Adolf se stem sny soos ’n mes deur die vertrek. “Om hom dit vanmiddag vieruur te laat eet sal geen straf wees nie. Ek wil u na die seuns in my kantoor spreek, juffrou Van Graan.”
Sy sien die grinnik van tevredenheid op Frau Maria se gesig en daar is ’n trek van genoegdoening op Gustav s’n. Die ander seuns kyk oral behalwe na haar en lyk erg ongemaklik. Net uit Udo se traanblink ogies straal daar dankbaarheid.
Die skuldiges stap kantoor toe en die ander verdwyn blitsig. Christa staan besluiteloos rond. Sy wil nie te naby die kantoor wees as die seuns gestraf word nie, maar sy kan ook nie te ver weg wees nie, want stiptelikheid is hier evangelie.
’n Klein handjie glip sag in hare en sy kyk af in Kurt se onskuldige blou ogies. “Die kantoor is daar, Fräulein.” Hy beduie met sy hand.
“Ek weet, dankie, Kurt. Ek wag net dat die ander uitkom.”
“Gaan die baron vir Fräulein ook pak gee?” vra hy ernstig.
Christa glimlag gerusstellend met hom en vryf sy haartjies deurmekaar. “Ek glo darem nie, Kurt. Jy moet seker nou ook kamer toe gaan. Julle rus mos tot twee-uur toe.”
Hy knik en hardloop die gang af en Christa frons bekommerd. Hoekom praat hy van sy pa as die baron? Genade, hoe ver wil hulle hierdie kinders se gedissiplineerde opvoeding dryf? wonder sy vererg.
Skielik verdwyn haar angstigheid en frustrasie met hierdie klomp ongeskikte weeskinders. Hulle soek net liefde! Kan die baron dit nie in sy dik kop kry nie? Dit voel vir haarself vreemd maar sy is meteens dankbaar dat sy hier is. Sy wil vir hulle wys wat liefde is … weer ’n bietjie sonskyn in hul jong lewens bring.
Carel en Niko kom by die kantoor uitgestap. Hulle oë is onnatuurlik blink en Carel vryf sy sitvlak. Christa wens sy kan hom styf vasdruk en op sy wipneus soen.
Ou Stefan hou galant vir haar die deur oop as hy uitkom en daar is beslis simpatie in sy oë. Christa kners op haar tande. Adolf is ’n ongevoelige bees! Sy het lus en bind hom en die ou Kommandant aan mekaar vas, soos Simson met die jakkalse gemaak het. Arme Udo!
Adolf nooi haar nie om te sit nie. Sy moet soos een van die kinders voor sy lessenaar staan totdat hy hom verwerdig om aan haar aandag te gee.
“Fräulein!” Hy kners die woord afgemete uit. “Ek sal so iets nooit weer duld nie. Hier is elf seuns. As die strengste dissipline nie toegepas word nie, sal alles binne ’n week in chaos verander. Ek verwag van jou dieselfde lojaliteit as Frau Maria en Bernard. Moet dit nooit weer waag om my besluite teen te gaan nie. Is dit duidelik …?” sis hy wanneer dit lyk of sy nie verstaan nie.
Christa frons maar dan kry haar humeur die oorhand. “Hulle is net kinders, baron. Hulle is nie soldate nie. Ek dink die straf wat u vir klein Udo gegee het, is wreed en onmenslik!”
Adolf spring op en daar is ’n yskoue woede in sy oë. Sy donker hare, so heeltemal anders as die van Kurt, is sag en los om sy kop en verbreek die hardheid om sy mond en oë. Hy kap woedend met sy vuis op die tafel.
“Moenie vir een oomblik dink jy is onmisbaar nie! As ek niemand anders in hierdie godverlate land kan kry nie, sal ek eenvoudig hierdie kinders op die eerste die beste skip terugstuur Duitsland toe sodat hulle daar in oorvol staatsweeshuise kan gaan krepeer. Die verseker ek jou – daar kry hulle nie die behandeling en voorregte wat hulle hier kry nie. Hulle is ’n klomp ondankbare goed wat nie besef dat hulle hul brood aan albei kante gebotter het nie.”
Christa kyk hom geskok aan. Daar is ’n ongetemde woede in hom wat haar bang maak. Hoekom sou hy hulle hierheen laat bring het as hy só oor hulle voel? Dit is baie duidelik dat dit nie uit jammerte of uit die goedheid van sy hart was nie.
Hy stap driftig by haar verby en maak die deur oop. Christa het baie lus en skop hom op sy skeen toe sy kop in die lug by hom verbystap. Ongevoelige, nare ding! Sy blaas haar asem stadig uit wanneer sy in die gang afstap, maar dit is vreemd genoeg ’n gevoel van jammerte vir die kinders wat alles in haar oorheers.
