ook Engeland – meer as 6 000 (!) in totaal. Blykbaar het die mense hul liefde vir mekaar openlik en skaamteloos gewys, ’n klomp van die meisies was bostukloos. Aai! Dis vreemd hoe hierdie dinge my die pragtige plek anders laat ervaar het.
Miskien gaan ek en Amor nog ’n bietjie vassit (sy doen haar doktorsgraad in sosiologie), want sy is baie links – sy steun die ANC, ekonomiese boikotte, ens. Sy is redelik ekspressief oor die mense in Suid-Afrika wat nie werklik weet wat aangaan nie. Nou ja, sy weet seker (definitief) meer as ek. Waarvan ek eintlik nie hou nie, is die wyse waarop sy vanoggend opgemerk het dat sy ook staan vir die gelykheid van die man en vrou.
Hier is (baie) interessante en skokkende publikasies oor Suid-Afrika wat natuurlik daar verbied is. Ek sal dit probeer lees.
23:55
Ek sal nou eerder met jou gesels as wat ek verder moet sit en luister hoe Amor en Johan hier onder my venster in die agterplasie sit en stry oor of Johan ’n apartheidsteoloog is of nie, of hy werklik sy keuses teen apartheid in die praktyk uitleef – “ek moes jou gat lek om jou lidmaatskap van die blanke NG Kerk op te sê!”
Die argument het eintlik begin toe Johan en Rudolf hulle uitspreek teen Satanisme. Toe sê Amor dat Johan en sy kerk se teoloë (wat apartheid as ’n ideologie teologies begrond het) net so verkeerd en met duisternis gevul is, dat Christene arrogant is en dat Johan eintlik net skuldig voel oor wat sy kerk verkeerd doen.
9 Julie 1986, 20:00.
Ek was vanmiddag by die Universiteitsbiblioteek, maar het toe die meeste van die tyd met Johan gesit en gesels. Hy het my vertel in watter krisis die Skrifberoep vandag in Europa is, hoe daar byna geen konstantes meer is nie, dat ons interpretasie van die Skrif so relatief en konteksbepaald is. Toe wonder ek wat het van kinderlike geloof geword? Ook die hele kwessie van die “anonieme Christendom”, dat ons nie die arrogansie mag hê om God se eindoordeel te verkondig nie.
’n Ander onderwerp was die hele kwessie van homoseksualiteit en hoe dit vanuit die Skrif geregverdig word. Christus wat bv. gesê het dat “sommige geskape is dat hulle nie kan trou nie”. Wat my eintlik ontstel het, is die feit dat Rudolf ook ’n homoseksueel is. Dít is nie eintlik die probleem nie – ek hou baie van hom – maar dat hy nie in ’n God kan glo wat sy seksuele disposisie afkeur nie. (Hier praat hulle nie van normale en homoseksuele mense nie, maar van hetero’s en homo’s.) Hoe keur ’n mens homoseksualiteit in beginsel af, maar laat dié mense tog welkom voel in die kerk?
’n Ander issue (hoeveel nog?) was natuurlik voorhuwelikse seks, wat ook onder Christene hier nie ’n taboe is nie.
Lyk my vandag is ’n dag vir uitputtende gesels. Terwyl ek besig was om kos te maak, het ek en Amor aan die gesels geraak oor politiek. Aan die begin het dit vir my gevoel of sy my nie kans gee om my sê te sê nie. Dit het gevoel of sy my op alles aanval en dat ek nie werklik solidariteit met die onderdrukte swart mense betoon nie.
Nou ja, ná baie “gesels”, ongeveer een uur later, het dit darem afgekoel. Ek het beter begin besef vanuit watter ervaringswêreld en verlede sy dink en dat sy eintlik ’n baie eerlike, (te?) ekspressiewe mens is, wat nie rustig, kalm oor sake dink en redeneer nie (soos ek?).
Ek moet sê, sy het darem teen die einde ook heelwat rustiger gesels. Sy het al heelwat kontak gehad met ANC-lede, met mense van die Belydende Kring en Kairos (ek weet baie min van hulle af) en met swart mense (bv. lede van die UDF) wat baie bitter en onderdruk voel binne die Suid-Afrikaanse konteks deur die Afrikanerregering. Hierdeur het sy ’n geweldige weersin in die Afrikaner en die NGK ontwikkel. Sy is nie meer lus om genuanseerd te dink nie, maar gee tog toe dat alles nie so eenvoudig is nie.
Dit is vir haar ontsettend belangrik dat ons as blankes werklik krities moet wees teen die verontregting vanuit die apartheidsbewind en die teologiese regverdiging van dié ideologie. Ons moenie in ons grand huise met groot salarisse sit en paternalisties kritiek (teoreties) lewer nie, maar ons moet ons solidariteit bewys. Dit is wat van die swart mense ook vra. Byvoorbeeld, bedank uit die NGK, neem deel aan die verbruikersboikot. Dit is die tipe dinge waarmee sy my gekonfronteer het.
