gou aan die slaap. Edoardo weet dat hy gelyk gehad het; sy was inderdaad moeg en hartseer.
Hulle reis eersteklas saam met drie ander passasiers – al drie middeljarige mense wat openlik verveeld lyk met die lang reis wat voorlê. Toe ’n vriendelike lugwaardin aanbied om die rugleuning van Lizelia se sitplek te verstel sodat sy gemaklik kan rus, keer Edoardo.
“My vrou rus heeltemal gemaklik, dankie, signorina,” sê hy sag en bedaard. “Sy sal in elk geval net wakker word as ons haar nou steur.”
Dit is byna teetyd toe Lizelia eindelik wakker word. Sy voel heerlik uitgerus, en haar hart begin sommer warm klop toe sy besef dat sy byna drie uur lank in Edoardo se arm, met haar kop teen sy skouer, gesit en slaap het. Sy kyk na sy dierbare gesig wat so naby hare is. Sy moet net haar kop effens draai om haar lippe teen sy wang te laat raak, maar sy doen dit nie.
Sy sit hom nog ’n paar sekondes so van naby en betrag, toe kom sy traag orent en sê met ’n vrolike stem: “Dankie vir jou gemaklike skouer waarteen ek so lekker gesit en slaap het, Edoardo. Jou arm is seker al doodmoeg en lam.”
“My arm makeer hoegenaamd niks, my liewe Lizelia,” glimlag hy. “Dit is jý wat doodmoeg moet wees na alles wat jy die afgelope week vir my moes doen.”
Lizelia plaas haar een hand vertroulik op syne en sê met ’n vreemde teerheid in haar stem: “Jy moenie jou so oor my bekommer nie, Edoardo. Ek kom uit ’n gewone middelklasfamilie wat aan werk gewoond is. Ons beswyk nie sommer van werk nie, en ek het trouens ook nog nooit van iemand gehoor wat hom doodgewerk het nie.”
Edoardo neem haar hand in albei syne. Dan sê hy sag dog ernstig: “Solank jy my vrou is, Lizelia, is jy my verantwoordelikheid en moet ek my oor jou veiligheid en welsyn bekommer.”
“Wel, jy het nie nodig om besorg te wees nie, meneer die baron,” terg sy laggend. “Ek voel heeltemal uitgerus en gereed vir enigiets.”
Hulle gesels ’n rukkie oor hulle verblyf in Pretoria, dan lees Lizelia saggies vir hom uit ’n bekende Engelse tydskrif voor.
Ná middagete sit Edoardo gemaklik agteroor en sluit sy oë. Lizelia het al net begin wonder of hy slaap, toe sy hom onverwags hoor sê: “Ons het die afgelope week baie na aan mekaar gelewe. Ek vrees ek gaan jou sorg en vertroulike omgang baie mis, my kleintjie. Dit het al ’n aangename gewoonte geword om elke môre te lê en wag dat jy ons koffie moet bring, en te weet dat jy jou koffie saam met my in die kamer sal geniet. Ek het ook al gewoond geraak aan die sagte geur van jou parfuum, jou badsout en die skoon geur van jou hare. Ek gaan al hierdie dinge baie mis wanneer ons tuis is en Mario weer oorneem as lyfkneg. Sy hand is nie so klein, sag en koel soos joune wanneer hy my das knoop nie.”
Lizelia besef meteens dat Edoardo se blindheid ’n baie eensame mens van hom gemaak het, daarom sê sy teer: “As jy verkies dat ek liewer daardie dinge vir jou moet doen, Edoardo, sal ek dit doen. Ek gee nie in die minste om om jou op te pas nie. Mario kan my net wys hoe om jou klere te versorg …”
“Nee, dit sal ek nooit toelaat nie,” sê hy verontwaardig. “Al die personeel in die kasteel sal baie geskok wees as jy my klere versorg. Geen barones De Mashatini het nog ooit haar hande in koue water gesteek nie, om van was en stryk nie eens te praat nie … Nee, Mario sal maar weer moet oorneem sodra ons in Florence van die vliegtuig afstap. Maar jy kan soggens by my in die kamer kom koffie drink …”
“En jou das vir jou knoop, jou hare kam en jou elke oggend skeer,” voeg Lizelia met ’n sagte laggie by. “Ek is ’n uitstekende barbier, nie waar nie?”
“Ja, jy is, ou meisietjie,” erken hy. “My gesig was elke dag baie netjies en glad geskeer, en ek het nie oë nodig om dit te weet nie. Maar ek weet nie of Mario jou sal toelaat om van sy pligte oor te neem nie. Jy moet weet, hy is my lyfkneg sedert my vyfde jaar. Ek dink jy moet maar net soggens jou koffie by my in die kamer kom drink en my ’n rukkie geselskap hou.”
