net …
Hy sug, ja, hy sug namens ons almal wat hier lees. En hy gee woorde aan ons moedeloosheid met onsself, aan die selfverwyt van mense wat al hoeveel keer gedink het: As ek tog maar net …
Maar, nee, ons weet mos van beter: Ons sal sélf regkom, dankie! Ons sal sélf besluit, sélf die keuses maak, sélf … sélf … sélf.
Ons sukkel wel om sélf die gevolge te dra. Ons roep: “Pappa, help!” Ons soebat: “Mamma, kom kyk!” Ons skreeu: “Here, Here!” Ons word nooit groot nie. Ons leer net mooi niks. Nie uit ons vroeëre foute nie, nie uit ons huidige hubris nie. En dit is nie asof ons nuut op die toneel is nie, asof dit die eerste keer is dat ons só betrap word nie. Ons is óú oortreders. Gewoontesondaars.
Dit kon so anders gewees het; dit móés so anders gewees het. Ons moes daardie eerste keer toe ons ons oortreding agtergekom het – of toe ons uitgevang is – geleer het, gewéét het: Nee!
Maar ons het nie. Ons het weer die plegtig voorgenome vaste koers verlaat, nogmaals voor die aanloklike afdraaipaadjie geswig. En ons kan nou al die verdere verloop voorspel: Dit sal weer eens uitloop op: Vergewe my, Here! Leer die een teenoor wie ek oortree het om my ook te vergewe. En leer my asseblief daardie moeilikste vergifnis van almal: om myself te vergewe.
Dit alles, tog, Here, sodat ek skoon kan begin (die jaar is nog jonk genoeg). Ek wil in hemelsnaam vry kom van daardie herhalende selfverwyt. Die jaar ná jaar se sug: As ek tog maar net …
____________________
Maak gou, Here, asseblief! Leer my nuwe bidwoorde.
Sondag 16 FEBRUARIE 2020 Lees 1 Korintiërs 3:1-9
Wêrelds!
… ek moes praat soos met wêreldse mense, soos met kindertjies … (v. 1).
Julle gedra julle nog soos wêreldse mense, verwyt Paulus die gemeentelede in Korinte. Soos kinders. Julle het nog nie grootgeword nie.
Harde woorde. En daarmee het Paulus aan geestelike leiers deur die eeue heen ’n stok gegee om hul eie kudde mee te vermaan én te verwyt. “Wêrelds!” het die wekroep geword om gelowiges tot hertoewyding aan te spoor. “Wêrelds!” word die verwyt wanneer dinge in ’n gemeente nie na wense verloop nie. Daar is hierdie teenstelling: geestelik en wêrelds – met “wêrelds” immer die skelwoord, en “geestelik” die gewenste alternatief.
’n Nadere kykie op Paulus se verstaan van dié woord, lewer twee “simptome” op: jaloesie en twis. Net hierdie twee. Daar is niks verder op Paulus se agenda wanneer hy sy gemeentelede as “wêrelds” uitskel nie. Hy verwys nie na hul drinkgewoontes nie, hy sê niks oor uitgelatenheid en selfs uitspattigheid nie. Nee, hy sê hulle is jaloers op mekaar en hulle twis met mekaar.
Interessant, nè? Ons verstaan “wêreldse” gedrag (of is geleer om dit so te verstaan) as die swig voor versoekings, die aanhang van slegte gewoontes, die najaag van plesier. Daarom verwys ons met ’n lang, vroom gesig na “wêreldse versoekings”, “wêreldse gewoontes”, en daardie ou gunsteling: “wêreldse plesier”.
Al waarteen Paulus waarsku, is: Moenie jaloers wees op mekaar nie, staak die getwis: Dit hoort nie by gelowiges nie. Word in hemelsnaam groot! Maar dit is natuurlik aansienlik moeiliker om reg te kry as om nee te sê vir lekker dinge.
____________________
Verlos ons, Here, van ons jaloesie, ons kinderagtige stryery. Ons weet dit maak ons ’n verleentheid vir U en u koninkryk. Leer ons u hemelse alternatief.
Maandag 17 FEBRUARIE 2020 Lees Psalm 119:9-16
Blye boodskap?
Ek verlustig my in u voorskrifte … (v. 16).
Verlustig. Niks minder nie. Boonop vreugde, en lof. Alles omdat hy, dié digter, God se voorskrifte so hoog aanslaan. Dit maak hom baie bly, sê hy, dat hierdie bevele so intiem deel van sy lewe is.
