билан махфий маълумотларни ошкор қилиш ёки дезинформацияни жойлаштириш орқали саботаж;
– дронлар ва бошқа кузатув роботлари ёки веб камералардан фойдаланиш;
– коммуникацияни бошқариш;
– синтетик воситалар;
– онгни манипуляция қилиш;
– вандализм, яъни хакерлар томонидан веб саҳифаларга зарар етказиш, мазмунни алмаштириш;
– ахборот йиғиш, махфий маълумотларни тўплаш, сохта маълумотлар жойлаштириш учун шахсий саҳифалар ёки серверларни бузиш ва ҳоказо.
Сунъий йўлдош телевидениеси ва интернет каби рақамли тараққиёт намуналари манипуляторларга анъанавий ОАВдан кўра одамлар онги ва ҳаракатларини бошқаришда янги, илгари ишлатилмаган самарали воситаларни берди. Замонавий ахборот истеъмолчиси оммавий ахборот воситаларидан маълумот олганда, уларни «дўстларига улашиши» мумкин ва 99 фоиз ҳолатда унинг тўғрилигини текшириши, таъсирини таҳлил қилиши мумкин эмас. Манипуляция муваффақиятининг асосий сабаби шундаки, аксарият ҳолларда одам ўзига берилган хабарларни текшириш учун вақтини ҳам, ақлини ҳам сарфлашни хоҳламайди. Ахборотни зарур талқинда узатиш учун жамиятда обрўга эга одамлар – академиклар, шоирлар, санъаткорлар, чиройли қизлар ёлланади. Маълумотлар турли манбалар орқали такрор ва такрор, кичик дозаларда тақдим этилади. Шундай қилиб, одамлар мустақил фикрламай қўяди. Онг остига таъсирни кучайтириш учун инсон ҳиссиётларидан фойдаланилади ва уларнинг энг кучлиси қўрқувдир. Бунда сенсацион (шов-шувли) озиқлантириш технологияси кенг қўлланади. Қўрқув билан таъсир кўрсатувчи ёлғон визуал тасвир билан берилади. Онг ва онгостига таъсир ҳақида психологик нуқтаи назардан узоқ таҳлил олиб бориш мумкин. Бизга ҳозирги ҳолатда ахборий-психологик кураш шароитида ундан фойдаланиш масаласи аҳамиятли. Уни қуйидаги сценарий орқали кўриш мумкин:
1. Оммавий ахборот воситалари ахборий уруш уюштираётган мамлакатда инсон ҳуқуқлари бузилиши ҳақидаги хабарлар билан тўлади. Ҳукумат жиноятчи, порахўр, диктатор қилиб кўрсатилади.
2. Мафкура яратилади, шиорлар олға сурилади, махсус яратилган оммавий ахборот воситалари ахборот каналларини эгаллайди.
3. Мухолифат тарбияланади, қўллаб-қувватланади. У пул билан таъминланади, ижобий ва демократик, халқ ҳаётини яхшилаш учун «фақат тинч воситалар”дан фойдаланишга ваъда беради.
4. Мухолифатнинг жангарилари тайёрланади. Бошқа мамлакатлардан инструкторлар ва ёлланма аскарлар жалб қилинади.
5. Оммавий норозилик намойишлари бошланади ва митинглар уюштирилади. Бундай ҳаракатлар иштирокчилари тартибсизликлар келтириб чиқаради. Бу ҳолат керакли пайтда жангарилар ҳаракатга келиши, улар ҳокимиятни қўлга олиб, буни уюштирган ва манфаатдор томонга топшириши керак бўлади.
Бундай сценарийлар Болқон, Ироқ, Миср, Ливия ёки рангли инқилоб шаклида Украина, Грузия, Қирғизистонда кузатилди. 2022 йилда Қозоғистон14да, Қорақалпоғистон15да юз берган ҳодисалар ҳам уюштирилган