Тансулпан Гарипова

Асыл ташлы муенса


Скачать книгу

кулын салды:

      – Кайтыйк әйдә, уңмадык.

      Шушы хәлдән соң күп тә үтми, Ишмөхәммәт килде, малаена алмаш кием, азык-төлек тапшырганнан соң, Шәһәрбануга эндәште:

      – Кызыңны камсамулга алалар. Миңа, ни, утыртып алып кайтырга куштылар. Юлга, ни, көрт салган. Атка, ни, авыр булса була инде. Райком, ни, куша бит.

      «Камсамул» дигәнне ишеткәч, Шәһәрбану карышмады: «камсамул» ы да, «партия» се дә хөкүмәт эше бит дип уйлады, ә хөкүмәткә каршы барып буламы?

* * *

      Ул көнне комсомолга байтак яшьләрне алдылар. Унбиш-уналты яшьлек үсмерләрдән ФЗӨгә китәргә шул көндә үк гариза яздырдылар. Гаризаны Гөлбану да язды. Аның бу шайтан элмәгенә әйләнгән дөньядан ычкынасы, икенче тормышка очасы килде. Китәргә дә кабат кайтмаска! Һашимы да, Ихсанбае да, Сәбиләсе дә, дуңгызлары да – бөтенесе бергә чукынып кына китсеннәр! Әнисе генә жәл менә…

      Шул уйлары белән клубтан чыгып, Гөлбану өйләренә табан атлады. Мөгаен, ул бүген Маһинур күршесенә кереп кенә йоклар, ә иртәгә… Иртәгә ул шәһәргә китәчәк. Авылда инде бер көнгә дә калмаячак Гөлбану. ФЗӨ дигәннәре дуңгыз караудан да җирәнгечрәк түгелдер әле. Әнисенә әлегә хәбәр итми торыр, белеп алса җибәрмәячәк.

      – Гөлбану!

      Карны шыгыр-шыгыр китереп артыннан йөгергән кеше әллә Һашим инде?

      – Ай!..

      – Нидән курыктың, Гөлбану? Фызыуга китүдән курыкмаган батыр камсамулка артыннан егет ияргәнгә генә куркамы инде?

      – Син үзең кайчаннан бирле шәһәрдә йөрисең – үлмәгәнсең.

      – Ул бит мин, Гөлбану, йә, нигә эреләндең? Килгән яучыларны кире бор, артыңнан килгән егетләр белән юньләп сөйләшмә… Хан улын көтәсеңме әллә? Хан малайлары дуңгыз исе килеп торган кызларны вапшы-ты үлеп яраталар, ди!

      – Аның каравы дуңгыз исе килгән кызлар аракы исе аңкыган егетләрне үлеп күрә алмыйлар, ди. – Гөлбану бу сүзләрне әйткәндә, үзләренең өй капкалары янына килеп җиткәннәр иде.

      – Уһу-у… Шулай ук димени?! Хәзер мин сиңа дуңгыз караган кызларның эчкән егетләрне ничек итеп күралмаганын күрсәтәм икән…

      – Нишләтмәкчесең? – Бер класста, бер парта артында утырып укыган кешесеннән курку башына да килмәде Гөлбануның.

      – Хәзер, күрерсең… – Һашим күз ачып йомган арада Гөлбануның кулларын артка каерды да, бер кулы белән борып тотты, икенчесе белән аның башын кысып, аракы исе аңкып торган авызы белән иреннәренә ябышты… Хатын-кыз кулы белән генә ныгытылган өй ишеге бер тибүдә бернинди каршылыксыз ачылды. Һашим типмәсә дә, җилдән генә дә ачылыр иде әле ул.

      – Ы! Кит! Кагылма!

      – Кычкыр, ела! Урыс утарында уйнаш итеп туймасаң, туй менә!

      – Хәшәрәт!.. – Гөлбануның чарасызлыктан калтыранган иреннәрен тагы шул сасык авыз үпте, йөгерек куллар өс киемнәрен өзгәләп-ерткалап атып, үзен сәкенең коры тактасына китереп салды. Шул минутта диярлек имәнеч авырту Гөлбануның күз алдында утлар уйнатты, тактагамы, бүрәнәгәме бәрелгән башы аңыннан яздырды…

      – Әни… су… су бир әле, әни! – Тамагы кипкән Гөлбану күзен ачып тирә-ягына карады.

      – Аһ!.. Һашим?! Син монда нишлисең?!

      – Әни… – Һашим кеткелдәп көлде. –