Узбектош Киличбек

Тожмаҳал


Скачать книгу

Бўлмасам-чи!

      Зенас: Бунинг нимаси мўъжиза?

      Агофопод: Албатта-да, хўжайин. Нега десангиз, у оғзини очган ҳамоно ақл бовар қилмайдиган нарсалар хақида жаврай бошлади: мени… бўралаб сўкди, ҳатто сизни ҳам шунақанги хақорат қилдики…

      Зенас: Ундай бўлса, сотиб юбор у бадбахтни.

      Агофопод: Қизиқмисиз, хожам! Унинг қанчалик бадбашара эканлиги эсингиздан чиқдими? Ким ҳам қул қилиб сотиб оларди бунақа маймунбашарани.

      Зенас: Харидор топилмаса, текинга бериб юбор, агар шундаям уни ҳеч ким олмаса, то жони ўзилгунча калтакла!

      Агофопод: (пичирлаб) Мана энди Эзопнинг тақдири менинг ихтиёримда: истасам, сотаман, хохласам, coвға қиламан, хоҳласам, ўлдираман.

БИРИНЧИ ПАРДА, УЧИНЧИ КЎРИНИШ

      Шу пайт қишлоқдан шaҳapгa жўнашга чоғланган файласуф Ксанф бир нечта талабаси ва турли юклар кўтарган ёлланма қуллар билан кириб келади.

      Зенас: Файласуф Ксанфга саломлар!

      Ксанф: Деҳқон Зенасга саломлар! Шаҳарга юк олиб кетаётган қулларни қийнаб қўймаслик учун қишлоқдан биронта улов ёлламоқчиман, сенда ёллаш ё сотиб олиш учун биронта хачирми ё эшакми топиладими?

      Зенас: Зевс шоҳид, йўқ дўстим, аммо битта эркак қулим бор, арзон-гаровга, бир эшак баҳосида сотаман, агар хохласанг. Бир эмас, уч эшакнинг кучи бор.

      Қуллар ўртага тахта супа қўйишади. Агофопод қилтириқ болдири ва хунук тақимини ёпиш мақсадида жуда ўз ун хитон ва баланд пошнали бошмоқ кийдирилган, сочларини тараб, елкасига ёпинчиқ ташланган созанда хушруй қул йигитни супага олиб чиқади ва кейин чиққан Эзопга дағал бўз кўйлак кийдириб, белини увада латта билан боғлайди-да, ўртага тургизиб қўяди. Агофопод Эзопни турткилайди.

      Эзоп: Оҳ, қулнинг қўлида қул бўлиш қандай оғир мусибат! Хатто Музалар ҳам буни хуш кўрмайдилар. “Эзоп, ошхонани йиғиштир! Эзоп, ҳаммомга ўт ёқ! Эзоп, сув олиб кел! Эзоп, молларга ем бер!” Доим жамики қабиҳ, разил ва жирканч ишларни фақат Эзоп бажариши керак.

      Талаба1: “Қара, зўр йигит эканми? (созандани кўрсатиб) Лекин анави хуснбузар нима қилиб ўртага суқулиб олибди?

      Талаба2: Ха, фақат шу бадбуруш манзарани бузиб турибди!

      Талаба3: Хей, ўртадаги бедавони гумдон қилинглар!”

      Зенас: (Эзопни кўрсатиб) Мана шу қулни ол. Исми Эзоп.

      Ксанф: Паканалар турналар билан жанг қилганида бу тасқара бурғу чалиб турса керак… Тавба, нима ўзи бу: одамми ё шолғомми? Агар гапирмаганида буни икки оёқли қозон, ё бир қоп гўнг, ё бўлмаса, ғознинг тухуми, деб ўйлаган бўлардим! Сендан хафаман, Зенас. Шунча вақтимни олдинг-а. Аллақачон уйимга етиб олган бўлардим. Сотадиган молинг бунақа қасанғи эмас, сал-пал пичоққа илинадиган бўлсаям майли эди.

      Ксанф орқасига ўгирилиб кета бошлайди.

      Эзоп: (этагидан ушлаб).Менга қара!

      Ксанф: Қўйвор, азобинг ортгур! Нега этагимдан тортасан?

      Эзоп: Айт, нега келувдинг ўзи бу ерга?

      Ксанф: Сени сотиб олгани.

      Эзоп: Бўлмаса, нега сотиб олмадинг?

      Ксанф:Бу сенинг ишингмас, хохламадим, вассалом.

      Эзоп: Мени сотиб ол, хожам: маъбуда Исида ҳаққи қасам ичаманки,