Абдужаббор Обидов

Икки жаҳон оворалари


Скачать книгу

Сўра, Қалдирғочдан сўра, сарсонлик-саргардонлик, танимаган-билмаган янги жойда, таънаю дашном гапларни кўтариб юриш унга керакми?

      − Муҳаббатнинг азоблари ҳам бўлади. Янга чидайди. Мен уларга ишонаман, − деб йигит Қалдирғочга кўз ташлади.

      Янга бунақа жавобни кутмаганди, аввалроқ, қайнанаси, суҳбат қандоқ кечса ҳам сиз қўшилманг. Ўзим ишора қилсам гапирасиз деганди. Мана қайнанаси, уни суҳбатга қўшиб, номини қистириб, ишора қилди. Қалдирғоч энди фикрини айтиши мумкин. Фақат бирор нарса дейишга тили лол. Ўзи билиб-билмай Акобирга хиёнат қилгандек мулзам. Уй-жой, тўй-ҳашам, сарсондорликми ёки бошқа оқибатларними асосий санамай, вафо-садоқат ўйларидан қутула олмай гаранг. Ойисига ён босса Оловиддинга раҳми келар, ёш йигит ўйин билиб, катталар ҳаётига кирдию, ногаҳон барқ урган ҳислар тўри уни ўз домига тортиб, гирён қилди. У ўзига жавоб беролмайдиган даражада, ошиқликни бошидан ўтказар, янга буни идрок этар, ундан қутилиш чораларини излади. Тополмади. Энди нима бўлади, деган фикрдан ҳайиқарди. Шунинг учун, янга уларнинг ҳеч бирининг кўнглини оғритиш нияти йўқлигидан индамасликни маъқул кўрди.

      Кампир сўзини қайтарди:

      − Меҳнатда тобланиб улғайган бўлсанг-да, турмуш, ҳаёт ҳақида фикрларинг йўқ ҳисоб. Ҳали хомсан. Хотин қўйганинг энг маъқул йўл. Йўқса, Акобир қаерда қолиб кетади. Булар аввалгидек бир эшикдан кириб юрсинми? Эртага қўшнилар: «ҳашарчи йигит бешўн кун никоҳига олиб, сўнг ташлаб кетди. Қалдирғоч, энди ҳар иккала эрдан бебаҳра қолди. Таннозлиги панд берди. Бадтар бўлсин», деб гап чиқаради. Сенга шу таъна ёқадими? Бизларга: менга, келинимга бу иснод.

      Янга “Вой, ойи…” деганча қайнанасини бағрига кўзини яширди.

      Оловиддин ўйланиб қолди. Кампирнинг ҳар бир сўзи мантиқли. Бошқа илож ҳам йўқ, шекилли. Қалдирғоч нима деркин?! Лекин у қайнанасининг ҳар сўзини маъқуллагандек, миқ этмаяпти. Ҳатто, силаб-сийпаб, пинжига кириб олди. Қўлимдан шу тобда, севдим-куйдим дейишдан бошқа, турмуш, оилавий амалий иш келмагач, тихирлик қилавериш бефойда. Обрў кетгани қолади.

      − Яхши, − деди Оловиддин ютиниб ва янгага қарамай кампирга юзланди. – Майли, сиз айтганча бўлсин!

      Кампир ўзини йўқотмай, хурсандлигини яшириб, писанда қилди:

      − Кейин сўзингдан қайтмайсанми?

      Оловиддин ғижинди:

      − Хола, бошимни қотирмай, ҳаракатингизни тезроқ қилинг, йўқса…

      Кампир шошиб қолди:

      − Ҳозир, ҳозир болам. Туринг келин, дастурхонни олинг.

      Қалдирғоч оҳиста турди, Оловиддин кўзим тушса айнаб қолмай деб бошини пастга қаратиб ўтирганини кўрди ва енгилгина қадам билан ҳовлига чиқди.

      Талоқ қилиш мушкул иш экан. Оловиддиннинг оғзига бу сўз келавермас, ҳаётда дадил, дангалчи бўлса-да, ҳиссиётларига қуллиги билиниб қолди. Беихтиёр кўзи янгага тушган сари, бор вужуди яллиғланиб, қулоқлари шанғиллар. Тили танглайига ёпишган куйи, ич-ичидан ҳеч қачон, ҳеч қачон деган нидо оғзи-қулфини боғлаб қўйганди.

      − Оловиддин, Оловиддин, сенга айтаяпман, − деб чақирди кампир, унинг эътиборини ўзига қаратиб. − Нима бўлди яна? Айтмайсанми, гапингни!

      Йигитнинг қулоғи эшитмасди. Кўзи фақат