4
Christa skud haar laken driftig uit. Die hele bed is vol suikerkorrels en te laat besef sy dat sy nou alles op die mat uitgeskud het. Môre is haar naam natuurlik ook in die swart boek, dink sy grimmig.
Die afgelope week was geen piekniek nie. Die frustrasie in haar dreig om kookpunt te bereik. Die kinders is moedswillig en tart haar tot satwordens toe.
Sy sug diep, soos ’n ou vrou, en klim vies terug in die bed. Die tweede aand van haar verblyf hier was daar ’n dooie molslang in haar bed. Sy het dit eenvoudig aan die stert gevat en deur die oop venster geslinger en skielik gewens dat Adolf von Leipsig van hul streke uitvind sodat hy hulle velle kan aftrek.
Gustav is die belhamel! Hy koggel haar voortdurend en die ander het vir hom ’n onheilige respek. As sy hóm net kan beïnvloed, sal die ander soos mak lammetjies volg. Al wat sy nou probeer doen, is om Gustav toe te gooi onder die werk sodat hy hom nie kan roer nie. Sy het gelukkig die eerste dag al sy swak plekkie ontdek: hy is besonder intelligent en raak baie gou geïnteresseerd in iets nuuts.
Sy vou haar arms onder haar kop en staar na die blink sterre in die helder maanverligte hemelruim. Hierdie kinders het soveel liefde nodig, en haar hart smeek om dit vir hulle te gee. Maar as sy dit waag, sal Adolf haar sowaar terugstuur en nog iemand soos Frau Maria aanstel.
Frau Maria bring haar swart boekie vir Adolf twee keer per week, Maandae en Donderdae, en nooit word van een van die seuns ’n verduideliking gevra nie. Haar bloed kook behoorlik as sy net aan die nare vroumens dink wat soveel genot daaruit put om die kinders te straf.
Wat haar die meeste grief, is die feit dat klein Kurt von Leipsig geen voorkeurbehandeling van sy eie vader kry nie. Hy bly saam met die ander seuns in die slaapsaal en word saam met hulle gestraf. Adolf is heeltemal onbetrokke teenoor die kind en dit ontstel haar nog meer as die Kommandant se swart boek. Die ander kinders het darem herinneringe aan liefdevolle ouers, maar hy het niks!
Hier is ook nie ’n mevrou Von Leipsig nie en nog minder iemand anders wat sy kan uitvra oor Kurt se ma. Christa pof haar kussing op en draai op haar ander sy. Dit lyk darem of die seuns se poetse nou begin afneem. Sy lewer nooit kommentaar daarop nie, en dit wil voorkom of haar stilswye hulle moedeloos maak, dink sy tevrede, veral omdat sy hulle nie by Adolf verkla nie.
Sy het egter te gou gerus geraak. Sy voel die onheil aan toe sy die volgende oggend vir ontbyt by die eetkamerdeur instap. Dit is behoorlik tasbaar en die spanning knoop op haar maag saam. Sy onthou van die suiker in haar bed en glimlag liefies vir hulle. Hulle misgis hulle as hulle dink sy gaan iets sê, besluit sy selfvoldaan.
“Goeiemôre, baron, goeiemôre kinders,” groet sy vriendelik. Die kinders knik net soos wat die baron altyd doen. Hy wag tot sy sit en tik op die tafel om ’n tafelgebed af te rammel.
Christa tel haar servet niksvermoedend op en dan stol die bloed behoorlik in haar are.
’n Vet, pap, pienk geitjie lê met groot uitpeuloë vir haar en kyk. Hy wikkel sy pap lyf effens en wil lomp-lomp wegstap.
Die seuns loer onderlangs vir mekaar. Dit is ’n nuwe een. Dit het hulle nog nie voorheen gewaag nie, en dit voor Adolf von Leipsig! Christa sien tussen haar wimpers deur hoe Adolf stip na hulle kyk en liggies frons, maar hy sit te ver om duidelik te sien wat aangaan.
So natuurlik en onopsigtelik moontlik, sit Christa haar servet bo-oor die geitjie. Sy neem vir haar ’n snytjie brood en smeer dit doodluiters met botter asof niks op aarde verkeerd is nie.
Gustav grinnik van oor tot oor en die terggees in Christa neem oor. Sy het darem ook saam met broers grootgeword en buitendien is sy nie ’n lid van die gepoeierde Duitse aristokrasie nie.
Tydsaam smeer sy haar stukkie brood en maak of sy nie bewus is van die nuuskierige blikke wat die ander seuns na hulle kant toe gooi nie.
Christa se tydsberekening is perfek. Sy wag totdat Gustav ’n netjiese holte aan die een kant van sy bord pap uitgeëet het en die melk ’n lekker groot wit dam vorm. Haar hand beweeg amper ongemerk as sy die servet met geitjie