Ха майли…
– Ҳожим, узр, иссиқроқ овқат қилишни иложи йўқ бу ерда, – деди Ҳурмамат ака ялтоқланиб.
– Ҳечқиси йўқ, дастурхондаги ҳам гўшт шекилли, – деди жавобан Жамол ҳожи, колбасага ҳайрат билан тикилиб.
– Ҳа, гўшт, аниқроғи колбаса.
– Буям ўрисникими?
– Албатта-да!
– Нимадан бўлган?
Бу саволга нима деб жавоб қилишни билмай, Ҳурмамат ака Раҳмоналига жовдирабгина қаради.
– Чўчқанинг гўшт-ёғидан, – деди сал дағаллик билан Раҳмонали.
– Астоғфурулло, – деб, меҳмон калта соқолини силади, колбасани энди кўриб тургандек. – Чўчқанинг гўшт-ёғидан тановвул қилдикми-а?..
Иккови ҳам индамай, ҳожига қараб тураверишди.
Жамол ҳожи қаттиқ хижолатда қолгандек эди. Аммо, мусулмончиликда тамоман тақиқланган ароқдан ичаётганини унутиб қўйганди.
Ногоҳ, Ҳурмамат ака қийқириб кулиб юборди ва:
– Вей ҳожим-э, роса бопладингиз-ку! Ўрисни ароғини колбаса билан ичмаса, жойига етиб бормайди-ю! – деди.
Ҳожи ҳам жавобан яйраб кулди.
Ўша асно, қаердандир яқинда туққанлиги шундоқ билиниб турган, қатор эмчаклари қизариб осилиб тушган бир ориқ қанжиқ пайдо бўлди ва сўрида ўтирганларнинг бирон егулик беришлари умидда орқа оёқларига чўнқайганича, думи билан ёнверини супира бошлади. Қанжиқ роса очиққан экан, оғзини очиб, тилини осилтирди. Ҳурмамат ака тағин қийқириб:
– Вей, шийпонимизнинг қоровули келибди-ю! – деб, Жамол ҳожига бир паррак колбасадан узатди. –Шуни итга отворинг, – деди.
Жамол ҳожи шундагина сал нарида қанжиқни кўрди ва: – Фу-у!.. – деб ижирғанди-да, оғзига колбаса тишлаган кўйи, Ҳурмамат узатган бўлакни ит томонга ирғитди.
Қанжиқ бир ирғиб, колбаса бурдасини ҳавода илиб олдию бир чайнаб-чайнамай, ютди-қўйди. Сўнг тағин бояги алфозда яна оёқларига чўнқайди..
Раҳмонали атайин шакаробга бир эмас, иккита аччиқ қалампирни майда тўғраганди. Икки ичувчи вах-вах деб, шакаробни еяверишди. Ортидан эса пайдар-пай ароқ узатилаверди…
Жамол ҳожи тузуккина маст бўлиб қолган эди.
– Мен сизларга айтсам, чин мусулмон кишилар сизларда экан, – деб алжирай бошлади. – Бизда-чи, ҳамма ёлғондан, қўрққанидан намоз ўқийди. Бизда манман дегани ҳам нари борса олти ойга аранг чидайди. Шартта самолётга чипта буюради-ю, Туркияга учиб ке тади. У ерларда исловотхоналар сероб. Туркларда сийға деган никоҳ бор. Кирсангиз, домласи бошига саллани қўндириб ўтирган бўлади. Домлани олдида суратли катта китоб. Пулини тўласангиз бас. Хоҳлаганингизни танлайсиз ва юқори қаватдан ўша ҳури пайкарни рўмолга ўраб-чирмаб пастга, домлани ҳузурига олиб тушишади. Қарабсизки, бир зумда сизга никоҳлаб беришади… Оҳоҳ, румин қизларини, нақ сутга чайиб олинган дейсиз…
Раҳмонали Жамол ҳожининг алжирашларини эшитгиси келмай, аста ўрнидан туриб, нари кетди.
Узоқ-узоқлардан қўй ва молларнинг марашлари эшитилар, қуёш қизариб-бўзариб, тоғлар ортига ўтиб кетаётганди.
Бир