Ek het toe verduidelik dat ek bínne die struktuur (dis vir haar onaanvaarbaar, maar sy gee toe dat ons op hierdie punt wesenlik van mekaar verskil) op ’n niepolitieke wyse, binne die kerk, op ’n praktiese, intermenslike vlak probeer om apartheid en die gevolge daarvan teë te werk – bv. via gespreksgeleenthede, die ANC-studietoer verlede jaar deur die land, KJA-werkerskampe, my daaglikse optrede. Ek het ook verwys na apartheid wat in huwelike en gesinsverhoudings bestaan.)
Sy lê net baie meer klem daarop dat ’n mens ook by die struggle teen onregverdige strukture betrokke moet raak.
Op die ou end het ek besef dat ek my heeltyd probeer verontskuldig het. Ek het besef/gewonder of ek werklik bereid is om van my bevoorregte, gemaklike lewe op te offer om mense in onderdrukking en lyding by te staan. Of ons nie met argumente, geldelike bydraes, klere uitdeel onsself probeer sus nie en nie besef dat dit vir baie swart mense nie genoeg is nie.
Dit is net so ’n ontsettend gekompliseerde situasie. Daar is so baie faksies binne swart geledere. Met wie moet ek solidariteit bewys? Hoe verhoed solidariteit met die onderdruktes ’n vervreemding van my eie mense? Of beteken dit in hierdie geval dat Christus en die waaragtige navolging van hom skeiding tussen mans en vrouens, ouers en kinders moet bring?
’n Dag later word ek gekonfronteer met my verstommende goedgelowigheid oor die Suid-Afrikaanse regering en veral ook die veiligheidspolisie. Die meeste van die betrokke mense was immers Afrikaners, my mense.
Donderdag 10 Julie 1986, 00:15
Liewe Melanie
Wat ’n ontstellende klimaks vir ’n ontstellende dag!
Amor en Johan het my begin vertel van die inligting wat hulle hier in verbode publikasies, tydskrifte en in gesprekke met uitgewekenes, ANC-ondersteuners, gekry het. In een woord: dit is SKOKKEND! Dit gaan veral oor die duiwelse rol van die veiligheidspolisie, eintlik van al die veiligheidsorganisasies soos die KGB, CIA, ens.
Ek weet nie wat om te glo van alles wat hulle vertel nie, maar dit lyk redelik betroubaar dat die telefoon hier getap word. Volgens haar oom wat in die veiligheidspolisie is, is daar blykbaar lêers oor almal wat buiteland toe gaan (veral na Nederland).
Hulle het ook gepraat van ’n besoek aan ’n vrou hier in Nederland. Sy is ’n ANC-lid, maar ook ’n toegewyde Katoliek en sy staan geweld teë. Dié vrou het hulle vertel en gewys hoe die veiligheidspolisie haar gemartel het – hulle het drade onder haar naels, in haar ore (sy kan nie meer goed hoor nie) en in haar vagina opgedruk en haar geskok om inligting in die hande te kry.
Ek het ’n boek hier, geskryf deur een van Steve Biko se vriende – ’n blanke persoon, Donald Woods, wat uit Suid-Afrika gevlug het. Woods vertel wie Biko was – lyk my hy was ’n fantastiese leier en mens – en hoe hy vermoor is. Daar is foto’s van hoe sy liggaam gelyk het en waar hy geslaan is. Volgens die polisie is hy aan ’n hongerstaking dood. Daar is ook ’n lang lys van mense wat in aanhouding gesterf het. Volgens die veiligheidspolisie het die meeste hulleself opgehang of verongeluk – bv. op koekies seep gegly! Woods se boek is natuurlik verbode in Suid-Afrika, hy het die manuskrip uitgesmokkel. Eintlik weet ek glad nie wat om te dink nie, ek weet nie wat ek gaan voel nadat ek die boek klaar gelees het nie.
Amor en Johan vertel hoe hulle later nie meer geweet het wie en wat om te glo nie – op die ou end net vir God. En dat hulle al hul naïwiteit verloor het m.b.t. die NP-regering en aansprake dat alles eintlik met goeie bedoelings gedoen word. Volgens redelik betroubare inligting het die veiligheidspolisie selfs ’n eie “moordsquad” (oud-Recces) wat betaal word om teenstanders van die “Nasionaliste” uit te wis. Hulle het ’n paar voorbeelde genoem van moordsake wat nooit opgelos is nie of nie aan gewerk word nie. Ek weet nie hoe waar dit is nie.
Nou ja, wat sal ’n mens van al hierdie dinge sê? Soos Johan sê, “Cry, the beloved country!” As ’n mens al die dinge ernstig opvat en deurdink, sal jy mal en/of paranoïes word. Dis so ’n vreemde gevoel, so of alles nie waar kan wees nie. Tog is dele daarvan in elk geval waar: Dokters wat Biko ondersoek het, is tog skuldig bevind, daar is ooggetuieverslae,