Susan Sontag

Jak świadomość związana jest z ciałem


Скачать книгу

świa­do­mo­ści

      * * *

      …

      Na­zy­wa­nie emo­cji („Czu­ję się strasz­nie”) od ich wy­ra­ża­nia („Och…”) od­róż­nia od­po­wiedź, jaką się otrzy­mu­je: „Dla­cze­go?” bądź „Co się dzie­je?”. Na­zy­wa­nie emo­cji w tym celu, by ją roz­ła­do­wać – co jest prak­ty­ką bar­dzo za­le­ca­ną przez psy­cho­ana­li­ty­ków – z po­cie­szy­cie­la czy­ni part­ne­ra w ro­zu­mo­wa­niu.

      * * *

      Włą­cze­nie znacz­ni­ków na rol­ce fil­mu do tre­ści dzie­ła: A Mo­vie Bru­ce’a Con­ne­ra (jak od­sło­nię­cie ele­men­tów kon­struk­cyj­nych bu­dyn­ku albo – u Brech­ta – me­cha­ni­zmów sce­ny)

      Wmon­to­wy­wa­nie do fil­mu scen ze sta­rych fil­mów:

      Go­dard, Prze­żyć to ży­cie [w któ­rym wy­stę­pu­ją] Re­née Fal­co­net­ti + Anna Ka­ri­na

      [Ame­ry­kań­ski fil­mo­wiec nie­za­leż­ny Ken­neth] An­ger, Wschód Skor­pio­na [ze sce­na­mi z fil­mu] Król kró­lów [Ce­ci­la] De­Mil­le’a + or­gia mo­to­cy­kli­stów (ścież­ka dźwię­ko­wa: Go­ing to a Par­ty [w rze­czy­wi­sto­ści Par­ty Li­ghts])

      Zło­ty wiek [Lu­isa] Bu­ñu­ela – wy­ko­rzy­sta­nie po­sta­ci Chry­stu­sa, by zi­lu­stro­wać sce­nę z de Sade’em

      * * *

      Paul Ri­cœur, Struk­tu­ra a her­me­neu­ty­ka w „Esprit”, li­stop. 1963

      W tym nu­me­rze tak­że 3 inne ese­je o Lévi-Straus­sie plus wy­wiad

      * * *

      …

      XVIII wiek – zło­ty okres kam­pu – kamp prze­ni­ka całą kul­tu­rę

      [Ale­xan­der] Pope – Fał­szy­wy cy­tat w Epi­stle to Dr Ar­bu­th­not: „…A on sam pod­łą An­ty­te­zą”.

      [Wil­liam] Con­gre­ve – Sy­me­trycz­ne (jak w bi­lar­dzie): pa­sja A, pa­sja B

      Mo­li­ère?

      …

      Dra­mat osiem­na­sto­wiecz­ny: brak roz­wo­ju po­sta­ci – bo­ha­ter od po­cząt­ku w peł­ni za­ry­so­wa­ny – na­tych­mia­sto­we emo­cje pod­su­mo­wa­ne epi­gra­mem – na­ro­dzi­ny lub śmierć mi­ło­ści

      …

      * * *

      Ce­chy ob­ra­zów + ry­sun­ków se­ce­syj­nych:

      Sy­me­trycz­na kom­po­zy­cja, ła­god­ne krzy­wi­zny, oszczęd­ne uży­cie barw, wiot­kie cia­ła.

      Re­stau­ra­cja Le Ro­uget opo­dal Gare Mont­par­nas­se – se­ce­syj­ny wy­strój

      * * *

      …

      Por­no­gra­fia

      de Sade, An­drea de Ner­ciat, Re­stif de la Bre­ton­ne >>> trium­wi­rat fran­cu­skich li­ber­ty­nów z XVIII wie­ku

      Earl Ro­che­ster [John Wil­mot], John Cle­land >>> li­ber­ty­ni an­giel­scy (nb. [Lau­ren­ce] Ster­ne, John Wil­kes + Ro­bert Burns byli człon­ka­mi taj­nych sto­wa­rzy­szeń ero­tycz­nych. Wil­kes na­le­żał do Med­men­ham Monks, Burns – do Ca­le­do­nian Mu­ses)

