die vuur gaan vryspring nie, hoor.”
“Ek sal uitkyk vir jou as ek eendag daar aanland,” sê sy sarkasties.
Sy is nie op haar mond geval nie. Hy is maar bly. Die oomblik wat hulle ophou skoor, sal hulle in ’n ongemaklike swye verval, dit weet hy. Enersyds omdat hulle mekaar nog nie naastenby gepeil het nie, andersyds omdat hy ’n hopelose geselser is. Hoe gelukkig dat hy nie meer met Petro hoef te gesels nie. Met haar kan hy práát.
Hy weet hoe ’n soort lewe hy en Petro saam sal hê. Stillerig, genoegsaam, hy die koerant-pantoffel-soort, sy die spook-en-spartel-ene wat hom goedig verwyt as sy, moeg gedraf, ’n oomblik op sy knie kom sit en asemskep.
Hulle sal min uitgaan, ontslae raak van drellerige vriende wat ongevraag kom kuier en te lank sit. As een van hulle ’n rukkie lank weg moes wees, sal daar met die intrapslag na die maat gesoek word. En om mekaar te vind, sal elke keer wees om weer heel te word.
“Kan ons my kind gaan oplaai?” vra Rina.
“Jou kind is al gehaal.”
“Ha-ha-ha. Nou weet ek. Sapraais, hè?”
“Ek weet van niks.”
“Maar dit ís Marius?” dring sy aan.
“Ek het hom nie gesien nie.”
“Ag, jy is tog ’n drup. As dit dan hy is, waarom moes jy my kom haal? Ek hét mos ’n geleentheid.”
“Juistement.”
“Ag, foei tog. Is dit die hele ding? Marius moenie sien ek klim uit ’n ander ou se kar nie. Jy en Petro is darem bitterlik naïef. Ek sal nie verbaas wees as julle nog aan Krismisvader en die ooievaar glo nie.”
“Moet tog net nie dink jy het alleenreg op die feite van die lewe net omdat jy ’n hengse eiedunk het nie.”
Nou het hy haar eindelik kwaad. “Ek sal jou nie ’n bees noem nie, want jy is ’n buffel, Danie Momberg,” sê sy. Sy het nie ’n goeie manier van verkleur nie. Dit bring vlekke oor haar gesig. “Eiedunk. Wie kan ’n eiedunk hê met ’n soort lewe soos myne?”
“Dis die beste ding wat jy kon oorkom, dat jy hand uit die mou moet steek. Dit gaan jou eindelik mens maak.”
“En hoeveel weet jy miskien van my af? Het die liewe Petro my met jou bespreek?”
“Nie nodig nie. Wat jy is, roep hard genoeg. Iemand wat aan so baie aandag gewoond was dat sy nou daarsonder krepeer.”
“Jy sal maak dat ek moord pleeg, Danie Momberg. As ek die kans kry, sal ek jou iets aandoen, dis maar klaar.”
Hy roer sy duime. “En goed met kwaad vergelde, nè. Toe, verwyder jouself.”
Sy klim woes uit die motor nadat hy voor die woonstel stilgehou het. Op die stoepmuurtjie sit Marius met sy kind en speel. Toe hy vir Rina sien, wip hy rats bo-oor die muurtjie en snel haar tegemoet. Voordat hy wegtrek, het Danie net nog tyd om te sien hoe die fors, sonbruin man sy arms oopmaak. Hy hou verder die indruk oor dat daardie arm tevergeefs geopen het, omdat die vrou nie gewilliglik daarin gestap het nie. Maar later in die aand sal hy sy vrou wel sagmaak.
Die beeld bly spook by hom. Die breë, gretige borskas van Marius Schoon, die amper kinderlike vreugde op die aantreklike mansgesig met die kuiltjie in die ken . . . teken van ’n minnaar, het hy iewers gelees.
Maar koppig ontoegeeflik het die ruglyn van die vrou gebly.
Die kind was iewers om hulle, die klein krulkop-passievrug wat volgens alle aanduidinge ’n glipsie was.
’n Sonderlinge weemoed, ’n aartsverlange, oormeester vir Danie Momberg. Dis asof hy Petro nog nooit beter verstaan het as juis nou nie, en asof hy haar nooit minder kon ontbeer as juis nou nie. Blindweg ry hy koshuis toe, al weet hy dat sy vandag toesigdiens het. Dalk kan hy haar ’n enkele kwartiertjie sien.
