het dit in ’n saadstorie ontaard. Kyk of jy iets in die Kennisse kry, was haar meer gereelde antwoord. Deur vyf volumes Kennis-ensiklopedieë het Amper geheen en geweer. Vyf van die sewentien boeke wat haar ma spesiaal vir haar gelos het.
Mevrou Jafta maak ’n kreungeluid. ’n Figuur aan ’n boom, voete ver van die grond, spokerig anderkant die stof.
“En wat die vettes minder geraak het?” vra die ou vrou, asof die gesprek nooit opgehou het nie.
“Toe was ek al in kookolie. En die rioolpype se aanpaksels.”
“En toe raak dié ook minder.”
“Die kookolie, ja. Van die aanpaksels sit nou nog.”
Die opdraand raak steiler en die bakkie begin beur. Met die klim raak die stof minder en die draaie en gate sigbaar. Dan is dít Helshoogte. Die son se desembers klim saam.
“Kyk,” sê Sias en “Gatta,” sê Mevrou Jafta tegelyk.
Sias trap die briek en sit die bakkie af. Voor hulle strek kilometers se stofvelde uit. “Ja, kyk,” sê Mevrou Jafta. “Doer onder lê die dood dik gesaai.”
“Wat was dit altyd gewees?” begin Amper. “Was dit …”
“Ggg-ggg,” lag Jafta. “G’n wonder die kind weet niks nie. Ou Bettina het antieke juwele en Nobelprysboeke en sulke kak gebuit toe kos en water al was met waarde.”
Sias start nie, laat sak net ’n stok en die bakkie vat die afdraand. Amper draai haar kop en kyk deur sy venster. Hulle begin verby gemuurtes ry. Die stukke wat staan, is skoon baksteen. Soos in Kiefmor ook. Gesandstroop. ’n Ent vorentoe lê ’n muur byna die hele pad vol.
“Fok,” sê Sias. Hy start en dit lyk of hy mik om op die sypaadjie te gaan. Dan pluk hy die stuurwiel na regs. Amper val met haar bolyf agter sy sitplek in en haar bene verstrengel met die ou vrou se sitplek en rolstoel daaragter.
Hulle jaag. Wanneer dit soos reguit pad voel, sukkel Amper regop en hurk agter Sias se sitplek. Steeds maak nie Sias of Mevrou Jafta ’n geluid nie. Sy wil nie vra wat dit was nie. ’n Knoester barbars? Sy was dom om nie banger te wees nie. Die ou vrou se kneukels slaan blou en wit deur soos sy aan die deurhandvatsel klou. Sias is rooi in die nek.
Die kassie by Mevrou Jafta se knieë het oopgeval. Sy buk om iets by haar voete op te tel. Dis ’n reghoekige plastiekhouer waarin insekte met naalde teen ’n kurkblad vasgesteek is.
“En dié?” vra Mevrou Jafta.
Sias antwoord nie. Amper wil graag die bont skoenlapper van nader sien, maar Mevrou Jafta bêre die houer en maak die kassie toe.
Hulle ry al die pad terug soos hulle gekom het. Tussen die Sienhomsberg en Banghoekberge deur en nog verder. Waar die pad doodloop, draai hulle links.
“Vat ons ’n ander pad?” vra Mevrou Jafta.
“Dis hoekom ek donners nooit passasiers laai nie!” Sias slaan met sy plat hand teen die stuurwiel. “En vroumense! ’n Tiener!”
“Ja, ja,” sê Mevrou Jafta. “Maar ons is ook gerekende kliënte. En verskaffers. Ek vra oor die roete.”
Sias antwoord nie. Hy vroetel met ’n musiekspeler langs die stuurwiel. Dit krrrrr net.
“Gaan dit nie die battery vreet nie?” vra Mevrou Jafta.
Sias antwoord nie. Hy haal ’n klein flessie uit een van twintig sakke op sy hempbaadjie.
“Wat de hel,” sê Mevrou Jafta. “In dié kondisies.”
Mens kan nie sien dat Sias lag nie, maar Amper sien hoe sy neusvleuels rek. Hy sluk en draai weer die prop op. Trekkerige musiek begin speel.