      XVIII wiek – brak winy; ate­izm; prze­nik­nię­ty fi­lo­zo­fią, du­chem po­le­mi­ki

      XIX wiek – wina, gro­za

      An­drea de Ner­ciat – woj­sko­wy w ar­mii fran­cu­skiej (oj­ciec Włoch); do­chra­pał się puł­kow­ni­ka:

      Dwa wiel­kie dzie­ła fi­lo­zo­ficz­ne:

      Le Dia­ble au corps (3 tomy) – na­prze­mien­ność nar­ra­cji + dia­lo­gu; za­czy­na się od con­tes­sy (zdzi­ra) + mar­ki­zy (bo­ha­ter­ka – jak księż­na de Gu­er­man­tes – pięk­na, świa­to­wa, bo­ga­ta; każ­dy chce się wkraść w jej ła­ski)

      Mają ro­mans – + con­tes­sa snu­je opo­wie­ści.

      Seks ni­g­dy nie jest po­tę­pia­ny, za­wsze przy­jem­ny

      Spo­ro sa­ty­ry spo­łecz­nej

      Les Aph­ro­di­tes (3 tomy) – taj­ne sto­wa­rzy­sze­nie sek­su­al­ne; zbiór opo­wie­ści.

      Rów­nież w for­mie po­wie­ści – Mon­ro­se; oraz Féli­cia (naj­bar­dziej zna­na książ­ka Ner­cia­ta; ero­tycz­na, lecz ele­ganc­ka, nie por­no­gra­ficz­na)

      * * *

      Śmierć = cał­ko­wi­te za­mknię­cie we wła­snej gło­wie

      Ży­cie = świat

      …

      4/11/64

      Pro­ust w li­ście:

      „Co wię­cej, po He­rvieu, Her­man­cie itd., sno­bizm tak czę­sto pre­zen­to­wa­no z ze­wnątrz, że za­pra­gną­łem uka­zać go z per­spek­ty­wy ludz­kie­go wnę­trza, jako cu­dow­ny ro­dzaj wy­obraź­ni…”

      Jak kamp

      * * *

      Czło­wiek kry­ty­ku­je w in­nych to, co do­strze­ga + czym po­gar­dza w so­bie sa­mym. Przy­kład: ar­ty­sta, w któ­rym od­ra­zę bu­dzi am­bi­cja in­ne­go ar­ty­sty.

      * * *

      Pod po­kła­dem de­pre­sji od­naj­du­ję nie­po­kój.

      * * *

      Hi­sto­ria fil­mu

      Mamy pierw­sze po­ko­le­nie re­ży­se­rów, któ­rzy są świa­do­mi hi­sto­rii fil­mu; kino wkra­cza w erę sa­mo­świa­do­mo­ści

      No­stal­gia

      [Nie­miec­ki teo­re­tyk fil­mu Sieg­fried] Kra­cau­er: prze­ciw kinu ar­ty­stycz­ne­mu i au­tor­skie­mu

      * * *

      …

      Ko­bie­cość = sła­bość (lub siła przez sła­bość)

      Brak ob­ra­zu sil­nej ko­bie­ty, któ­ra jest po pro­stu sil­na + mie­rzy się z kon­se­kwen­cja­mi

      …

      17/11/64

      Po­strze­ga­nie wszyst­kich związ­ków jako re­la­cji mię­dzy pa­nem i nie­wol­ni­kiem…

      Kim by­łam w każ­dym z nich? Od­czu­wa­łam więk­szą sa­tys­fak­cję w roli nie­wol­ni­ka. Bar­dziej mnie ona sy­ci­ła. Lecz pan jest rów­nie spę­ta­ny jak nie­wol­nik. Nie może wyjść z ukła­du, po­rzu­cić roli.

      W związ­ku mię­dzy oso­ba­mi o rów­nym sta­tu­sie nie ma żad­nych „ról”.

      * * *

      Je­śli czu­łam za­zdrość, nie po­zwa­la­łam so­bie na kry­ty­kę, ina­czej moja mo­ty­wa­cja by­ła­by nie­czy­sta, a osąd stron­ni­czy. By­łam zło­śli­wa je­dy­nie wo­bec ob­cych, lu­dzi mi obo­jęt­nych.

      To chy­ba szla­chet­na po­sta­wa.

      Jed­nak