her türlü çabayı gösteriyor. Bu forumlar dünyaca ünlü siyaset adamlarını, akademisyenleri, eski devlet başkanlarını ve önemli medya yöneticilerini bir araya getiriyor. AZERTAC, Bakü forumları içinde medyanın güncel konuları üzerine toplantılar düzenliyor. Çeşitli kıtalarda bulunan önde gelen basın uzmanları toplantılarda medyanın modern gelişme eğilimleri ve markalar hakkında fikir alışverişinde bulunur, sorunların çözümü yollarını belirler. Yollar ise hiçbir zaman pürüzsüz olmaz. “Karmaşık ve onurlu bir yol” deyince, sanatsal bir söylem olarak ele alınmamalıdır. Ajansın sadece adının 7 kez değiştirilmesi -1920 yılında AZERTAC, yine aynı yıl AzKafROSTA, 1921 yılında AzerTA, 1922 yılında ZaqTA, 1936 yılında yeniden AzerTA, 1972 yılında Azerinform ve son olarak 1992 yılında yeniden AZERTAC isimlendirilmesinin geçilmiş tarihi yolun karmaşık ve onurlu olduğunu doğrulayan gerçeklerden biridir. Yolun tüm aşamalarında, AZERTAC için vazgeçilmez bir kriter olmuştur ve bu şimdi de öyledir: Haberin geniş bir sosyal önemi doğruluğu, kesinliği ve operatifliğidir.

      Bazen oyun kurallarının ihlali, bazen tarafsız olmaktan uzak, şov, gösteri ve PİAR nitelikteki bilgilerin haber alanını doldurduğu bir dönemde, internet çağının oluşturduğu devrimci değişiklikler dalgalanmalarına ayak uydurmak ve bu kriterleri