хонууга ыраас сири булан, тэниччи быраҕан куурда уурар.
Маайа баттаҕын өһүлэн намылытан түһэрэр уонна бастаан, оҕо курдук, баттаҕын ууга уга оонньуур. Төбөтүн суунар, хайдах эрэ хараҕа сырдыыр. Уһун суһуоҕун кууруор диэри намылыччы тараан баран мөлбөрүччү өрөн кэбиһэр.
Бу кэмҥэ Сылластыгас Сүөдэркэ дьиэтин таһыгар сылдьан били Маайа көтүппүт көҕөннөрө ааспыттарын көрөр. Кини манна чугас, хотоол уутугар, куруутун көҕөннөр түһэллэрин өйдөөн, дьиэҕэ киирэр.
– Ийээ, мин кустуу бардым, – Сүөдэркэҕэ аҕыйах сыллааҕыта аҕата атыылаһан биэрбит икки уостаах саатын ылар.
Огдооччуйа уола кустуу барабын диэбитин олус сөбүлүү, сэргии истэр:
– Тоойуом, бэркэ сэрэнэн сырыт, ууга түһэн хаалаайаҕыный! Таҥаскын уларытын. Уу кэһэр олооччута кэт!
– Ээ чэ, мин манна чугас хонууга баран кэлиэм, – диэт, Сүөдэркэ саа тутуурдаах таһырдьа тахсан барар.
Кини, кырдал кэтэҕэр баар хотоол уутугар кус олороро буолуо диэн сэрэнэн, аргыый аҕай быган көрбүтэ: Маайа баттаҕын суунан бүтэн, тараана олорор эбит. Итинтэн ыла Сылластыгас Сүөдэркэ күрүө остоолботунан сирэйдэнэн саһан сытар.
Маайа, ууга күлүгүн көрүнэ-көрүнэ, кэһиэҕэ суох ыраас, чэгиэн куолаһынан төрөөбүт дойдутун ахтарын туойан ыллыыр:
Мөһүүрэлээх хонуулаах,
Бөлкөй-бөлкөй арыылаах
Бүтэй Бүлүү эбэкэм!
Харыйа талах халдьаайылаах,
Хаҥыллыыра сылгылаах
Хампалыыра алааһым!..
Сүөдэркэ, Маайа ырыатын истэ-истэ: «Итинник уран, үчүгэй уоһуттан уураабыт киһи!» – дии саныыр.
Маайа ыллаан бүтэн баран туран тула өттүн көрүнэр. Ким да чугаһынан көстүбэт. «Киһи суоҕуна эппин суунуум», – дии санаан, бэрт тиэтэлинэн таҥаһын устар уонна, ол-бу диэки көрө-көрө, ытыһынан сылаас ууну сомсон ыла-ыла, акымалларын, моонньун, түөһүн суунан барар.
Маайа этэ, Сүөдэркэ санаатыгар, күлүмүрдээн көстөргө дылы. Сүөдэркэ саатын быраҕар уонна, куска үөмэн эрэр курдук, ол-бу мастарынан сирэйдэнэн, хотоол уутун диэки сыыллар. «Кини – биһиги хамначчыппыт. Мин наадыйарбын күүспүнэн даҕаны ыллахпына, туох да боруок суох», – дии саныыр.
Сүөдэркэ урут хас да хамначчыт кыргыттары күүһүлэтэлээбитэ. Ол кыргыттар сордоохтор үҥүстэхтэринэ, хотуннара, хата, кинилэртэн сэттэлэрин ылара.
«Оҕо оонньоотоҕун аайы, ол-бу буола сылдьаҕыт. Кини тыыппытыттан сүтэрбиккит да кыра буолуо!» – диэн мөҕүтэлиирэ. Оттон хайалара эмэ хат буоллаҕына, ону дэлби сынньан оҕолорун түһэттэрэн кэбиһэрэ.
«Билигин ханна да куоппатах бэйэҥ ини!» – дии саныы-саныы, Сүөдэркэ, чугаһаан баран, туран кэлэр.
Маайа ону көрөөт:
– Уой! – диэн саҥа аллайбытынан сүүрэн тахсан, куурда уурбут ырбаахытын үрдүгэр түһэр. Кини тиэтэйэн, уолуйан хаалан, ырбаахытын кыайан кэтэ охсубат.
Сылластыгас Сүөдэркэ, сүүрэн кэлэн, ырбаахытын кыайан кэппэккэ булумахтана турар Маайаны кууһан ылар.
– Сааппаккын даҕаны, бу