Тоµир Малик

ТАНЛАНГАН АСАРЛАР


Скачать книгу

Аллоµ таолонинг лаънати бґлсин», деган µадиси шариф ёзилган экан.

      Мазкурни шарµлашдан ожиз банда ожиздир.

* * *

      Бидъат ва хурофот дейилганда биз асосан динга доир маросимларни назарда тутамиз. Ґолбуки, хурсандчилик тґйларимизга доир ярамас одатларимиз µам борки, бу µаіда µам бир оз мунозара іилсак фойдадан µоли бґлмас. Тґйлар µаіидаги гаплар меъдангизга теккан бґлса, мазкур баённи ґіимай юлдузчадан сґнг келадиган фикрларга ґтаверинг.

      «Аллоµ µаммани тґйга етказсин…» «Топганингиз яхши тґйларга буюрсин…» – шундай деб бизларни дуо іиладилар. Биз µам бошіаларга шу саодатни тилаймиз.

      Оилада гґдак дунёга келгани µамон ота-она іалбида умид µам туІилади. Бу умид фарзанд билан бирга улІаяди. Яратганга илтижо іилинган дамларда шу умидга етказиш сґралади. Фарзанднинг яхши, файзли, номусли оилалардан бирига куёв (ёки келин) бґлмоІи орзуси билан тґй іилинади. Бу тґйга узоі йиллар µам моддий µам руµий томондан тайёргарлик кґрилиши барчага маълум. «Јизингни бешикка бела, молини сандиііа ташла», деган маіол бежиз айтилмагандир. ¤Іил туІилганида йигирма туп терак экиш одати µам ана шу тґйга тайёргарликнинг бир кґриниши. ¤Іил улІайгунига іадар тераклар ґсиб, иморатбоп бґлади. Бґлажак ёш оилага атаб уй солинади. Сґнг іарабсизки, тґй-да…

      Тґй туфайли хонадонимизга ташриф буюражак шодлик ва бахт умрининг нечоІли узун бґлмоІи ґзимизнинг фаµму фаросатимизга боІлиі. «Јарз іутилар, хотин ёнга іолар», маіолига амал іилган бґлсак, шодлигимиз тґй тугаши билан тугаб, ташвишимиз бошланади. Агар «Кґрпангга іараб оёі узат», µикматидан юз ґгирмасак, іарз ташвиши бизларни азобга солмайди.

      Биз кґпгина ташвишларга ґзимиз харидор бґламиз-да, сґнг «бизни шунча іийноіларга соласанми», деб Худога даъво µам іилиб іґямиз. «Топганингиз яхши тґйларга буюрсин», дейилмиш дуони «Топган-тутганингнинг барчасини битта тґйга совуриб юбор, етмаганига іарз ол», деган маънода тушунмаслик керак. Кґнгил хоµиши билан µаёт µаіиіатининг муросага келмоІи мушкуллиги унутилмаса дуруст. Тґйдан кейин бошланажак µаёт, турмуш ташвишлари назардан четда іолмаса янада яхши. «Ортиіча кучаниш белни синдирар», деган маіолни ёдда тутиш эса доноликдир. Сиз билан биз µар іанча данІиллама тґй іилмайлик, унинг шуµрати енгил шабада µам учириб кета олувчи хазон кабидир. Одамлар тґйингизни ойлаб-йиллаб эслаб, мадµ этиб юрмайдилар. Яіинларимиз кґришганда «Јалай тґйларнинг чарчоІи чиідими?» деб іґйишлари билан µаммаси тугайди. Тґй µар іанча дабдабали бґлмасин, кишининг обрґсига обрґ іґшмайди. Бугунги куёв ва келиннинг эртанги тотув µаёти, саодат йґлидаги интилиши, ота-оналари, іариндош-уруІлари, іґни-іґшниларига бґлган меµр-оіибати, µаё ва одоби хонадонга µурмат ва эътибор келтиради. БилмоІимиз жоизки, манманлик ва маітанчоіликнинг энг хунук кґриниши – тґй-маросимларда іилинаётган сохта сахийликдир. Тґй баµонасида манманликларини кґз-кґз іилмоічи бґлган іудалар µавойи полвонларга ґхшашади. Куч µам йґі, усул µам бґлмаса-да,