Aslan Aslanov

Haber Oluşturma: Standartlar ve Yeni Yaklaşımlar


Скачать книгу

hem yerel, hem de uluslararası tüketicilere telefon ve posta yoluyla gönderiyordu. Ajans Mart 1991’den bu yana, önde gelen dünya medyasına, abone gazetelerine ve dergilere teleksle ve ardından e-posta yoluyla hem İngilizce, hem de Rusça haber bültenleri vermeye başladı. O dönemde, bağımsız bir ajans olarak yurtdışındaki ilk muhabirlik bürolarını işte Assa-Irada açtı. Ajansın ABD’de ve Türkiye’de muhabir büroları çalışmaya başladı.

      Haber ve iletişim teknolojilerinin hızla gelişmesi 1995 yılında Azerbaycan’da ilk web sitesinin kurulmasına yol açtı. Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi Bilişim Teknolojileri Enstitüsü’nde oluşturulan www.ab.az33 sitesi, Azerbaycan’da haber, iletişim ağının geliştirilmesinde yeni bir dönemin başlangıcı oldu. Haber ajansları, aynı zamanda Assa-Irada olmak üzere kendi web sitelerini oluşturarak haberleri online olarak yaymaya başladı. Böylece, ajansın haberleri okurlar için daha işlevsel, hızlı ve erişilebilir hale geldi.

      “Olaylar” Haber Ajansı

      Azerbaycan’ın bağımsızlığını yeniden kazanmasının ardından oluşan ilk iletişim ajanslarından biri de “Olaylar”dır. Bu ajans 24 Nisan 1994’te çalışmaya başladı.

      Ajansın Azerbaycan Türkçesi ve Rusça www.olaylar.az34 haber sitesi faaliyet göstermektedir. Olaylar Haber Ajansı ve Olaylar gazetesinden alınan haberlerin yanı sıra, sitede siyaset, sosyal, kültür, şou-biznes, spor, cinayet, Güney Azerbaycan, din ve diğer konularda analitik makaleler ve uzman görüşleri yer alır.

      Ajansın elektronik kaynağı “Haberler”, “Fotoğraf”, “Arşiv” ve “Radyo” bölümlerinden oluşmaktadır.

      “Trend” Haber Ajansı

      Azerbaycan’ın bağımsız haber ajanslarından biri olan “Trend” 1995 yılında faaliyete başlamış ve bölgenin önde gelen haber üreticilerinden biri olarak kabul edilmiştir.

      Haber işlemine ve yayılmasına yeni yaklaşımları ile seçilen “Trend” uzman konseyi ili birlikte çalışıyor. Konsey bölge ve Batı ülkelerinden yaklaşık 40 tanınmış bağımsız uzmandan oluşmaktadır.

      “Trend” Asya-Pasifik Haber Ajansları Birliği’nde (OANA) AZERTAC’dan sonra Azerbaycan’ı temsil eden ikinci haber ajansıdır. 2010 yılından OANA-nın üyesi olan bu ajans haber üretimi başarılarından dolayı 2006-2007 yıllarında “medya alanında en iyi şirket” seçilip, “Brand Award Azerbaijan-2008” ulusal ödülüne layık bilinip, Avrasya Televizyon ve Radyo Akademisi tarafından 2008 yılında “Avrasya’da daha dinamik gelişen bir kaynak” olarak kabul edilmiş. Trend Çin, Moğolistan, Afganistan, Kore Cumhuriyeti, Türkiye, İran, Gürcistan, Rusya, Ukrayna, Belarus, Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, Tacikistan, Suriye, Fas, Almanya, Bulgaristan ve Romanya’dan haber ajanslarıyla bilgi alışverişinde bulunuyor.

      Birçok ülkede muhabir büroları olan “Trend” haberlerini Azerbaycan Türkçesi, İngilizce, Rusça, Arapça ve Farsça www.az.trend.az35 sitesi aracılığıyla yayıyor. Ajans haberlere ek olarak, politik ve ekonomik konular, multimedya bilgileri, analitik raporlar ve tematik makalelerin yanı sıra uzman haberleri sunuyor.

      Trend’in haber ve analitik ürünlerinin aboneleri arasında çeşitli ülkelerin devlet ve hükûmet kurumları, dünyanın en büyük ticari ve finansal şirketleri, önde gelen medya ve düşünce kuruluşları, büyükelçilikler, bankalar ve sigorta şirketleri bulunmaktadır.