Dié ou meisiekind moet ek hou, dink hy koorsagtig, asof daar plotseling ’n bedreiging vir hulle samehorigheid ontstaan het. Daar sal maar alte maklik iemand anders kom om haar weg te raap as hy haar deur sy vingers laat glip. Reken, of ’n finalejaar-tokkelok nie eenkeer na hom gekom en hom vermaan het dat hy Petro ’n vrye keuse ontsê deur haar so vas te hou nie.
“Man, Petro het klaar gekies,” het hy ongeduldig uitgelê.
“Maar jy skynbaar nog nie. Jy het twee keer iemand anders uitgeneem, en dis net waarvan ek weet. Jy sien, ek kan verdeeldheid tussen julle twee bring as ek wil, maar dis nie my aard nie.”
“Nou verstaan ek: sodra ek skietgee, wil jy naderstaan.”
Dit was raak. Die outjie was ongemaklik, maar volhardend. “Ek stel belang in haar, ja. Baie. Ek kan haar uitvra, maar ek is nie ’n rugsteker nie. Ek wou eintlik maar net vir jou sê: As jy nie werklik meer belangstel nie, moenie ander verhinder nie.”
Toe kyk Danie die man reg in die oë. “Ek stel werklik nog belang, my ou.”
Daar was die pyn van teleurstelling in die gawe oë. “Dan is dit tot daarnatoe,” het hy gemompel, en Danie se deernis was gemeng met die ewige oorwinnaarsgloed van die manlike spesie.
Danie kon daardie episode nog nooit vergeet nie. Die onderonsie het plaasgevind in ’n studentekafee, en iets van die atmosfeer het bly naleef: die swaar koffiegeur wat laag oor die tafels hang, die klingeling van die geldlaai, die tokkelok se blik: sagbruin, gepynig. Hy moes tog waardering voel. Die outjie kon bloot probeer het om vir Petro af te vry, maar hy het nie.
En ten slotte moes hy eintlik dankbaar voel omdat die teleurgestelde man sy oë ’n slag oopgemaak het vir die werklikheid: hy kon Petro verloor. Dit het hom genoop om haar nie langer as net nog ’n faset van sy lewe te beskou nie. ’n Rukkie het hy selfs deure vir haar oopgemaak en haar met stolas gehelp, aan die regte kant op straat langs haar geloop, by die koshuis se voordeur aangemeld as hy haar wil hê. Maar hy het spoedig daarmee opgehou toe dit net vreemdigheid tussen hulle bring. Om die waarheid te sê, Petro het een aand kortliks opgemerk: “Daantjie, as jy nie ophou om jou soos ’n gentleman te gedra nie, sal ek ’n bietjie op jou bedrywighede ingaan. Lyk my jy het ’n gewete aan jou. En ’n baie skuldige een daarby, as jy my vra. Het jy weer deur die draad gewei?”
“Ag, ek het maar net besluit dat jy so ongemerk ’n lady geword het.”
“Sekerlik nie deur jóú toedoen nie. Goed, jy mag my dan soos ’n lady behandel, maar asseblief nie so opsigtelik nie. Kyk of jy jou nuwe goeie maniere so ongemerk tussen die slegte oues kan inwerk.”
Danie is verplig om vanmiddag by die skoolkoshuis se voordeur aan te meld. Petro verwag hom nie teen halfses in die middag nie en hy sal sit en biltong word as hy in die motor probeer wag dat sy hom moet raaksien.
Toe sy eindelik kom, is sy ’n bietjie verwaaid en uitasem.
“Jy moet maar net sê as jy nie tyd vir my het nie.”
“Daarvoor ken ek jou te goed, Danie Momberg. Sê ek wel so iets, dan kom jy weer glad nie.”
“Ek bly nie lank nie. Wou maar net ’n rukkie aankom.”
“Kom ons glip ’n oomblik by die sitkamer in. Dit gaan maar op ’n drafstap as ek toesig het, jong. Van die môre af, ek moet kyk dat almal opstaan en nie weer gaan lê nie, en saans laat moet ek kyk dat almal gaan lê en nie weer opstaan nie.”
“Engel met die septer. Ek kom net verslag doen, ek het jou mislike skoonsuster huis toe gevat.”
“Dankie.”
“En sommer seker gemaak dat sy nooit weer haar voete in my kar sit nie.”
“Dit glo ek wel. Julle is erg onsmaaklik as julle by mekaar is. Julle moet mekaar nog net insluk en verteer.”
“Sal haar maar heel-heel moet insluk, anders breek ek al my tande op haar.”
“Het jy net daaroor gekom? Ek het werk, jong.”
“Nee, ek wou jou nog iets kom vertel.