“Made ’im outta mud an’ a han’ful o’ sand. These bones are gonna rise again,” val Sias in.
“Na watse kak luister ons?” vra Mevrou Jafta. “Ek het gedog jy sal jazz luister, met jou intellectual neus. Dié koorkak …”
Sias sing bo-oor haar.
“Tol’ them to eat whatever was there. These bones are gonna rise again. But there’s one tree you mus’ not touch. These bones are gonna rise again. For I want them apples for my lunch. These bones are gonna …”
Die liggie vrek en die musiek hou op. Sias bly stil toe hy agterkom.
“Hou jy van musiek, meisie?” vra hy.
“Ja,” sê Amper. “My ouma het ’n draaispeler gehad.”
“My broer het gesing. Hy was in ’n gospelkoor” – Sias buig sy kop in die rigting van die musiekspeler – “en in ’n band.”
Die stofwolke raak skielik ’n muur. Die pad en die vlak lyk soos een.
“So jy was anti-corporation?” vra Sias vir Jafta.
“So grootgemaak,” antwoord sy. “Maar ek was nie ’n vreeslike aktivis nie. My werk het my uit die moeilikheid gehou.”
“Watse werk?”
“Ggg-ggg-ggg. Klimatoloog. Spesialis in stof.”
Sias swaai uit vir ’n hoop rommel. Amper vermoed hulle is lankal nie meer op ’n pad nie.
“Wat het jou uit Meconium gehou? ’n Anti-corp klimatoloog – was dit nie een van die magic combos nie?”
“Gonna, nee. Toe was Momberg en sy broer al klaar met hulle planne vir Kiefmor. En jy’t hom geken. Hy sou nooit. Ons sou al ons hulpbronne moes verklaar en opgee.”
“Moes julle nie anyway nie?”
“Ja. Toe op die ou end. Býna alles. Ggg-ggg.”
Sias ruk weer aan die stuurwiel. “Detour,” sê hy.
“Waantoe nou?” vra Jafta.
“Oor die Breërivierloop. ’n Quaint nederset. Waar God en Priester Richards die stofstorms verstaan en volle advantage daarvan vat.”
“Is dit nodig?”
“Die bakkie gaan nie veel langer hou nie. Daar’s ’n spaarbattery by die winkel.”
Hulle ry deur ’n dooie rivier en vat ’n hoogtetjie waar die stof weer minder dig raak.
“Welkom op Godsakker,” sê Sias.
Hy stop agter ’n groot gebou wat soos Kiefmor se Meshitium lyk, net kleiner. Dit het dieselfde kleimure en ook die ewigheidstekens wat in reliëf uitgebou is.
“Jy sal onder dié moet wegkruip,” sê Sias vir Amper en gee ’n kakieseil aan.
“Hoekom?” vra Mevrou Jafta.
“Plek het ’n tekort aan die vroulike. Laas was ouderling Abraham die volgende een vir wie die Here ’n vrou sou stuur.”
“Kan ek eers vir Noag water gee?” vra Amper.
Mevrou Jafta snork. “Blêrrie hond.”
“Ek sal as ek stop vir uitklim. Gee van jou water,” sê Sias.
Amper haal ’n halfliterbottel uit haar rugsak se kantsak.
“Net ’n kwart,” sê sy.
Sias ry ’n ent en stop. “Nou terug,” sê hy.
Amper het aan die slaap geraak. Sy kom regop en stamp haar kop en veg om die duikbril af te kry. Toe dit om haar nek hang, is die lug grondrig en baie. In ’n droom het haar bors soos ’n duin geklim van al die stof, totdat sy versmoor het.
Sy lê weer. Die droom ry haar omdat sy skuldig voel. Sy ken nie van asemnood nie. Haar longe haal suurstof uit die stof asof dit tot by die oorsprong kan suiwer.
Mevrou Jafta snork. Met ’n gesukkel kry Amper haar rugsak onder die sitplek uit. Sy haal haar regterhandskoen af vir beter vat en voel na die koplig en plastiekhouer. Sy haal een blaai