      Ajansın ürününe abonelik ücretlidir.

      Turan Haber Ajansı

      Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin (SSCB) çöküşünün döneminde tek kutuplu bir dünyanın ortaya çıkması, ideolojik zorbaların zayıfladığı dönemde Azerbaycan’da faaliyete başlayan ilk bağımsız haber ajansı TURAN oldu. Mayıs 1990’da bir grup gazeteci tarafından oluşturulan bu ajans, ilk olarak haberleri bülten şeklinde, teleks ve telefon aracılığıyla yaymıştır. 1991 yılında Azerbaycan’da ilk kez elektronik posta hizmeti kullanıldıktan, 1995 yılında ise internet erişimi kullanıldıktan36 sonra TURAN, bu bağlantılar üzerinden dünyaya haber yaymaya başladı.

      Ajans, dünyada ve Azerbaycan’da yaşanan yenilikler ve gelişmelerle ilgili haberler, analitik makaleler ve yorumlar hazırlayıp kendi bağlantıları aracılığıyla yayınlar. TURAN haber ürünlerini politika, ekonomi, enerji, finans, iletişim, pazar, mevzuat, din, kültür, spor, fotoğraflar, bilim ve arşiv haberleri şeklinde ajansın www.turan.az 37 web sitesi üzerinde sunmaktadır.

      Haberler Azerbaycan Türkçesinde, İngilizce ve Rusça hazırlanmaktadır. Ajans, haberleri gerçek zamanlı online olarak ve süreli yayınlar şeklinde yayar. Kullanıcılar ajansın bazı haber ürünlerini abonelikle alırlar.

      Azadinform Haber Ajansı

      1 Ocak 1999 tarihinden itibaren çalışmaya başlayan Azadinform ajansı 1999-2004 yıllarında haberlerini Azerbaycan, Rusça ve İngilizce olarak yayınlamıştır. Rusça dört yıllık bir aradan sonra 2009 yılında yeniden yayınlanmıştır.

      Ajans haberleri e-posta aracılığıyla medyaya, hükümet ve sivil toplum kuruluşlarına, yabancı ülkelerin Azerbaycan’daki diplomatik temsilcilerine, Azerbaycan’ın yurt dışındaki büyükelçiliklerine, uluslararası kuruluşların Bakü ofislerine gönderiyor. Aboneleri arasında kamu ve sivil toplum kuruluşlarının yanı sıra, çeşitli alanlarda faaliyet gösteren yerli ve yabancı özel şirketler bulunmaktadır.

      Haberlerini medyaya ücretsiz olarak gönderen Azadinform’un ülkenin farklı bölgelerinde muhabir büroları çalışır.

      Ajansın www.azadinform.az web sitesi Azerbaycan Türkçesi ve Rusça online olarak haberler yayınlıyor. Site, “Ana Sayfa”, “Haberler”, “Röportaj”, “Araştırma”, “Analytics”, “Proje”, “Video”, “Fotoğraf Albümü” bölümlerinden oluşmaktadır. “Haberler” bölümündeki enformasyon konulara göre “Ana haberler”, “Politika”, “Resmi”, “Sosyal”, “Gündem”, “Ekonomi”, “Kültür”, “İnsani”, “Medya”, “Bölge”, “İlginç”, “Olay”, “Cinayet”, “Uluslararası”, “Spor” ve “Kadın” alt bölümlerinde yer alır. Bu kullanıcının ilgilendiği haberleri daha kolay ve hızlı bir şekilde bulmasını sağlar.

      İnterfax-Azerbaycan Haber Ajansı

      “İnterfaks-Azerbaycan” Haber Ajansı Rusya’nın “İnterfaks” Uluslararası Bilişim Grubu’nun (Interfax Information Services Group) ve SOCAR-ın38 yapı kuruluşu ile Ekim 2002’de Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in ve Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin’in kişisel girişimiyle kuruldu.

      Ajans Azerbaycan’da yaşanan süreçleri net, doğru, tarafsız şekilde dünya kamuoyuna duyurmak, bilgilendirmek, ülkeyle ilgili eksiksiz ve net resim ortaya koymak amacıyla oluşturuldu. Haberler ajansın www.ifx.ru ve www.interfax. az 39 web siteleri aracılığıyla online şekilde “Azerbaycan haberleri” ve “Novosti Azerbaidjana” adlı özel haber akışlarında, “Politika”, “Ekonomi”, “Toplum”, “Ülkenin bölgeleri”, “Dış