Тоµир Малик

ТАНЛАНГАН АСАРЛАР


Скачать книгу

деб норозилигини ба±н іилган экан. Кґриниб турибди-ки, улар мотам кунини белгилашда ота-онанинг гґдакка іилган хизматларини назарда тутганлар. Ислом дини эса бу одатни рад этади, аза уч кун деб белгиланади. Лекин бу уч кундан сґнг вафот этганларни унутиш мумкин, деган гап эмас. Инсон тирик экан, ґтганларини µар куни энг камида беш маµал эслашга, дуо іилишга буюрилган. Инсон µар куни Яратганга муножот іилиб, марµумларни маІфират этишини сґрайди. Зеро, «дуо» нинг луІавий маъноси – «илтижо» дир. Бизни ташлаб, Оллоµнинг раµматига йґналганлар биз дамлаган ошга эмас, дуоларимизга муµтождирлар. Оилада бир киши вафот этгани билан бу хонадонда µа±т тґхтаб іолмайди. Бир-бир ярим йил іайІу белгиси сифатида кґк кийиб, кґз ±ши тґкишимиз билан марµумнинг руµи ором топмайди. Марµумларнинг руµи яхши ишларимизнинг савоблари, поклигимизда іилган холис дуоларимиздан баµраманд бґладилар.

      Тошкентда уч кун таом пиширилмаслигидан «шундай іайІудамизки, томоІимиздан овіат µам ґтмайди», деган рамзий маънони уіиш мумкин. Лекин нима учундир жанозадан фотиµа ґіиш учун іайтганларга атаб ноз-неъматли дастурхонни безаб іґйишади. Бу дастурхон уч кун давомида ±зиІлиі туради. (Ґайит байрами кунлари µам шундай). Яхши томони шундаки, µозирги кунда кґп хонадонларда бунинг бидъат эканини тушуниб, дастурхон безашмаяпти. Јґшниларнинг, іариндошларнинг таом пишириб келишлари яхши одат, уларнинг меµр-оіибатларидан дарак беради. Лекин бошіа ердан овіат келишини кутиб туриш µам дуруст эмас. Динда «аза уч кун», деб белгиланган, «уч кун овіат пиширмай, емай, оч ґтирилсин», дейилмаган.

      Сирдар± томонларда жонлик сґйилиб, дошіозонда таом пишириш, жанозага келганларга пул таріатиш бидъатига эса бугунги кунда мутлаіо µожат йґі. Келинг, бир оз мозийга іайтайлик. Мирзачґл томонларда одамлар зич яшашмаган. Бир іишлоідан иккинчисига етиб келгунча от-аравада узоі йґл босишган. То жанозага етиб келгунларича очиіишган, чаніашган, хоришган. Уларга дам бериш, тґйдириш учун овіат пишириб іґйишган. Јайтиб кетишларига асіотар деб озгина пул µам беришгандир. Энди эса бунга зарурат йґілигини µамма билади. Ґозир іишлоілар ораси унча узоі эмас, автомашина деган беминнат даст±римиз µам бор. Жанозага келганларнинг шу ернинг ґзида овіатланишига, айниіса бериладиган беш-ґн сґм пулга муµтожликлари йґі. Шунга іарамай, бидъатдан іутулишнинг µаракати кґринмай турибди. Пулдор одамлар жаноза баµонасида бойликларини кґз-кґз іилиб олишга уринадилар. Жанозани тґйдан афзалроі тарзда ґтказадилар. Јґл учида кун кґрувчилар эса «мен µам шундай іилишга мажбурман», деган фикрда іарз олишга мажбур бґладилар. Яіин одамидан ажралган хонадон учун бу азоб устига азоб эмасми? Дин эса одамларнинг беµуда азобда іолишини мутлаіо инкор этади. Ґар µолда марµум ота (±ки она руµи «ґІлим менинг обрґйимни ґйлаб, іарз олиб бґлса µам мол сґйди», деб шод бґлмаса керак.

      Жанозадан кейинги барча бидъатларни таµлил этсак, марµумга, унинг руµига фойдасиз эканини кґрамиз. Аксинча, бу одатлар