Nogal vreemd, nè? Ons is tog nie lief vir wette nie; ons verkies trouens die blye boodskap dat ons van die wette ontslae is. Daarvan vrygemaak, skryf Paulus (vgl. Rom 7:6).
Aha! sal die oplettendes sê, maar nou praat julle Nuwe-Testamentiese taal; die psalmdigter leef in die Ou Testament. Hy ken nie die evangelie nie; die wette is al wat hy het.
Goed en wel. Maar ons moet dít tog nie miskyk nie: Die digter van Psalm 119 sal in sy ellelange lied die lof van God se wet, sy voorskrifte, verordeninge, reëls, deurlopend besing – van letterlik die eerste tot die laaste vers.
Is dit omdat die wette aan hom ’n soort vashouplek gee, soos hy dit in vers 31 sou sê? ’n Greep op die Onbegryplike? Verteenwoordig dit vir hom op ’n manier ’n klompie bakens, soos hy dit inderdaad in vers 67 sou impliseer? ’n Gereelde bevestiging van die Here se teenwoordigheid in sy lewe?
Is dit dít wat hom so bly maak: Dié wette is die Goddelike inspraak in my elkedagse doen en late? Dit herinner my daaraan dat ek aan Hom verbind is?
Wie sal ná al die jare weet, boonop in ’n nuwe bedeling soos dié waarin ons, die Jesusvolgelinge, leef? Maar dit is sekerlik ook nie nodig om hierdie wetliefhebber se motiewe te probeer peil nie. Ons kan ons bloot verwonder aan sy entoesiasme oor sy Here. En ons dan skaam vir die kil, akademiese saaklikheid waarmee ons die Blye Boodskap beredeneer.
____________________
U hou my ook vas, Baken van my lewe. Halleluja!
Dinsdag 18 FEBRUARIE 2020 Lees Jakobus 2:1-13
Wetliefhebbers
As julle werklik die wet van die koninkryk van God onderhou soos dit in die Skrif staan: “Jy moet jou naaste liefhê soos jouself,” dan doen julle reg (v. 8).
Om lief te wees vir die wet, kan ons (en Jakobus) nou aan daardie Psalm 119-digter sê, is om jou naaste lief te hê. Maar hy behoort dit te weet, daardie destydse wetliefhebber, want een van die helderste wetgedeeltes in die hele Ou Testament, Levitikus 19, skryf dit reeds voor: “Jy moet jou naaste liefhê soos jouself” (Lev 19:18).
Jakobus beaam dit bloot hier, soos nog ’n wetliefhebber dit ook op Jesus se navraag gedoen het (vgl. Luk 10:27). Maar, soos op daardie dag in Jesus se geselskap, blyk dit dat ook Jakobus se lesers ’n bietjie sukkel om die wet-kloutjie by die praktyk-oor te bring. Destyds het dit van Jesus gevra om ’n besonder omstrede gelykenis te vertel: dié van die barmhartige Samaritaan, waar twee groot wetliefhebbers ver verby die naaste-in-nood gehou het (vgl. Luk 10:31-32). En ’n Samaritaan, van almal, wat lief genoeg vir die onbekende mens was om uit sy pad te gaan om hom te help.
Jakobus se voorbeeld kom uit “julle samekoms” – dalk nog in die kerk! – en skets die diskriminasie teen ’n arm man met ou klere aan. Om mense na die uiterlike te beoordeel, sê Jakobus, is die maklikste ding denkbaar. Jy gee daardie mens net één kyk, en dan weet jy sommer waar sy of hy hoort.
Jakobus vra die wetliefhebbers om ’n moeiliker roete te volg: om te praat en op te tree soos mense wat weet dat barmhartigheid in wetliefhebbers se lewe die laaste woord spreek.
Om te weet hoe warm die Goddelike hart is wat agter elke “jy moet” en “jy mag nie” klop.
____________________
U is die Wetgewer, die Barmhartige. Ek leef van u ontferming.
Woensdag 19 FEBRUARIE 2020 Lees Spreuke 2:1-15
Wysheid
My seun … hou jou ore oop vir die wysheid, span jou in om te verstaan (v. 1-2).
Kies die wysheid, jong man! Hoor tog nou wat hierdie oukêrel sê met al die insig wat hy ná jare se skade en skande verwerf het: “Soek dit soos jy silwer sou soek, spoor dit op soos ’n verborge skat.”
Soos ’n pa of ’n wyse oupa gee hierdie leraar raad aan sy jonger leerling. En dit klink eerlikwaar nie na handboekkennis wat hy so kwistig uitdeel nie; eerder na duurverworwe