Ити кэннэ кини санаатын туох да төлөрүппэт.
«Петя оннугар «Артекка» Лиза барар буолбут үһү!» диэн сурах оскуолаҕа түргэнник тарҕанна. Үрдүкү кылаас оҕолоро ити сонуну араастаан ылыннылар. Албыны-көлдьүнү билэ илик оҕолор алҕас ини диэн, маҥнай утаа аахайбатахтара. Онтон кэлин чахчытын билэн баран, дууһаларыгар араас санаа ытыллыбыта. Бу олоххо киһи дьиҥ билиитин, кыаҕын таһынан өссө атын күүс баарын билбиттэрэ. Ким былаастаах – ол кыайыылаах тахсарын ала-чуо арааран көрбүттэрэ. Бу иннинэ Лизаны, тэбис-тэҥҥэ оонньоон-көрүлээн улааппыт киһилэрин, бары сөбүлүүр эбит буоллахтарына, эмискэ кыыһы атын харахтарынан көрдүлэр. Кини атын эбит. Итинтэн ылата оҕолор, киксибэккэ да сылдьан, Лизаттан бары тэйбиттэрэ. Арай таптыыр кыыһыттан санаатын уларыппатах биир киһи баара. Ол – Петя. Хата кини бэйэтин оннугар Лиза барар буолбутуттан үөрбүтэ. Тапталлааҕа киэҥ сири-уоту көрөрүттэн санаата көтөҕүллүбүтэ. Бииргэ үөрэнэр оҕолорун иннигэр кыыһы көмүскүүр аатыгар барбыта.
Айдааны тардыбыт путевка Лизаҕа тиксэр буолбутун туһунан оскуола дириэктэрин үөрэххэ солбуйааччыта Альбина Никитична кылаас чааһыгар киирэн биллэрбитэ.
– Биһиги Лиза барарын саамай сөптөөҕүнэн ааҕабыт. Кини маҥнайгы кылаастан туйгуннук үөрэнэр, олимпиадаларга ситиһиилээхтик кыттар. Оҕолор, эһиги өйдөөҥ, хомойуох иһин, путевка биир эрэ. Кыахтаахпыт эбитэ буоллар, бу икки киэн туттар үөрэнээччилэрбитин тэҥҥэ ыытыа этибит! Онон эһиги сөпкө өйдүөххүтүн наада! – кыһыл помадалаах уоһун чорбото-чорбото кичэллээхтик эттэ.
– Оччоҕуна тоҕо бастаан Петяны ыытабыт диэбиккитий? Манна диэн эттэххэ, Петя Лизаны математикаҕа көмөлөһөн өрө тардыбата буоллар, холоон туйгун аатырыа этэ! – кылаас саамай сытыы кыыһа Таня ыйытан хабылыннарда.
– Эттим дии, путевка биир диэн! Маҥнай утаа үчүгэйдик толкуйдаабакка ыксал дьаһал тахсыбыта. Онно даҕаны биир бэйэм Лиза Иванова эмиэ холоонноох диэбитим, – Альбина Никитична тоҕо эрэ Лиза аттыгар кэлэн санныттан имэрийбэхтээн ылла.
Бэйэтэ даҕаны кыбыстан нэһиилэ олорор кыыс, ытаан тоҕо бараат, кылаастан ойон таҕыста.
– Бардын хайаатын! Хата кини тойон оҕото эбит дии! Бастыҥ барыта кинилэргэ тиксиэхтээх! Көрөөрүҥ-истээриҥ: биһиги бары «производство – үрдүк үөрэх» диэммит, ыанньыксыттыы хаалыахпыт, оттон кини тута үрдүк үөрэххэ киириэҕэ! – Таня санаатын аһаҕастык эттэ.
– Лиза-а, Лиза-а! Күүт эрэ!
Петя кыыс кэнниттэн сырыста. Лиза хайыһан да көрбөккө сүүрэр икки, хаамар икки былаастаан баран иһэрин уол ситэн ылла.
– Лиза-а! Уоскуй, улахаҥҥа уурума! Оҕолор айдааран баран тохтуохтара. Ханнык эрэ путевка туһуттан айдаардахтарын! Мин барыахпын олох баҕарбаппын. Итэҕэйэҕин? – Петя кыыһы санныттан кууһан ылла.
– Тоҕо, тоҕо да итинник быһаардылар?! Мин эмиэ баҕарбаппын! Ити Таняны ыыттыннар! Мин эмиэ аккаастаныам! Иккиэн барымыах! Оо! Хайдах мин итини тута өйдөөбөтөхпүнүй?! Ыл, сип-сибилигин дириэктэргэ киириэх! Мин аккаастыыбын диэм! – Лиза тута быһаарынан өрүкүйэ түстэ.
– Саамай сөп! Наһаа