Kort ná nege-uur stryk die vliegtuig op Florence se lughawe neer. Hulle word gelukkig nie lank by die doeane vertraag nie, want byna al die beamptes ken die baron en weet dat hy ’n eerbare en betroubare man is.
Mario en Gino is dadelik by en help Lizelia met die bagasie. Hulle verneem belangstellend na die edelman se welsyn en sy verblyf in die vreemde, en Mario merk op dat sy werkgewer besonder netjies daar uitsien.
“Ek sien die barones het mooi na u gekyk, my heer die baron,” verklaar Mario toe hulle die motor, wat voor in die straat staan, bereik. Hy hou die deur vir die edelman oop terwyl Gino hom help om in te klim.
“Ja, die barones is vol verrassings, Mario. Sy is ’n uitstekende oppasser,” verseker Edoardo hom met ’n glimlag. “Jy sal nou met ’n geruste hart met vakansie kan gaan sonder om jou oor my welsyn te bekommer. Jy sal net moet sorg dat ek genoeg skoon klere het, want die barones sê sy weet nie hoe om ’n man se klere te versorg nie. Maar sy is glo gewillig om te leer.”
“Dit sal nie nodig wees nie, my heer die baron,” maak Mario dadelik beswaar. “Ek is gelukkig nog in staat om alles self te behartig. Die barones se handjies is ook gans te fyn en sag vir sulke harde werk …”
“Jy moet my glad nie onderskat nie, Mario,” sê Lizelia vriendelik. “Jy sal verbaas wees om te weet wat ek alles kan doen.”
Edoardo is vandag skoon ’n ander mens – vol grappies en kwinkslae. Selfs Mario en Gino wat van kindsbeen af sy getroue vriende en bondgenote is, is bewus van hierdie verandering in hulle werkgewer. Dit doen hulle harte goed om te sien dat hy sy eertydse lewensvreugde begin herwin – die lewensvreugde wat die motorongeluk en Francesca se harteloosheid hom ontneem het. Hulle voel diep dankbaar teenoor die sagte en vriendelike Lizelia, want hulle is oortuig dat sy vir hierdie verandering in die baron verantwoordelik is.
Edoardo en Lizelia is albei moeg en afgemat van die lang reis toe hulle laat die aand by die kasteel aankom.
“Ek stel voor dat jy dadelik gaan bad en in die bed klim, Lizelia,” doen Edoardo besorg aan die hand nadat hulle koffie, vleisrolletjies en hoenderpasteitjies in die klein sitkamertjie geniet het. “Moenie eens daaraan dink om jou tas vanaand uit te pak nie. Jou kamermeisie kan dit alles môre doen. Gaan rus jy net.”
“En jy? Gaan jy ook nou dadelik slaap, Edoardo?” wil Lizelia ook besorg weet.
Hy skud sy kop. “Ek wil eers by Angelo gaan hoor waarom hy my so dringend ontbied het. Mario sê daar is nog lig in sy kantoor.”
“Ek hoop nie dit is groot … e … sakeprobleme nie, Edoardo,” sê Lizelia ietwat onrustig. “As daar iets is wat ek kan doen om te help …”
Die edelman stel haar dadelik gerus. “Ek sal jou môreoggend sê of dit ’n groot probleem is. Gaan slaap nou, my kleintjie. Ek weet jy moet doodmoeg wees, en jy kan my tog nie regtig met my sakeprobleme help nie.”
“Dis waar, ek weet absoluut niks van die sakewêreld en sy geheime nie. Ek sê dan maar nag en … lekker slaap, Edoardo!”
“Nag, my ou meisietjie!”
Later in die bed lê Lizelia aan Edoardo se ongewone vriendelikheid en dink. Sy weet nie waaraan sy dit moet toeskryf nie, want hy was nog altyd net hoflik en beleef teenoor haar. Dit kan ook nie uit dankbaarheid wees omdat sy hom die afgelope agt dae so pligsgetrou versorg het nie, want hy weet baie goed dat dit maar net ’n klein deeltjie van haar skuld is wat sy vereffen het.
Hy het seker tot die besef gekom dat hy ’n lewensmaat se bystand en geselskap nodig het om die donker wêreld waarin hy lewe vir hom aangenamer te maak, peins Lizelia. Sy voel oortuig dat Francesca se wagtyd vinnig besig is om te verstryk en dat Edoardo binnekort sal begin stappe doen om hulle huwelik tot niet te maak.
Hierdie gedagte laat onwillekeurig trane in Lizelia se oë opwel. Sy besef dat sy hierdie pyn self oor haar gebring het. Sy het van die staanspoor af geweet dat Edoardo se hart onherroeplik aan Francesca behoort en dat dit vir haar fataal sal wees om op hom verlief te raak. Sy voel meteens ontsettend moeg en afgemat.
Daardie aand huil Lizelia haarself aan die slaap. Toe sy die volgende oggend wakker word,