улуттук илимдер академиясы тарабынан даярдалып чыгарылган, Айтматовдун басма сөздөрдө чыккан жана китептеринен алынган сөздөрүн камтыган «Айтматовдун асыл ой берметтери» аттуу китебинин котормосу. Айтматовдун 90 жылдык юбилейине арналып которулган бирден-бир китеп болуу менен өзгөчө орунда турат. Китептин дагы бир өзгөчөлүгү – Кыргыз жана түрк тилдүү болушу. Ибрахим Түркхандын котормосунда 2018- жылы Бишкекте «Имак офсет» басмасынан жарык көргөн.
Корутунду сөз
Бул макала илимий изилдөө максатында эмес, түрк тилине которулган адабий жана адабият менен байланышы бар китептердин колдон келишинче тизмесин даярдоого багытталган. Макалада көрүнүп тургандай, кыргыз тилинен түрк тилине которулган китептердин саны аябай аздык кылууда. Бир авторго таандык китептер аз. Ушул багытта иштеген туруктуу котормочулар өтө аз экени байкалат. Бирок которулганы менен китеп болуп чыкпай калган ыр жана аңгеме түрүндөгү чыгармаларды жана табылбай калган китептерди кошкондо мурункуга караганда кыргыз-түрк адабий байланышын өнүгүп келүүдө десек болот. Ушул которулган китептердин ар бири Түркияда кыргыз таанууга өзүнүн салымын кошот деген, ошондой эле кыргыз жана түрк окумуштуулары жана котормочулары боордош эки элдин адабий байланышын мындан ары да өркүндөтөт деген тилектебиз.
Пайдаланылган адабияттар
ABALI, İsmail, Bir Kırgız Masalı: Külbaaram ile Asan, Ankara: Sage Matbaacılık, 2017, 242 s.
ARIKOĞLU, Ekrem, ALİMOVA, Cıldız, ASKAROVA, Rahat, SELÇUK, Bilge Kağan, Kırgızca -Türkçe Sözlük, C. I-II, Bişkek: Kırgızistan-Türkiye “Manas” Üniversitesi Yayınları, 2017, 2235 s.
ARTIKBAYEV, Kaçkınbay, XX. Yüzyıl Kırgız Edebiyatı Tarihi, Çev. Mayramgül Dıykanbayeva, Ankara: Bengü Yay., 2013, 680 s.
AYTMATOVA, Roza, Tarihin Ak Sayfaları, Çev: Orhan Söylemez, Samet Azap, Azamat Toktosunov, Erzurum: Salkım Söğüt Yay., 2011, 176 s.
AZAP, Samet, Tanrı Dağından Sesler, Ankara: Bengü Yay., 2016, 138 s.
AZAP, Samet, Tölögön Kasımbekov- İnsan ve Eser, Ankara: Bengü Yay., 2017, 324 s.
Bayırkı Doordon Azırkıga Çeyinki Türkiya Türk Adabiyatı, Red. Sulayman Kayıpov, Kot. Sulayman Kayıpov, Kalmamat Kulamshaev, Ankara: Türk Ocakları Yay., 2003, 704 s.
BRUDNIY, Dmitriy, EŞMAMBETOV, Kasımbek, Kırgız Masalları ve Efsaneleri, Çev. Cengiz Buyar, İlmira Ragibova, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yay., 2017, 400 s.
Bübiyna Oruzbayeva Armağanı, Haz: ve editor Gülzura Cumakunova, Ankara: TDK Yay., 2013, 207 s.
CAKIPBEKOV, Aşım, Biz Babasız Büyüdük, Çev. Orhan Söylemez, Kemal Göz, Ankara: Bengü Yay., 2008, 199 s.
CAKİYEV, Beksultan, Yaydan Çıkan Nağmeler (Piyesler), Çev. Kalmamat Kulamşayev, Ankara: Türksoy Yay., 2016, 178 s.
CUSUPOV, Keneş, Kalbimin Dağları, Çev. Kalmamat Kulamşayev, Mayramgül Dıykanbayeva, Ankara: Türksoy Yay., 2017, 114 s.
ÇEVİK ŞAVK, Ülkü, Kırgız Atasözleri, Ankara: TDK Yay., 2002. 262 s.
DEVLET, Nadir, “Türkiye’de Tarih, Dil ve Edebiyat Araştırmalarında Kırgızistan ve Manas Destanı”, Manas 1000 Bişkek Bildirileri (26-31 Ağustos 1995), Ankara, 1997, s. 81-86.
DIYKANBAYEVA, Mayramgül, Uzun Yol. İlk Kırgız Romanı Üzerine Oluşumsal Yapısalcı Bir Yaklaşım, Konya: Kömen Yay., 2017.
DUMAN, Gül Banu, Kırgız Çocuk Edebiyatı, İstanbul: Kriter Yay., 2016, 179 s.
ELEBAYEV, Mukay, Uzun Yol, Çev. Mayramgül Dıykanbayeva, Ankara: Bengü Yayınları, 2015, 156 s.
ELEBAYEV, Mukay, Zor Zamanlar, Çev. Orhan Söylemez, Halit Aşlar, Ankara: Bengü Yayınları, 2012, 116 s.
FEYZİOĞLU, Yücel, Şılk Burun ile Bılk Burun (Kırgız Masalı), Ankara YTB Yay., 13 s.
FEYZİOĞLU, Yücel, Şirince Şeşen (Kardeş Masallar Dizisi 20- Kazak-Kırgız), İstanbul: Parşömen Yay., 2012, 144 s.
GÖKÇEN, Esra, Akıllı Eşek, Ana Yurttan Masallar Dizisi, İstanbul 1999, 16 s.
GÜNGÖR, Ahmet, Asel, CAİLOVA GÜNGÖR, Türkçe Açıklamalı Kırgız Atasözleri, Ankara: Engin Yay., 1998, 328 s.
İSATOV, Mezgil, Türk Dünyası Masalları Dizisi, İstanbul: Gendaş Yayınları, 2004.
İSMAİLOVA, Gülnara, Kırgız Mizahı ve Mizah Tipleri, İzmir: İrfan Kültür ve Eğitim Merkezi Yay., 2005,
KADIRAKUNOV, Kerimbek, Göl ve Kuğu, Çev. İbrahim Türkhan, Ankara: Bengü Yay., 2015, 70 s.
KAPAĞAN, Enver, Kırgız Şiirinde Ekim Devrimi, Ankara: Akçağ Yay., 2015, 228 s.
KARADAVUT, Zekeriye, Kırgız Masalları, Konya: Kömen Yay., 2006, 381 s.
KASIMBEKOV, Tölögön, Baskın, Çev. İbrahim Atabey, Saadettin Koç, Ankara: Gençlik Kitapevi, 2008,
KASIMBEKOV, Tölögön, Doğduğum Yer, Yetim, İnsan Olmak İstiyorum, Çev. A. Enis Turan, İstanbul: Kafkas Yay., 2000, 227 s.
KASIMBEKOV, Tölögön, Kanlı Saray Sınğan Kılıç (Kırılan Kılıç), Çev. A. Enis Turan, İstanbul: Kafkas Yay., 2000, 288 s.
KASIMBEKOV, Tölögön, Kırılan Kılıç I (Han Sarayı), Çev. İbrahim Atabey, Saadettin Koç, Ankara: Yargı Yay., 2003,
KASIMBEKOV,