кураторлик белгиланган «Машъал»га Қалдирғоч йўл оларкан, нимага эътибор бериш, қандай шаклдаги ҳисобот олиши ҳақида қўлида эслатма бор эди.
Хўжалик идорасида зерикди. Раис аллақачон саҳарлаб пахтазор айланаётган экан. Унга кўрсаткичларни тақдим этишди, ҳатто истасангиз ўзимиз тўлатиб, кечгача ҳисоботни тайёрлаб қўямиз дейишди.
Қалдирғоч кўнди.
– У ҳолда мен ҳам дала айланганим бўлсин, – деди.
– Шу кийимлардами? Ҳаммаёғингиз хас, чанг бўлади-ку? Халат топиб берайликми? – деб чулдиради режа бўлимидаги қиз, унинг пўрим кийимларига ҳавасда тикилиб.
– Ўзимда топилади. Қаерда кийиниб олсам бўлади.
Озгина ўтмай, у эгнида механизатор комбинзони, устидан калта кўк халат, оёғида этикча ва сочларини рўмол остига олганча, шундоқ правленияга тақалган пахта майдонига йўл олди. Ёнида уни кузатиб юриш топширилган бояги бухгалтер қиз.
Уч-тўртта пахтаси териб, яланғоч, шумшук кўринишга келтирилган майдондан кейин, теримчилар тушган 5-бригадага етишди. Одамларнинг кайфияти йўқ. Шашти пастроқдек пахта теришарди. Нарироқ боришганди, ўқувчилар уларга қараганда анча кўтаринкилик билан ишлаётганини Қалдирғоч кўриб, ён дафтарчасига у-буларни ёзиб, ўзи учун белгилаб борди. Ғўзалар ҳам текис ўсмаган, баъзи ерлари болалар бўйидан ҳам баланд, баъзи жойлари паст: ярим метрга ҳам етмасди.
Шунча қистаб, бошқа ерга таклиф қилишса-да, тушликда теримчилардан ажралмай, уларнинг бир чеккасига бориб ўтирди. Шийпонда иссиқ овқат ташкил қилинмай, ҳар ким ўзи билан уйдан олиб келганини оғзига тиқарди. Фақат катта самовар патиллаб тураркан. Қалдирғоч олдига узум ва нон қўйишди. Чой қуйиб узатаркан, бухгалтер қиз бир гап айтди:
─ Кўпчилик: иссиқ овқат қилиб беринг, кейин пулини йилликдан ушлаб қоласиз деб сўраганди. Раис: сенлар еб қўйсанглар, мен жавоб берайми? Қамалгим келмаяпти, деб кўнмади.
Қалдирғоч индамади. Ўрнидан туриб, бир-икки қадам юрганди, ҳашарчими, муаллимми биттаси сўзга тутди:
─ Сиз тумандан келдингизми?
─ Ҳа.
─ Тушунарли. Текширув.
─ Йўқ! Унақамас, аҳволингиздан хабар олиш, далда бериш.
─ У ҳолда бир савол. Айтингчи, сочингиз толаси кўпми ёки осмондаги юлдузлар.
Ҳамма кулиб юборди.
Қалдирғоч ҳам беихтиёр кулди. У рўмолчасини ечиб қўйганидан сочлари пахмоқдек шишганини бошқалар дарров сезибди.
Барча унинг жавобини кутарди.
─ Менингча, юлдузлар жуда кўп. Улар қаватма-қават. Бизга кўринмагани кўринганидан миллионлаб баробар мўл.
Шу пайт иккита машина кетма-кет тўхтади. Бири ГАЗ-24, иккинчиси Виллис. Ундан тушган раис олдинги машина томон югурди.
ГАЗ-24дан Миндибаев кўринди.
Қалдирғоч шошганча сочларини йиғиб, рўмолини танғиб олгунча, Ўроз ака шийпонга келиб улгурди.
─ Салом! Ҳорманглар энди!
─ Бор бўлинг! Раҳмат, келганингиз учун, – деди халойиқ.
─ Терим яхшими? Чарчамаяпсизларми?
─ Яхши. Чарчаш йўқ.
Миндибаев